Fáiltíonn an tAire O’Gorman roimh na chéad ‘Seirbhísí Comhpháirtithe’ mar go bhfuil an líon is airde riamh de sheirbhísí luathfhoghlama agus cúraim páistí ag léiriú go bhfuil sé ar intinn acu leathnú a dhéanamh

• ‘Comhaontú Maoinithe Seirbhíse Comhpháirtí’ le haghaidh an Chroímhaoinithe nua mar chuid de €221 milliún do sholáthraithe luathfhoghlama agus cúram páistí ar fáil le síniú ón lá inniu.

• Tá seirbhísí luathfhoghlama agus cúraim leanaí tiomanta do leathnú roimh thabhairt isteach an Chroímhaoinithe, agus an méadú is mó riamh ar iarratais ar ‘athrú ar chúinsí’ chuig Tusla.

• Tháinig laghdú 16% ar líon na seirbhísí luathfhoghlama agus cúraim páistí a fógraíodh do Tusla i gcomparáid leis an tréimhse réamh-Covid-19.

Inniu (17 Lúnasa 2022) fáilteoidh an tAire Leanaí, Comhionannais, Míchumais, Lánpháirtíochta agus Óige, Roderic O’Gorman, roimh an gcéad ‘Seirbhísí Comhpháirtithe’ a chláraigh le Croímhaoiniú, mar gur léirigh sonraí nua an méadú is mó riamh ar soláthraithe luathfhoghlama agus chúram páistí ag cur in iúl go bhfuil sé ar intinn acu a gcuid seirbhísí a leathnú.

Infheisteoidh an Stát €221 milliún sa luathfhoghlaim agus sa chúram páistí le Croímhaoiniú, a tugadh isteach i mBuiséad na bliana seo caite.

Beidh seirbhísí a chláraíonn do Chroímhaoiniú ina Seirbhísí Comhpháirtithe, ag obair i gcomhpháirtíocht leis an Stát chun luathfhoghlaim agus cúram páistí a sheachadadh ar mhaithe le leas an phobail. Beidh na seirbhísí seo dírithe ar cháilíocht agus ar inacmhainneacht do leanaí agus a dteaghlaigh, inbhuanaitheacht agus cobhsaíocht do sholáthraithe agus dá bhfoireann, chomh maith le cuntasacht, trédhearcacht agus luach ar airgead don Stát.

Tá an Comhaontú Maoinithe Seirbhíse Comhpháirtí le haghaidh Croímhaoinithe ar fáil lena shíniú ón lá inniu.

Tugann réamhshonraí a bhailigh an Roinn le fios go bhfuil freagairt láidir ó sholáthraithe ar an gCroímhaoiniú:

• Méadú 31% ar iarratais ‘athrú chúinsí’ ó sheirbhísí Luathfhoghlama agus Cúraim agus méadú 261% ar athrú ar chúinsí do sheirbhísí Cúraim Páistí d’Aois Scoile i gcomparáid le 2021 arna thiomáint ag seirbhísí atá ag iarraidh a gcuid seirbhíse a leathnú.

• Laghdú 16% ar líon na bhfógraí dúnta seirbhísí Luathfhoghlama agus Cúraim chuig Tusla don tréimhse chéanna in 2022 i gcomparáid le 2019.

• Tá an Suirbhé Bliantúil um Phróifíl Earnála na Luathbhlianta críochnaithe ag 90% de na seirbhísí go dtí seo, rud atá ina réamhriachtanas le haghaidh Croímhaoinithe.

• Chláraigh 95% de na seirbhísí incháilithe leis an gCiste Idirthréimhse, a tugadh isteach i mí Aibreáin 2022 chun an bhearna idir deireadh tacaíochtaí Covid-19 don earnáil agus tús an Chroímhaoinithe a líonadh, ar choinníoll de sin é reo táille.

Tiocfaidh Croímhaoiniú i bhfeidhm agus tá sé ag brath ar na hOrduithe Rialaithe Fostaíochta a bheith i bhfeidhm, ag socrú íosrátaí pá do gach ról ar fud na hearnála mar a shainítear in Ordú Bunaithe Chomhchoiste Saothair na Seirbhíse Luathbhlianta.

Dúirt an tAire O’Gorman:

Is ionann Croímhaoiniú agus cur chuige an -difriúil chun an earnáil luathfhoghlama agus cúraim páistí a mhaoiniú. Tá iarrachtaí móra á ndéanamh chun cabhrú le seirbhísí leis an bpróiseas iarratais. Ba cheart do sheirbhísí a dteastaíonn cúnamh uathu dul i dteagmháil lena gCoiste Cúram Leanaí Cathrach/Contae áitiúil nó le Pobal tríd an Ionad Soláthraithe Luathbhlianta (EYPC).

Céard é Croímhaoiniú?

Snáithe nua maoinithe is ea Croímhaoiniú do sheirbhísí luathfhoghlama agus cúraim páistí a bheidh mar chuid den tsamhail nua mhaoinithe mar a mhol Sainghrúpa agus arna fhaomhadh ag an Rialtas i mí na Nollag 2021. Is íocaíocht é Croímhaoiniú le soláthraithe atá deartha chun na comhchuspóirí seo a leanas a bhaint amach:

• Inacmhainneacht feabhsaithe do thuismitheoirí trína chinntiú nach neadaítear táillí;

• Cáilíocht fheabhsaithe trí, i measc rudaí eile, pá agus coinníollacha níos fearr don fhórsa saothair:

• Tacú le tabhairt isteach Ordú Rialaithe Fostaíochta tríd an gComhchoiste Oibreachais;

• Tacú le fostú foirne céimithe; agus

• Inbhuanaitheacht agus cobhsaíocht fheabhsaithe do sheirbhísí.

Is bealach nua agus difriúil é seo chun maoiniú a sholáthar don earnáil agus tá sé beartaithe tacú le forbairt caidreamh comhpháirtíochta idir soláthraithe agus an Stát a léiríonn gné leas an phobail de Chúram na Luath-Óige (ELC) agus de Chúram Leanaí ar Aois Scoile (SAC). Tá €221 milliún in aghaidh na bliana ar fáil do Chroímhaoiniú.

Cad a chiallaíonn Croímhaoiniú d’ioncam soláthraithe?

Cuirfidh Croímhaoiniú le inbhuanaitheacht seirbhísí agus méadóidh sé go suntasach ioncam d’fhormhór na seirbhísí agus soláthróidh sé cobhsaíocht mhaoinithe níos fearr.

Déanfar Croímhaoiniú a leithdháileadh bunaithe go mór ar acmhainn. Tabharfaidh Croímhaoiniú foinse ioncaim chobhsaí do sholáthraithe bunaithe ar nádúr na seirbhíse a sholáthraíonn siad. Is éard a bheith in ioncam soláthraí anois ná Croímhaoiniú, fóirdheontais Scéim Náisiúnta Cúraim Leanaí (NCS) agus Cúram agus Oideachas Luath-Óige (ECCE), agus táillí tuismitheora. Má dhéantar Croímhaoiniú a Struchtúr atá bunaithe go príomha ar acmhainn, beidh leithdháileadh ag seirbhísí gach bliain nach n-athraíonn de réir freastal leanaí.

Feicfidh formhór mór na seirbhísí méadú ar mhaoiniú, agus ní fheicfear aon athrú ar níos lú ná 1% de na seirbhísí. Ní laghdófar maoiniú ar sheirbhís ar bith. Beidh Ciste Inbhuanaitheachta i bhfeidhm maidir le haon seirbhís a mbíonn deacrachtaí airgeadais aici. Dearfar an tsraith nua seo den Chiste Inbhuanaitheachta, atá nasctha le Croímhaoiniú, chun líontán sábhála breise a sholáthar do sholáthraithe. Beidh sé seo oscailte do sholáthraithe príobháideacha agus pobail araon.

Cad a chiallaíonn Croímhaoiniú do sheirbhísí ECCE?

Is ionann Croímhaoiniú agus méadú 9.5% ar a laghad ar mhaoiniú do sheirbhísí ECCE nach bhfuil i gceannas ar Oideachasóir Iarchéime. Ar a laghad, tá €78.75 in aghaidh na seachtaine ar fáil anois do gach leanbh ECCE (i gcomparáid le €71.90 roimhe seo ó chaipitíocht chaighdeánach ECCE agus PSP comhcheangailte).

Toisc go n-íoctar Croímhaoiniú i leith áiteanna seachas leanaí, d’fhéadfadh méadú imeallach níos mó ‘in aghaidh an linbh’ a bheith i gceist leis seo má tá acmhainn neamhlíonta ag an tseirbhís. Le meán-áitíocht ECCE de 9 leanbh in aghaidh an bhall foirne, is ionann Croímhaoiniú agus caipitíocht sheachtainiúil in aghaidh an linbh de €80.92.

Le Croímhaoiniú bainfidh formhór mór na seirbhísí ECCE le Príomhoideachasóirí Iarchéime buntáiste freisin agus ní chaillfear aon seirbhís.

Cad iada na coinníollacha a ghabhann le Croímhaoiniú?

Tá sonraí iomlána na gcoinníollacha leagtha amach san Aontú Maoinithe foilsithe.

Áirítear ar chuid de na príomhchoinníollacha:

• Páirt a ghlacadh i bPróifíl Bhliantúil Earnáil na Luathbhlianta (AEYSP).

• Córas bainistithe táillí a oibriú, nach dteastaíonn aon ardú at tháillí in 2022/23 os cionn rátaí Mheán Fómhair 2021.

• Creataí cleachtais a chur i bhfeidhm.

• Plean gníomhaíochta cáilíochta a fhorbairt, a chur i bhfeidhm agus tuairisciú air.

• Tuarascálacha airgeadais trédhearcacha agus bailíochtaithe a sholáthar.

• Ráiteas Tuismitheora a eisiúint chuig gach tuismitheoir a úsáideann an tseirbhís ag leagan amach cad is féidir leo a bheith ag súil leis.

• An NCS agus an clár ECCE a thairiscint do gach leanbh incháilithe.

Cad é AEYSP agus cén fáth a bhfuil sé éigeantach?

Is í Próifíl Earnála na Luathbhlianta Bliantúla (AEYSP) an phríomhfhoinse sonraí ar na hearnálacha ELC agus SAC. Tá ról lárnach ag an AEYSP, atá ar bun le 20 bliain, maidir le tionchar an athraithe beartais a mheas agus eolas a chur ar fáil d’fhorbairt beartais. Soláthraíonn sé anailís chuimsitheach náisiúnta ar níos mó ná 4,500 seirbhís ELC agus SAC ar fud na hÉireann ar shaincheisteanna tábhachtacha, ar nós cursaí acmhainní agus foirne.

I mbliana, tá an Próifíl Earnála níos tábhachtaí ná riamh. Ba phointe ama uathúil é Earrach 2022 don earnáil nuair a tháinig deireadh le bearta paindéime agus leis an mórshreabhadh maoinithe nua a thabhairt isteach, Croímhaoiniú.

Gabhann an AEYSP faisnéis riachtanach chun bonnlíne a sholáthar chun tionchar an Chroímhaoinithe a mheas ar leibhéal na hearnála. Mar a tharla sna blianta roimhe seo, soláthraíonn na sonraí a bhailítear san AEYSP léargas ríthábhachtach chun treochtaí a rianú agus monatóireacht a dhéanamh orthu agus príomhcheisteanna san earnáil a aithint.

Mar gheall ar an tábhacht a bhaineann leis na sonraí seo a bhailiú ag an bpointe ama seo, tá sé riachtanach an Phróifíl Earnála a chomhlánú chun rochtain a fháil ar an bhfoirm iarratais Croímhaoinithe.

Ní úsáidfear an fhaisnéis a chuirtear ar fáil san AEYSP chun incháilitheacht do Chroímhaoiniú a mheas. Is é cuspóir an AEYSP ná pictiúr comhiomlán a chruthú den earnáil ina hiomláine. Tá sé seo thar a bheith tábhachtach i mbliana, d’fhonn bonnlíne a shocrú ar féidir tionchar an Chroímhaoinithe a thomhas sna blianta ina dhiaidh sin.

Cad iad na coinníollacha maidir le táillí agus cad a chiallaíonn siad do thuismitheoirí?

Mar choinníoll le Croímhaoiniú a fháil, aontaíonn Seirbhís Comhpháirtí gan an táille a ardú d’aon Chineál Seirbhíse a bhí ar marthain ar 30 Meán Fómhair 2021 ná táille breise a thabhairt isteach ar aon chomhpháirt den Chineál Seirbhíse sin.

Sáróidh muirear méadaithe de chineál ar bith do Chineál Seirbhíse atá ann cheana agus nach bhfuil aon athrú ar na rialacha Croímhaoinithe.

Áiríonn sé seo freisin imthosca ina mbeadh táillí méadaithe ar thuismitheoirí mar thoradh ar athrú ar pholasaí táillí, mar shampla, ní féidir le seirbhís ina raibh lascaine do pháistí breise ar fáil, deireadh a chur leis/é a a bhaint.

Ní féidir aon rud a “fillte isteach” sa táille 30 Meán Fómhair 2021 a ghearradh ina aonar anois; mar shampla, dá gcuimseofaí béilí sa táille, ní féidir iad a ghearradh ar leithligh anois. Ní féidir na táillí ar earraí agus seirbhísí a tairgeadh saor in aisce nó ar rátaí lascainithe an 30 Meán Fómhair 2021 a mhéadú thar na leibhéil sin.

Féadfaidh Seirbhís Comhpháirtí a bhfuil aon Chineálacha Seirbhíse aice nár athraigh ón 30 Meán Fómhair 2021 muirear a laghdú d’aon cheann de na Cineálacha Seirbhíse sin. Féadfaidh siad soláthar a mhéadú freisin fan táillí a mhéadú, nó athrú ar bheartais táillí a thabhairt isteach dá laghdódh an t-athrú sin an muirear ar thuismitheoirí/chaomhnóirí, m.sh. tabhairt isteach lascaine leanaí breise.

Cinnteoidh sé seo go n-aireoidh tuismitheoirí go hiomlán aon fhorbairtí ar an gCúram Leanaí Náisiúnta maidir le hinacmhainneacht.

Cén fáth a bhfuil Croímhaoiniú ag brath ar Orduithe Rialaithe Fostaíochta (ORFanna)?

Den bhuiséad Croímhaoinithe €221 milliún, tá an tromlach mór ceaptha chun cur le rátaí pá feabhsaithe thar chatagóirí éagsúla foirne. Mar sin, ní féidir cuid shuntasach den bhuiséad a chur ar fáil gan ráthaíochtaí go ndíreofar an maoiniú seo ar an gcuspóir seo a bhaint amach. Sa chás nach bhfuil aon ORFanna nó ORF ann a chlúdóidh ach ról amháin san earnáil atá i bhfeidhm ar 1 Meán Fómhair, ní féidir dul ar aghaidh le Cróimhaoiniú.

Cad é an nuashonrú is déanaí ar na ORFanna?

Is próiseas neamhspleách é an próiseas chun Orduithe Rialaithe Fostaíochta (ORFanna) a fhorbairt atá leagtha amach san Acht Caidrimh Thionscail 1946 arna leasú ag an Acht Caidrimh Thionscail (Leasú), 2012. Bhunaigh an tAire Stáit Gnó, Fostaíochta agus Miondíola Comhchoiste Saothair (JLC) do Sheirbhísí Luathbhlianta in 2021, agus tá an JLC ag teacht le chéile ó mí na Nollag 2021 i leith. Déanann ionadaithe fostóirí ó Sheirbhísí Leanaí Éireann (CSI) agus Cónaidhm na Soláthraithe Luath-Óige (FECP) ionadaíocht don earnáil ar an JLC, agus ionadaithe oibrithe ó SIPTU.

Rinne an JLC comhairliúchán poiblí ar dhá dhréacht ORFanna. Dhéanfadh an chéad ORF molta íosrátaí uaire de €13 a shocrú d’Oideoirí Luathbhlianta agus Chleachtóirí Cúraim Leanaí d’Aois Scoile (SAC). Leagfadh an dara ORF molta síos roinnt íosrátaí aghaidh na huaire do raon ról ó Phríomhoideachasóir í (Ceannairí Seomra) / Comhordaitheoirí SAC go Bainisteoirí Ionaid lena n-áirítear nuair a bhíonn cáilíocht aitheanta Leibhéal 7 nó 8 ag na daoine atá ag feidhmiú sna róil sin.

Tá dréacht-mholtaí glactha ag an JLC chun gach ról san earnáil a chlúdach mar atá leagtha amach san Ordú Bunaithe. Fiú amháin tar éis ORFanna beartaithe na JLC a ghlacadh, áfach, leagann an reachtaíocht amach roinnt céimeanna breise a chaithfí a chur i gcrích sula bhféadfadh ORFanna molta teacht i bhfeidhm:

• Ní mór don Chúirt Oibreachais na moltaí a fuarthas ón JLC a bhreithniú agus scrúdú a dhéanamh ar raon ábhar atá leagtha amach sa reachtaíocht. Níl aon teorainn ama leis an gcuid seo den phróiseas, agus tá cead ag an gCúirt tograí leasaithe a chur faoi bhráid an JLC le haghaidh tuilleadh breithnithe. Más mian leis an gCúirt tograí an JLC a ghlacadh, cuirfidh sí cóip de na tograí ar aghaidh chuig an Aire Stáit Gnó, Fostaíochta agus Miondíola.

• Má chuireann an Chúirt Oibreachais tograí faoi bhráid an Aire Stáit Gnó, Fostaíochta agus Miondíola, déanfaidh an tAire athbhreithniú orthu a luaithe is indéanta, ag féachaint do raon fachtóirí atá leagtha amach sa reachtaíocht, agus ansin déanfaidh sé cinneadh i dtaobh an bhfuil nó nach bhfuil sé iomchuí éifeacht a thabhairt do na ORFanna atá beartaithe. Níl aon teorainn ama leis an gcuid seo den phróiseas ach an oiread.

• Má cheadaítear na ORFanna agus má thugtar éifeacht dóibh, leagtar ansin iad faoi bhráid gach Tí den Oireachtas. I bhfianaise na gcéimeanna éagsúla sa phróiseas neamhspleách seo, agus cé go bhfuil aitheantas tugtha ag an Aire O’Gorman don obair chrua atá déanta ag comhaltaí an JLC chun pá agus coinníollacha a chaibidil d’’fhostaithe san earnáil, níl aon chinnteacht ann go mbeidh ORFanna i bhfeidhm roimh an 1 Meán Fómhair 2022.

Cad iad na pleananna teagmhasacha atá i bhfeidhm mura bhfuil na ORFanna i bhfeidhm faoin 1 Meán Fómhair?

Tá Croímhaoiniú ag brath ar ORFanna a bheith i bhfeidhm do gach ról ar fud na hearnála mar atá sainmhínithe in Ordú Bunaithe Chomhchoiste Saothair na Seirbhíse Luathbhlianta (JLC). Is próiseas neamhspleách é an próiseas chun ORFanna a fhorbairt a bhfuil reachtaíocht mar bhonn agus mar thaca aige.

Tá an próiseas chun na ORFanna a thabhairt chun críche fós ar siúl agus tá aitheantas tugtha ag an Aire don dianobair atá déanta ag baill an JLC chun pá agus coinníollacha a idirbheartú d’fhostaithe san earnáil. Leanfaidh Croímhaoiniú nuair a bheidh na ORFanna i bhfeidhm. Níl sé cinnte, áfach, go mbeidh ORFanna i bhfeidhm faoin 1 Meán Fómhair 2022. Cé nach bhfuil an Roinn ina páirtí sa phróiseas neamhspleách ORF, tá ceanglas ann an cur chuige maoinithe a ailíniú le toradh an phróisis sin. Mar a chuir an tAire in iúl agus a shonraítear sa réamhchoinníoll maidir le comhaontú maoinithe, gan na ORFanna, ní thiocfaidh Croímhaoiniú i bhfeidhm.

I gcás seo, beidh scéim um Mhaoiniú Eatramhach ar fáil agus beidh sí i bhfeidhm ón 1 Meán Fómhair 2022 go dtí go dtiocfaidh na ORFanna i bhfeidhm, nó an 30 Meán Fómhair 2022, cibé acu is túisce.

Is iad príomhchuspóirí an Mhaoinithe Eatramhaigh ná:

• Seirbhísí a choinneáil ar bun sa tréimshe idir deireadh an Chiste Aistrithe agus tús an Chroímhaoinithe, trí mhaoiniú le haghaidh acmhainne.

• Tacú le fostaíocht céimithe agus am riaracháin.

• A chinntiú nach n-ardóidh táillí tuismitheoirí os cionn rátaí Mheán Fómhair 2021.

• Tús réidh le Croímhaoiniú a chruthú a luaithe a thiocfaidh na ORFanna i bhfeidhm, le riarachán breise chomh teoranta agus is féidir do sheirbhísí.

I measc na ngarspriocanna tábhachtacha agus na hamlíne atá ar an mbealach i dtreo na samhla maoinithe nua go dtí seo tá:

• Lúnasa 2021-Iúil 2021: Roinnt céimeanna rannpháirtíochta le geallsealbhóirí ar an tsamhail nua maoinithe lena n-áirítear seimineáir ghréasáin, aighneachtaí poiblí, imeachtaí comhairliúcháin ar líne le tuismitheoirí, soláthraithe agus an lucht saothair, suirbhé náisiúnta ar theaghlaigh agus sraith imeachtaí éascaithe le heagraíochtaí ionadaíocha.

• Deireadh Fómhair 2021: Buiséad 2022 Infheistíocht €207 milliún daingnithe le haghaidh sruth nua Croímhaoinithe le tabhairt isteach i Meán Fómhair 2022.

• Nollaig 2021: Comhpháirtíocht ar mhaithe le Buntáiste an Phobail: Samhail Nua Mhaoinithe le haghaidh ELC agus SAC faofa ag an Rialtas le cur i bhfeidhm agus foilsithe.

• Nollaig 2021: Bunú Comhchoiste Saothaoir (JLC) do Sheirbhísí Luathbhlianta le hionadaithe fostóirí ó Sheirbhísí Leanaí Éireann (CSI) agus Cónaidhm na Soláthraithe Luath-Óige (FECP), agus ionadaithe oibrithe ó SIPTU.

• Márta 2022: €14 milliún breise a ath-leithdháileadh ar an gCroímhaoiniú chun infheistíocht iomlán bhliantúil a thabhairt suas go €221 milliún.

• Márta 2022: Seoladh Ready Reckoner chun léiriú a thabhairt ar luach féideartha an Chroímhaoinithe in aghaidh na seirbhíse bunaithe ar an bhfaisnéis a cuireadh ar fáil.

• Bealtaine 2022: Bailiú sonraí Phróifíl Earnála na Luathbhlianta, réamhriachtanas chun conartha a dhéanamh do Chroímhaoiniú, le ráta rannpháirtíochta 90% go dtí seo.

• Bealtaine-Lúnasa 2022: Ciste Aistrithe i bhfeidhm ag cinntiú nach bhfuil aon ardú táillí ó rátaí Mheán Fómhair 2021 le glacadh 95% ó sheirbhísí incháilithe.

• Meitheamh 2022: Foilsiú an Chomhaontaithe um Chistiú Seirbhíse Comhpháirtí Croímhaoinithe chun mionsonraí a leagan amach faoin gcaoi a n-oibreoidh Croímhaoiniú ina chéad bhliain, an tiomantas ón Aire do mhaoiniú agus na riachtanais ghaolmhara atá ag Seirbhísí Comhpháirtithe.

• Iúil 2022: Oscailt an Phróisis Iarratais Croímhaoinithe ina bhfuil Próifíl Seirbhíse agus Modúl Feidhmchláir.

• Lúnasa 2022: Foilsiú Comhaontú Cistithe Seirbhíse Comhpháirtí um Mhaoiniú Eatramhach chun foráil a dhéanamh do mhaoiniú na hearnála i gcás nach mbeidh Orduithe Rialaithe Fostaíochta (ORFanna) i bhfeidhm an 1 Meán Fómhair 2022.

• Lúnasa 2022: Osclaíodh tréimhse chonartha Seirbhíse Comhpháirtí Croímhaoinithe a cheadóinn glacadh leis na Comhaontuithe Croímhaoinithe agus Maoinithe Eatramhaigh.