Osclaíonn an tAire Ryan an chéad Fhóram Náisiúnta Páirtithe Leasmhara Aeráide
- Foilsithe: 22 Márta 2022
- An t-eolas is déanaí: 12 Aibreán 2025
- Díríonn an Chéad Fhóram ar dhlús a chur lenár dtosaíochtaí náisiúnta maidir le gníomhú ar son na haeráide ar an mbealach is cothroime agus is éifeachtaí
Fiosróidh lucht déanta beartas agus príomhpháirtithe leasmhara ón tionscal, ón tsochaí shibhialta, ó cheardchumainn agus ó chomhlachtaí stáit na deiseanna agus na dúshláin a thagann leis an ngá práinneach atá le dlús a chur le gníomhú ar son na haeráide, ag an gcéad Fhóram Náisiúnta páirtithe Leasmhara Aeráide a bheidh ar siúl inniu.
Tá an Fóram Náisiúnta, a bhíonn ar siúl i gCaisleán Bhaile Átha Cliath, ar cheann de na príomhghníomhartha a shainaithnítear i bPlean Gníomhaithe ar son na hAeráide 2021 chun rannpháirtíocht ghníomhach a spreagadh chun todhchaí inbhuanaithe na hÉireann a mhúnlú. Díreoidh imeacht an lae inniu ar dhlús a chur le seachadadh ár dtosaíochtaí náisiúnta maidir le gníomhú ar son na haeráide, ar bhealach atá éifeachtach agus cothrom.
Reáchtálfar ceithre sheisiún briste amach le linn an fhóraim, ag díriú ar:
- Foinsí in-athnuaite amach ón gcósta
- Iarfheistiú
- Soghluaisteacht inbhuanaithe: iompar gníomhach agus athrú ó chineál amháin iompair go cineál eile iompair, nó aistriú córa iompair
- Rannpháirtíocht, cumarsáid agus litearthacht aeráide
Roghnaíodh na réimsí beartais seo don chéad fhóram mar gheall ar an bpráinn a cuireadh ar a seachadadh. Is réimsí iad freisin inar féidir gníomhaíocht láithreach nó brostaithe a dhéanamh, mar gheall ar infhaighteacht na dteicneolaíochtaí atá ann cheana. Fiosrófar tuilleadh tosaíochtaí beartais i gcruinnithe amach anseo den Fhóram Náisiúnta Páirtithe Leasmhara Aeráide.
Cuirfear tuarascáil ar fáil tar éis na hócáide, ina leagfar amach deiseanna agus príomh-mholtaí le breithniú i bPlean Gníomhaithe ar son na hAeráide 2022 agus i réimsí earnála níos leithne.
Ag labhairt dó ag an ócáid, dúirt an tAire Comhshaoil, Aeráide agus Cumarsáide, agus Iompair, Eamon Ryan TD:
"Is éard atá i gceist leis an bhFóram Náisiúnta seo ná teacht le chéile, éisteacht le dearcthaí éagsúla agus ansin oibriú le chéile chun a fháil amach cad is féidir linn a dhéanamh, agus cá bhféadfadh dúshláin a bheith ann, chun ár n-uaillmhianta maidir le gníomhú ar son na haeráide a bhaint amach. Tá an-áthas orm ionadaithe a fheiceáil anseo ón tionscal, ón tsochaí shibhialta, ó cheardchumainn, ó chomhlachtaí stáit agus ghníomhaireachtaí stáit, agus ó lucht déanta beartas, chomh maith le hionadaithe ó Thionól Náisiúnta na nÓg ar an Aeráid. Táim ag tnúth le plé bríomhar a chloisteáil gan amhras agus, níos tábhachtaí fós, éisteacht leis na moltaí nuálacha a chuirtear chun cinn chun aon dúshláin atá ann a shárú. Tá an cineál idirphlé náisiúnta seo ríthábhachtach chun a chinntiú go bhfuilimid ag seachadadh ár n-aistrithe chuig todhchaí ísealcharbóin ar bhealach atá cuimsitheach, cothrom agus éifeachtach."
Ba é an tOllamh Alan Barret ón ESRI a bhí ina chathaoirleach ar an bhFóram Náisiúnta páirtithe leasmhara aeráide, a dúirt:
"Ó 2015 i leith, ba mhór an onóir dom cathaoirleacht a dhéanamh ar an Idirphlé Náisiúnta Eacnamaíoch bliantúil. Is mór an onóir dom anois go n-iarrfaí orm cathaoirleacht a dhéanamh ar an gcéad Fhóram Náisiúnta Páirtithe Leasmhara Aeráide seo. Tá an fóram á reáchtáil ag am ríthábhachtach d'Éirinn, agus é ag luasghéarú a thurais go neodracht carbóin. Ba gharspriocanna ríthábhachtacha iad an tAcht um son na hAeráide 2021 agus plean gníomhaithe ar son na hAeráide 2021 san aistriú i dtreo todhchaí níos inbhuanaithe"
"Tá a fhios againn ó thaighde go bhfuil páirtithe leasmhara agus an pobal ar an eolas faoi athrú aeráide, tacú le gníomhú ar son na haeráide, agus go bhfuil siad sásta gníomhú. Tá a fhios againn freisin go mbeidh dúshláin ag baint leis an aistriú sin. Is deis iontach é an fóram seo chun dúshláin a aithint agus réitigh a chomhchruthú chun tacú leis an Rialtas, le gnólachtaí agus le pobail gníomhú ar son na haeráide."
CRÍOCH
Nótaí don Eagarthóir
Seisiúin bhriseadh amach ar réimsí beartais
Tá státseirbhísigh shinsearacha ina gcathaoirligh ar na seisiúin bhriseadh amach ar na ceithre réimse beartais agus tá rapóirtéirí neamhspleácha san áireamh iontu. Oibreoidh na rapóirtéirí leis an ngrúpa, chun torthaí an phlé a thiomsú ina moltaí lena mbreithniú agus lena n-athbhreithniú ag an bhfóram níos leithne.
I measc na rapóirtéirí tá: Niamh Garvey, NESC Uasal; An tOllamh Lisa Ryan ,COBÁC; Dr Andrew Kelly, Envecon; agus an tOllamh Pete Lunn, ESRI.
Idirphlé Náisiúnta ar Ghníomhú ar son na hAeráide (NDCA)
Mar a leagtar amach i bPlean Gníomhaithe ar son na hAeráide 2021, is é an tIdirphlé Náisiúnta ar Ghníomhú ar son na hAeráide (NDCA) an príomhshásra chun idirphlé sóisialta a éascú mar chuid den aistriú cóir. Cuimsíonn an NDCA múscailt feasachta, agus rannpháirtíocht agus rannpháirtíocht an phobail a chinntiú. Reáchtálfar seisiúin rannpháirtíochta saoránach i rith na bliana agus tacóidh taighde leanúnach leo. Go háirithe, is príomhimeacht é an Fóram Náisiúnta páirtithe Leasmhara Aeráide chun na páirtithe leasmhara ábhartha go léir a mhealladh in aistriú cóir.
Cuideoidh cur chuige láidir rannpháirteach an NDCA leis na páirtithe leasmhara go léir na dúshláin a bhaineann le haistriú a aithint agus tosaíocht a thabhairt dóibh, agus conas freagairt dóibh.
An Fóram Náisiúnta páirtithe leasmhara aeráide (NCSF)
Bhunaigh an Roinn Comhshaoil, Aeráide agus Cumarsáide an Fóram Náisiúnta Páirtithe Leasmhara Aeráide (NCSF) chun feidhmiú mar fhóram comhairliúcháin ar shaincheisteanna aeráide, agus chuir an EPA tacaíocht riaracháin ar fáil.