Córas coigiltis scoir clárúcháin uathoibríoch d’fhostóirí

Treoir maidir le clárú uathoibríoch córas coigiltis scoir d’fhostóirí

Is scéim nua coigiltis scoir é uathchlárú d’fhostaithe nach bhfuil scéim pinsin san ionad oibre nó socrú pinsin bhreise acu cheana féin.

Cinnteoidh sé go dtabharfar aire d’fhostaithe agus iad ar scor gan gá duit scéim pinsean ceirde a bhunú.

Is é an tÚdarás Uathoibríoch Coigiltis Scoir Náisiúnta (NAERSA) a riarfaidh an scéim clárúcháin uathoibríoch, rud a fhágfaidh go mbeidh mórán oibre riaracháin le déanamh agat. Gníomhóidh NAERSA mar airíoch leasanna agus coigilteas an fhostaí.

Cinnfidh NAERSA cé na fostaithe atá incháilithe le haghaidh clárúcháin uathoibríoch ag baint úsáide as sonraí párolla na gCoimisinéirí Ioncaim, agus déanfaidh sé iad a chlárú.

Baileoidh sé gach ranníocaíocht fostaí, fostóra agus Stáit, agus infheisteoidh sé an t-airgead ar son d’fhostaí. Beidh straitéis infheistíochta réamhshocraithe i bhfeidhm, ach beidh roinnt roghanna infheistíochta malartacha ar fáil dóibh siúd ar mian leo rogha infheistíochta gníomhach a dhéanamh. Leithdháilfidh NAERSA aon torthaí infheistíochta ar a bpota coigiltis. Coinneoidh fostaithe pota coigiltis amháin agus iad ag bogadh ó phost go post – tugtar an cur chuige ‘pot-follows-member’ air seo.

Feidhmeoidh NAERSA tairseach ar líne d’fhostaithe, chun rogha an diúltaithe d’fhostaithe, glacadh leis an rogha, ranníocaíochtaí agus athchlárú fostaithe a bhainistiú. Oibreoidh sé tairseach ar líne freisin d’fhostóirí, chun íocaíocht agus faireachán ranníocaíochtaí a éascú.

Íocfaidh NAERSA fostaithe atá d’aois Phinsin Stáit atá 66 bliana d’aois faoi láthair.

Ciallaíonn sé seo go léir nach mbeidh ach beagán oibre riaracháin agat mar fhostóir maidir le clárú uathoibríoch.

Aithneoidh NAERSA cibé an bhfuil fostaithe incháilithe le haghaidh clárúcháin uathoibríoch, mar sin ní bheidh ar fhostóirí a chinneadh an gcomhlíonann a gcuid fostaithe na critéir incháilitheachta.

Déanfar fostaithe a chomhlíonann na coinníollacha seo a chlárú go huathoibríoch:

• idir 23 agus 60 bliain d’aois
• ag tuilleamh €20,000 nó níos mó in aghaidh na bliana thar gach fostaíocht
• níl clúdach pinsin forlíontach reatha acu

Má tá fostaí ina bhall de scéim nó iontaobhas pinsin ceirde,Conradh Blianachta Scoir (RAC) nó Cuntas Coigiltis Scoir Pearsanta (PRSA) nó Táirge Pinsin Phearsanta Pan-Eorpach (PEPP), áit a bhfuil sé seo taifeadta i. párolla, ní bheidh siad cláraithe go huathoibríoch.

Beidh fostaithe atá faoi 23 nó os cionn 60 bliain d’aois, nó a thuilleann níos lú ná €20,000 sa bhliain, in ann tarraingt isteach más mian leo. Déanfaidh gach coinníoll uathchláraithe – amhail ranníocaíochtaí ón bhfostóir, ón bhfostaí agus ón Stát - iarratas ar fhostaithe a roghnaíonn.

Ní chlárófar daoine atá féinfhostaithe agus daoine nach bhfuil ioncam á thuilleamh acu faoi láthair trí fhostóir agus ní bheidh siad in ann tarraingt isteach ar dtús.

Má tá ranníocaíocht phinsin ón bhfostaí nó ón bhfostóir, íoctha tríd an bpárolla, beidh an fhostaíocht sin díolmhaithe ón scéim clárúcháin uathoibríoch. Ní bheidh an fostaí cláraithe go huathoibríoch don fhostaíocht sin agus ní bheidh sé in ann tarraingt isteach bunaithe ar an bhfostaíocht sin. Mar sin féin, má tá fostaíocht eile ag an bhfostaí nach n-íoctar ranníocaíochtaí pinsin ina leith, is féidir é a rollú go huathoibríoch nó rogha a dhéanamh sa scéim maidir leis an dara fostaíocht sin.

Don chéad chúpla bliain de uathchlárú, is leor aon ranníocaíocht pinsin níos mó ná nialas chun fostaíocht a dhíolmhú. Mar sin féin, faoi dheireadh bhliain a sé d’fheidhmiú na scéime, ar a dhéanaí, forbrófar caighdeáin maidir le díolúine ó scéimeanna pinsin atá ann cheana le cúnamh ón Údarás Pinsean.

Tuilleadh eolais faoin gcaoi a gcinnfear incháilitheacht d’fhostaithe a bhfuil fostaíochtaí iolracha acu.

Déanfar na rátaí ranníocaíochta le haghaidh uathchláraithe a chéimniú isteach thar na chéad 10 mbliana d’oibriú na scéime:

• tosóidh ranníocaíochtaí fostóra ag 1.5% de phá comhlán
• méadóidh siad go 3% i mbliain a 4
• méadóidh siad go 4.5% i mbliain a 7
• méadóidh siad go dtí an ráta uasta 6% i mbliain a 10

Mar fhostóir, meaitseálfaidh tú ranníocaíochtaí d’fhostaithe. In ionad faoiseamh cánach ar ranníocaíochtaí fostaithe, cuirfidh an Stát ranníocaíocht bhreise ar fáil ag ráta €1 in aghaidh gach €3 a íocann an fostaí isteach. Toisc go ndéantar ranníocaíochtaí an fhostaí agus an fhostóra a mheaitseáil go cothrom agus go ndéanann an Stát iad a bhreisiú ansin, is ionann méid iomlán na ranníocaíochtaí agus 14% d’olltuilleamh an fhostaí ó bhliain 10 ar aghaidh.

Socrófar na ranníocaíochtaí ag an ráta socraithe, agus ní bheidh tú féin ná d’fhostaithe in ann níos mó nó níos lú ná an ráta seo a íoc.

Déanfar ranníocaíochtaí a ríomh ar olltuilleamh an fhostaí, mar sin beidh aon ní a chuimsítear sa réimse pá comhlán i gcomhad párolla inmheasúnaithe. Ní ghearrfar ranníocaíochtaí, áfach, ar aon phá comhlán os cionn €80,000.

Beidh ranníocaíochtaí fostóra in-asbhainte roimh cháin chorparáide.

Mar shampla, i gcás duine a thuilleann €20,000 in aghaidh na bliana, is iad na méideanna iarbhír ná:

Foghlaim faoin gcaoi a n-infheisteofar ranníocaíochtaí.

Faigh amach cad a tharlóidh do choigilteas fostaí tráth scoir .

Sa chás go roghnaíonn fostaí tarraingt as nó go gcuireann sé ranníocaíochtaí ar fionraí, ciallóidh sé seo freisin go gcuirfear ranníocaíochtaí fostóra ar fionraí. Tá sé seo amhlaidh freisin nuair nach bhfuil fostaí á íoc. Ciallaíonn sé seo go léir, nuair nach bhfuil fostaí ag déanamh ranníocaíochtaí, mar a bhfostóir, ní dhéanfaidh tú ranníocaíochtaí ach an oiread.

Tá sé tábhachtach a thabhairt faoi deara nár cheart go gcuirfeadh fostóirí brú ar fhostaithe tarraingt as an scéim nó a rannpháirtíocht sa scéim a chur ar fionraí. Tá foráil sa reachtaíocht do raon pionós chun an cleachtas seo a chosc.

Úsáidfidh ÚNURCS sonraí párolla na gCoimisinéirí Ioncaim chun fostaithe incháilithe a shainaithint. Sa chás go bhfuil taifead tuillimh ag fostaí laistigh den aoisghrúpa incháilithe, scrúdóidh NAERSA é féachaint an bhfuil €20,000 nó níos mó tuillte ag an bhfostaí sna 12 mhí roimhe sin.

Agus cinneadh á dhéanamh an bhfuil an tairseach tuillimh comhlíonta ag fostaí, bainfear úsáid as tréimhse amharc siar suas le 13 seachtaine. Má thugann an tréimhse fhéachana le fios go bhfuil an méid comhréireach tuillte ag fostaí sa tréimhse sin, déanfar an fostaí a chlárú.

Beidh uathchlárú láithreach d’fhostaithe a bhfuil taifead soiléir tuillimh de €20,000 nó níos mó acu. D’fhéadfadh go dtógfadh an rollú roinnt ama (suas go dtí 13 seachtaine) má tá an fostaí díreach tosaithe ag obair i bhfostaíocht den chéad uair nó má tá bearna idir an fhostaíocht roimhe sin agus an fhostaíocht reatha. Ní dhéanfar ranníocaíochtaí a shiardhátú don am a thógann sé incháilitheacht a chinneadh.

Ní bheidh aon tréimhse fheithimh sa scéim clárúcháin uathoibríoch, mar sin déanfar fostaithe a chlárú a luaithe a mheastar iad a bheith incháilithe. Ciallaíonn sé seo, má tá tréimhse fehithimh ag do scéim ceirde, go bhféadfaí fostaithe a chlárú go huathoibríoch sular féidir leo dul isteach i do scéim. Má tharlaíonn sé seo, agus go dteastaíonn ón bhfostaí dul isteach sa scéim ghairme níos déanaí, beidh siad in ann é sin a dhéanamh. Beidh an fhostaíocht sin díolmhaithe ó uathchlárú. Aisíocfar aon ranníocaíochtaí forluiteacha, agus leanfaidh NAERSA de bheith ag bainistiú pota coigiltis clárúcháin uathoibríoch an fhostaí.

Foghlaim tuilleadh faoin tionchar a bheidh ag clárú uathoibríoch ar roghanna eile maidir le cumhdach pinsin.

Fostaithe a cláraíodh go huathoibríoch toisc gur chomhlíon siad na critéir incháilitheachta, fanfaidh siad ar an rolla fiú má thiteann a dtuilleamh sna blianta ina dhiaidh sin faoi bhun €20,000.

Mura gcomhlíonann fostaithe na tairseacha aoise agus ioncaim, tá an rogha acu tarraingt isteach sa scéim. Nuair a roghnaíonn fostaí rogha an diúltaithe tá na cearta céanna acu agus atá ag fostaí a cláraíodh go huathoibríoch. Ciallaíonn sé sin, mar fhostóir, beidh na hoibleagáidí céanna ort ina leith lena n-áirítear ranníocaíochtaí meaitseála a dhéanamh.

Foghlaim faoi conas is féidir le fostaithe rogha an diúltaithe nó clárú uathoibríoch a chur ar fionraí.

Nuair a aithnítear go bhfuil fostaí incháilithe le haghaidh clárúcháin uathoibríoch, seolfaidh NAERSA Fógra Párolla Cláraithe Uathoibríoch (AEPN) chugat trí bhogearraí párolla.

Cuirfidh sé seo in iúl duit na méideanna ranníocaíochta a chaithfidh tú féin agus an fostaí a íoc mar chéatadán den olltuilleamh.

Cuirfidh tú an AEPN i bhfeidhm agus beidh na ranníocaíochtaí le feiceáil ar dhuillín pá an fhostaí.

Tá go leor roghanna agat chun méideanna na ranníocaíochta a íoc le NAERSA. Is é an bealach is fusa ná dochar díreach inathraithe, ar féidir é a shocrú tríd an tairseach fostóra clárúcháin uathoibríoch.

Ní mór ranníocaíochtaí a íoc ag an am céanna agus a íoctar an fostaí, agus ní mór faisnéis ranníocaíochta a sholáthar do NAERSA.

Mura n-úsáideann tú bogearraí párolla, déanfar tú a éascú ar thairseach an fhostóra.

Má tá fostaí ar saoire gan phá (mar shampla saoire bhreoiteachta nó mháithreachais), ní bheidh ranníocaíochtaí inasbhainte don tréimhse shaoire gan phá.

Beidh tú féin agus/nó do ghníomhaire cánach in ann do chuid dintiúir Seirbhísí Ar Líne na gCoimisinéirí Ioncaim (ROS) a úsáid chun logáil isteach ar thairseach an fhostóra.

Tríd an tairseach, beidh tú in ann rochtain a fháil ar fhaisnéis faoi ranníocaíochtaí íoctha agus dlite, agus socruithe dochair dhírigh a shocrú.

Éascóidh an tairseach freisin fostóirí nach n-úsáideann bogearraí párolla ranníocaíochtaí a íoc.

Foghlaim faoin gcaoi a n-oibreoidh tairseach na bhfostaithe.

Cinnteoidh uathchlárú go dtabharfar aire d’fhostaithe agus iad ar scor gan gá duit do scéim pinsean ceirde féin a bhunú.

Áirítear ar na buntáistí a bhaineann le clárú uathoibríoch d’fhostóirí:

• ní gá íoc as scéim pinsin comhlachta a bhunú
• ní gá scéim pinsin comhlachta a riar
• cinntítear go bhfreastalaítear ar fhostaithe
• níos mó iomaíochais agus tarraingteachta mar fhostóir
• beidh ranníocaíochtaí fostóra in-asbhainte roimh cháin chorparáide

Toisc gur ceart fostaíochta nua é clárú uathoibríoch, tá freagracht ort a chinntiú go bhfuil rochtain ag gach fostaí incháilithe ar an scéim.

Leagann an reachtaíocht forálacha comhlíonta agus forfheidhmithe amach chun a chinntiú go gcomhlíonann fostóirí a n-oibleagáidí clárúcháin uathoibríoch.

Féadfar fostóirí a chuireann cosc ar a bhfostaithe dul isteach sa scéim, nó a chuireann iallach ar a gcuid fostaithe tarraingt siar nó ranníocaíochtaí a chur ar fionraí, a ionchúiseamh agus beidh siad faoi réir fíneálacha agus pionóis. Tarraingeofar íocaíochtaí úis ar ranníocaíochtaí coinnithe siar nó tearcíoctha.

Beidh sé d’oibleagáid freisin ar fhostóirí insint lena bhfostaithe nuair a chláraítear iad den chéad uair

Foilseoidh NAERSA freisin liosta fostóirí a ciontaíodh as neamhchomhlíonadh.

Beidh an Coimisiún um Chaidreamh san Áit Oibre freagrach as déileáil le cásanna ina gcuirtear bac ar fhostaithe dul isteach i gclárú uathoibríoch agus/nó go ngearrtar pionós orthu as sin a dhéanamh.

Rogha pinsin eile is ea uathchlárú agus níl sé beartaithe é a chur in ionad tairiscintí sa mhargadh pinsin reatha. Ciallaíonn sé seo freisin nach dtiocfaidh clárú uathoibríoch in ionad aon oibleagáidí reatha atá ar fhostóirí maidir le pinsin nó CCSP d’fhostaithe a éascú.

Cad a chiallaíonn sé d’fhostóirí?

Ba cheart duit a bheith ar an eolas:

• beidh d’fhostaithe go léir a chomhlíonann na critéir incháilitheachta, nach bhfuil clúdach pinsin acu cheana féin maidir lena bhfostaíocht leat cláraithe go huathoibríoch
• beidh ort a chinntiú gur féidir le do bhogearraí párolla, nuair a nuashonraítear iad, treoir a ghlacadh maidir le clárú, ranníocaíochtaí fostaithe agus fostóirí a ríomh agus a íoc le NAERSA
• beidh ort an tsuim chéanna a chur le pé ranníocaíochtaí a dhéanann na baill suas le huasmhéid i ndeireadh báire de 6% faoi réir tairseach tuillimh de €80,000
• má theipeann ort d’oibleagáidí clárúcháin uathoibríoch mar fhostóir a chomhlíonadh, beidh tú faoi réir pionóis agus b’fhéidir ionchúiseamh

Cad a chaithfidh fostóirí a mheas?