Leagann an tAire béim ar theidlíocht leathnaithe nua do shosanna beathú cíche mar chuid de Sheachtain Dhomhanda um Chothú Cíche
- Foilsithe: 3 Lúnasa 2023
- An t-eolas is déanaí: 12 Aibreán 2025
Tá an tAire Leanaí, Comhionannais, Míchumais, Lánpháirtíochta agus Óige, Roderic O’Gorman, ag cur béime inniu ar shíneadh na sosanna beathú cíche go dhá bhliain chun Seachtain Dhomhanda um Chothú Cíche a chomóradh.
Leathnaíodh an teidlíocht ar shosanna beathú cíche faoi na hAchtanna um Chosaint Mháithreachais ó sé mhí go dhá bhliain tríd an Acht um Cothromaíocht Oibre is Saoil agus Forálacha Ilghnéitheacha 2023. Tháinig an síneadh seo i bhfeidhm an 3ú Iúil 2023.
Faoin Acht, tá baill foirne i dteideal am saor gan pá a chailleadh le haghaidh sosanna beathú cíche ag an obair ar feadh suas le uair an chloig in aghaidh an ghnáthlá oibre. Is féidir sosanna beathú cíche a ghlacadh i bhfoirm sos amháin de 60 nóiméad, nó dhá shos 30 nóiméad an ceann, nó trí shos 20 nóiméad an ceann, nó ar cibé slí eile a chomhaontaíonn an fostaí agus a mbainisteoir.
Agus é ag labhairt inniu dúirt an tAire Donnelly:
“Is é téama Sheachtain Dhomhanda um Chothú Cíche i mbliana ná ‘Déanaimis beathú cíche agus oibriú, oibriú!’ agus ciallaíonn síneadh na sosanna beathú cíche go dtugtar tacaíocht do mhná atá ag filleadh ar an obair tar éis saoire mháithreachais leanúint ar aghaidh ag beathú cíche fiú tar éis dóibh filleadh ar an obair. Tá na rátaí beathú cíche is ísle san AE ag Éirinn agus léiríonn sonraí ag Growing Up in Ireland nasc idir mná ag filleadh ar an obair agus ag stopadh beathú cíche. Uirlis luachmhar is ea rochtain ar shosanna beathú cíche chun tacú le beathú cíche leathnaithe do mhná atá ag filleadh ar an obair tar éis leanbh a bheith acu."
Ba ghealltanas tábhachtach freisin é síneadh na sosanna beathú cíche faoin gCéad 5 Straitéis atá comhlíonta anois.
Nótaí don eagarthóir:
- Reáchtáiltear an tSeachtain Dhomhanda um Chothú Cíche sa chéad seachtain de Lúnasa gach bliain agus tacaíonn an EDS agus UNICEF léi.
- In 2018, d’fhormhuinigh rún de chuid an Chomhthionóil Dhomhanda Sláinte Seachtain Dhomhanda um Chothú Cíche mar straitéis cur chun cinn sláinte thábhachtach. Le téama difriúil gach bliain, tá sé mar aidhm aige na timpeallachtaí cumasúcháin a chuidíonn le mná beathú cíche a chur chun cinn - lena n-áirítear tacaíocht sa phobal agus san ionad oibre, le cosaintí leordhóthanacha i mbeartais agus i ndlíthe an rialtais - chomh maith le faisnéis a roinnt faoi thairbhí agus straitéisí beathú cíche.
- Beidh Seachtain Dhomhanda um Chothú Cíche 2023 ar siúl ón 1 go dtí an 7 Lúnasa agus is é an téama ná ‘Déanaimis beathú cíche agus oibriú, oibriú!’.
- Leasaíonn Alt 34 den Acht um Cothromaíocht Oibre is Saoil agus Forálacha Ilghnéitheacha 2023 an míniú ar “fostaí atá ag cothú cíche” faoi alt 2(1) de na hAchtanna um Chosaint Mháithreachais 1994 chun an teidlíocht ar shosanna beathú cíche a shíneadh ó 26 seachtaine go 104 seachtain ó dháta an luí seoil.
- Ar an 3 Iúil 2023, cuireadh tús leis an alt seo agus foilsíodh rialacháin (Cosaint Máithreachais (Cosaint do Mháithreacha atá ag Cothú Cíche) Rialacháin 2023) a chuir an teidlíocht ar fáil do gach fostaí cáilitheach.
- Geallann Gníomh A.1.2.1 den Phlean um Chur i bhFeidhm Na Chéad 5 úsáid a bhaint as an mBille um Shaoire agus Sochar Tuismitheoirí chun leasú a thabhairt isteach ar an Acht um Chosaint Mháithreachais (Leasú) 2004 chun an teidlíocht ar shosanna beathú cíche a leathnú do mháithreacha atá ag beathú cíche sa lucht saothair ó 26 seachtain tar éis breithe go 104 seachtain tar éis breithe.
- Is iad na moltaí ó FSS, Unicef agus an EDS gur chóir leanúint ar aghaidh le beathú cíche go dtí dhá bhliain d’aois.