Straitéis Náisiúnta Sláinte Gnéis, 2025 – 2035

Is é an Straitéis Náisiúnta Sláinte Gnéis, 2025 – 2035 ár gcreat straitéiseach nua do shláinte agus folláine ghnéasach dhaonra na hÉireann, a seoladh i Meitheamh 2025. Tagann sí i gcomharbacht ar an Straitéis Náisiúnta Sláinte Gnéis, 2015–2020, a leathnaíodh le linn phaindéim Covid-19.

Is é fís an dá Straitéise ná go mbainfidh gach duine in Éirinn taitneamh as sláinte agus folláine ghnéasach dhearfach agus go mbeidh rochtain acu ar fhaisnéis, oideachas agus seirbhísí ardchaighdeáin sláinte gnéis i gcaitheamh a saoil.

Aithnítear san chur chuige feadhréime i leith sláinte gnéis tábhacht an ghnéasúlacht shláintiúil a fhorbairt le linn na hóige agus na déagóige, agus tógtar ar an mbonn sin chun sláinte agus folláine ghnéasach dhearfach a chothú i rith an aosa fásta agus na seanaoise.

Tacóidh NSHS 2025–2035 le 3 Phlean Gníomhaíochta i ndiaidh a chéile i gcaitheamh na tréimhse 10 mbliana. Tá an chéad cheann díobh sin, Plean Gníomhaíochta Náisiúnta Sláinte Gnéis, 2025–2028, ina bhfuil pleananna cur chun feidhme níos mionsonraithe do na chéad 3 bliana, san áireamh laistigh den doiciméad Straitéise.

Is iad ceithre phríomhsprioc NSHS 2025–2035 ná tacú le:

• Cur chun cinn agus oideachas sláinte gnéis; Beidh cur chun cinn sláinte gnéis atá bunaithe ar fhianaise, uileghabhálach agus saincheaptha ar fáil do chách. Bainfear é seo amach trí fhaisnéis, oideachas agus feachtais chumarsáide a chur ar fáil a thacaíonn le sláinte agus folláine ghnéasach dhearfach, agus le cosc torthaí diúltacha sláinte gnéis i gcaitheamh na beatha.
• Seirbhísí sláinte gnéis; Beidh seirbhísí sláinte gnéis cothroma, inrochtana agus ar ardchaighdeán ar fáil do chách chun sláinte gnéis a chothabháil agus a fheabhsú agus chun drochshláinte gnéis a chosc, agus beidh siad dírithe ar riachtanas agus saincheaptha dá réir.
• Frithghiniúint agus toircheas neamhréamhbheartaithe; Beidh faisnéis agus seirbhísí ardchaighdeáin ar fáil do chách, ag cur ar a gcumas rogha atáirgthe maidir le frithghiniúint agus roghanna maidir le toircheas neamhréamhbheartaithe, agus ag tacú leo siúd a bhfuil foréigean baile, gnéasach agus bunaithe ar inscne taithithe acu.
• Faireachas, monatóireacht, meastóireacht agus taighde sláinte gnéis; Tacóidh faireachas, monatóireacht, meastóireacht agus taighde sláinte gnéis atá láidir agus ar ardchaighdeán le gach gné de bheartas, cleachtas, seachadadh seirbhíse agus pleanáil torthaí sláinte gnéis.

Áiríonn NSHS 2025–2035 freisin 6 phríomhphrionsabal:

• dearbhú gnéis
• éagsúlacht, comhionannas agus cuimsiú sóisialta
• ag obair le chéile i gcomhpháirtíocht
• gealltanais Idirnáisiúnta
• tacaíocht a thabhairt do sheachadadh tríd ár ndaoine
• rochtain chothrom agus acmhainn a leathnú trí sheachadadh seirbhíse comhtháite atá dírithe ar dhaoine

Leagann an Straitéis béim ar na tosaíochtaí atá san áireamh sa Chlár an Rialtas, Ag Cinntiú Todhchaí na hÉireann, 2025, lena n-áirítear tuilleadh tacaíochtaí maidir le cosc, diagnóis agus cúram HIV agus STI, leathnú ar sheirbhísí ar féidir iad a sheachadadh trí chúram bunscoile, tacú le seirbhísí sláinte atá bainteach le mná, fir agus an pobal LGBTIQ+, agus tacú leis an earnáil Dlí agus Cirt agus le CUAN maidir le foréigean baile, gnéasach agus bunaithe ar inscne a chosc agus maidir le cúram a thabhairt dá íospartaigh.

Cuireadh an Straitéis nua le chéile ar bhonn athbhreithnithe neamhspleách ar an gcéad SNSG, a rinne Crowe Ireland thar ceann na Roinne Sláinte agus a d’aithin go raibh formhór na ngníomhartha sa Straitéis curtha chun cinn go rathúil. Chuir moltaí táscacha chun forbairt ar na héachtaí atá déanta treo na Straitéise nua ar fáil.