Cláraigh breith in Éirinn

Beidh ort breith do linbh a chlárú tráth nach déanaí ná trí mhí tar éis a b(h)reithe. Is ceanglas dlíthiúil é clárú in Éirinn, ach beidh teastas breithe uait chun do leanbh a chlárú ar scoil, chun iarratas a dhéanamh ar phas agus chun go leor cuspóirí eile freisin.

Is féidir leat breith do linbh a chlárú ar líne anois ag na Seirbhísí um Chlárú Sibhialta.

Is féidir breith a chlárú in aon An Oifig um Chlárú Sibhialta is cuma cá háit sa stát ar tharla sé.

Ní mór do thuismitheoirí a chláraíonn ar líne a MyGovIDdeimhnithe féin a bheith acu agus an t-aitheantas fógartha breithe a cuireadh ar fáil i litir chuig an máthair.

Níl an tSeirbhís ar líne um Chlárú Breithe ar fáil i nGaeilge go fóill. Beidh an tseirbhís sin ar fáil i nGaeilge ón 31 Márta 2025. Faoi láthair is féidir clárúcháin a dhéanamh i mBéarla nó i nGaeilge, go pearsanta, ag aon Oifig um Chlárú Sibhialta sa stát.

Cá háit ar féidir liom breith a chlárú ar líne?

Má bhí leanbh agat le déanaí, is féidir leat an bhreith a chlárú ar líne anois ag na Seirbhísí um Chlárú Sibhialta.

Caithfidh cuntas MyGovID fíoraithe a bheith ag aon tuismitheoir atá ag clárú na breithe. Uasdátaigh do shonraí ar MyGovID sula dtosaíonn tú ar chlárú breithe ar líne.

Cé atá in ann breith a chlárú ar líne?

Mura bhfuil na tuismitheoirí pósta, ní mór do gach tuismitheoir an clárú breithe ar líne a chomhlánú i bpróiseas dhá chuid. Ní mór do mháthair an linbh an próiseas seo a thosú.

Má tá na tuismitheoirí pósta lena chéile agus a bpósadh ar taifead in Éirinn, ní gá ach tuismitheoir amháin an bhreith a chlárú ar líne. Sa chás seo, féadfaidh an mháthair nó an t-athair an próiseas a thosú le haitheantas fógra breithe do linbh agus níl cuntas fíoraithe MyGovID ag teastáil ón dara tuismitheoir.

Mura bhfuil aon phósadh ar taifead, iarrfar ar an mbeirt thuismitheoir an próiseas dhá pháirt a chríochnú ar líne.

Is féidir leis an mbeirt thuismitheoir pósta an bhreith a chlárú ar líne freisin i bpróiseas dhá chuid. Ciallaíonn sé seo go mbeidh an bheirt acu liostaithe ar an gclár mar fhaisnéiseoirí maidir le breith an linbh.

Sa phróiseas dhá chuid ar líne, ní mór don bheirt thuismitheoir a gcuntas MyGovID fíoraithe féin a bheith acu.

An féidir gach breith a chlárú ar líne?

Tá líon beag tuismitheoirí nach mbeidh in ann clárú ar líne ag an am seo agus táimid ag obair chun é seo a shocrú. Beidh faisnéis bhreise de dhíth ar roinnt clárúcháin agus beidh gá iad a dhéanamh ag Oifig um Chlárú Sibhialta. I measc samplaí díobh seo tá:

• Breitheanna Atáirgeadh Daonna Cuidithe ag Deontóir (DAHR). Tá sonraí maidir le conas breith DAHR a chlárú le fáil anseo
• baintreacha, máithreacha colscartha nó scartha
• má cailleadh duine de na tuismitheoirí
• marbh-bhreitheanna, tá an tseirbhís seo á forbairt agus seolfar í chomh luath agus is féidir
• máithreacha neamhphósta nó pósta nach bhfuil sonraí an athar á gclárú acu

Is féidir leat sonraí d’Oifig áitiúil um Chlárú Sibhialta a fháil anseo.

Cad atá ag teastáil uaim chun breith a chlárú ar líne?

Chun breith a chlárú ar líne, beidh an méid seo a leanas ag teastáil:

• an tAitheantas um Fhógra Breithe a eisítear go huathoibríoch trí litir chuig an máthair
• do shonraí pearsanta lena n-áirítear d’ainm, dáta breithe, uimhir Phearsanta Seirbhíse Poiblí (PSP), seoladh tráth na breithe, ainm do mháthar roimh phósadh, slí bheatha agus do stádas sibhialta (cuirfear roinnt sonraí le chéile go huathoibríoch)
• sonraí don tuismitheoir eile lena n-áirítear a (h)ainm, d(h)áta breithe agus (h)uimhir PSP
• ainm iomlán do linbh agus a sloinne san áireamh

Chun breith a chlárú ar líne, déan iarratas thíos le do thoil.

Is féidir breith atá cláraithe cheana féin a athchlárú chun ainm an athar nó an tuismitheora neamhbhitheolaíoch a chur san áireamh i mbreitheanna deontóirghinte.

Féadfaidh na tuismitheoirí, an mháthair, nó an dara tuismitheoir iarratas a dhéanamh chun sonraí an athar nó an tuismitheora neamhbhitheolaíoch a thaifeadadh i gclár na mbreitheanna.

Maidir le breitheanna deontóirghinte, féach conas breith linbh deontóir-ghinte a athchlárú chun tuilleadh eolais a fháil.

Ón 4 Bealtaine 2020 is féidir leat sonraí an tuismitheora/na dtuismitheoirí a thaifeadadh, lena n-áirítear an tuismitheoir neamhbhitheolaíoch, agus breith linbh deontóirghinte (ar a dtugtar DAHR chomh maith) á clárú agat.

Caithfidh an nós imeachta DAHR a bheith déanta tar éis an 4 Bealtaine 2020 agus ní mór go ndearnadh é i saoráid DAHR sa stát.

Chun an clárú a chríochnú, beidh an méid seo a leanas uait:

• teastas ón saoráid DAHR
• dearbhú reachtúil, sínithe ag an tuismitheoir/na tuismitheoirí

Féadfaidh tú foirm clárúcháin breithe agus dearbhú reachtúil a iarraidh trí ríomhphost a sheoladh chuig an GRO ag dahr@welfare.ie

Is féidir leat foirmeacha comhlánaithe a chur isteach trí:

• ríomhphost chuig dahr@welfare.ie
• nó cuir sa phost iad chuig Rannóg an DAHR, Oifig an Chláraitheora Ghinearálta, Oifigí an Rialtais, Bóthar an Chlochair, Baile Ros Comáin, F42 VX53

Cuirfidh an GRO an páipéarachas ar aghaidh chuig do rogha oifig um chlárú sibhialta. Cuirfidh an cláraitheoir in iúl duit cathain is féidir leat dul ann chun an clár a shíniú.

Nuair a rinneadh an nós imeachta roimh an 4 Bealtaine 2020, ní mór breitheanna leanaí deontóirghinte (ar a dtugtar DAHR freisin) a chlárú sa stát mar bhreith neamh-DAHR ar dtús. Baineann sé seo le leanaí deontóirghinte a rugadh roimh an 4 Bealtaine 2020 nó ar feadh tréimhse ina dhiaidh sin.

Tar éis an bhreith a chlárú, tá gá le hordú cúirte ag ainmniú an duine eile mar thuismitheoir an linbh roimh athchlárú DAHR.

Ina dhiaidh sin, is féidir leis na tuismitheoirí iarratas a dhéanamh ar an mbreith a athchlárú mar bhreith DAHR trí úsáid a bhaint as an bhfoirm iarratais thíos.

Chun iarratas a dhéanamh, íoslódáil an fhoirm agus cuir cóip dheimhnithe den Ordú Cúirte i gceangal léi.

Féadfaidh tú an fhoirm chomhlánaithe agus an tOrdú Cúirte a sheoladh trí

• ríomhphost chuig dahr@welfare.ie
• nó cuir sa phost í chuig Rannóg an DAHR, Oifig an Chláraitheora Ghinearálta, Oifigí an Rialtais, Bóthar an Chlochair, Baile Ros Comáin, F42 VX53

Cuirfidh an GRO an páipéarachas ar aghaidh chuig do rogha oifig um chlárú sibhialta. Cuirfidh an cláraitheoir in iúl duit cathain is féidir leat dul ann chun an clár a shíniú.

Roghnaíonn tuismitheoirí an linbh céadainm amháin nó níos mó tráth an chlárúcháin. Ní féidir céadainm(neacha) a athrú tar éis do na tuismitheoirí an bhreith a chlárú mar níl aon fhoráil sa reachtaíocht chun iad a athrú.

Tugann an t-ainm/na hainmneacha a thugann tú do do leanbh a gcéannacht dóibh ar feadh a saoil. Tar éis do leanbh a chlárú, leithdháilfidh an Roinn Coimirce Sóisialaí Uimhir Phearsanta Seirbhíse Poiblí (UPSP) uathúil a bhaineann le clárú na breithe.

Agus céadainm do linbh á roghnú agat, ba cheart duit smaoineamh ar a úsáid de réir mar a fhásann do leanbh aníos. Úsáidfear an t-ainm ar theastas breithe do linbh le haghaidh phas do linbh agus níos déanaí úsáidfear é chun freastal ar scoil agus do bhallraíocht i gclubanna. Mar dhuine fásta, úsáidfear é ar cheadúnas tiomána do linbh, ar dhoiciméid taistil idirnáisiúnta, ar iarratais ar phoist agus nuair a bhíonn siad i mbun gnóthaí dlí.

Níl aon fhoráil sa reachtaíocht a cheadóidh do shloinne linbh a leasú nuair a bheidh an bhreith cláraithe agus sínithe ag an mbeirt thuismitheoir. Roghnaigh na tuismitheoirí sloinne an linbh tráth an chlárúcháin; ní féidir an sloinne a athrú ach amháin i gcásanna eisceachtúla áirithe.

Caithfidh an sloinne a roghnaíonn tú do do leanbh ceanglais dhlíthiúla an Achta um Chlárú Sibhialta 2004 a chomhlíonadh. Éilíonn sé seo gurb é sloinne an linbh an sloinne atá ar taifead do cheachtar tuismitheoir nó don bheirt, nó modhnú teanga ar an sloinne sin.

Má roghnaítear sloinne eile sa phróiseas clárúcháin ar líne nó le linn breithe a chlárú in Oifig áitiúil um Chlárú Sibhialta, déanfaidh oifigeach athbhreithniú air sula nglacfar leis.

Mura n-aontaíonn an bheirt tuismitheoir le sloinne an linbh le linn an phróisis clárúcháin ar líne, ní chuirfear sloinne ar an teastas breithe. Is féidir leat teagmháil a dhéanamh le d’Oifig áitiúil um Chlárú Sibhialta chun sloinne do linbh a nuashonrú. Beidh costas ag baint leis seo.

Ní ghearrtar aon táille ar chlárú breithe, nó ar athchlárú chun sonraí tuismitheora a chur san áireamh.

Tá táille €5 i gceist le céadainm a chur isteach nó a athrú. Gearrtar táillí chun Teastas Breithe a fháil.

Eisítear teastas breithe ar chostas laghdaithe chun críocha leasa shóisialaigh. Teastaíonn fianaise gur chun críocha leasa shóisialaigh atá sé, cosúil le nóta ón Roinn.

Conas iarratas a dhéanamh ar dheimhnithe.

Conas marbh-bhreith a chlárú.