D’fhoilsigh an tAire Stephen Donnelly agus an tAire Paschal Donohoe Anailís ar Ghníomhaíocht Cúraim Neamhsceidealta 2017 – 2022
- Foilsithe: 21 Meán Fómhair 2023
- An t-eolas is déanaí: 12 Aibreán 2025
D’fhoilsigh an tAire Sláinte, Stephen Donnelly, agus an tAire Caiteachais Phoiblí, Seachadadh agus Athchóiriú an Phlean Forbartha Náisiúnta (PFN), Paschal Donohoe, inniu (Déardaoin 21 Meán Fómhair): Feidhmíocht Ospidéil: Anailís ar Ghníomhaíocht Cúraim Neamhsceidealta 2017 – 2022, mar chuid de phróiseas Athbhreithnithe Caiteachais 2023. Tá sé mar aidhm ag an athbhreithniú seo tuiscint níos fearr a fháil ar chomhdhéanamh ghníomhaíocht na Roinne Éigeandála chun ár bhfreagra ar an éileamh seo a threorú.
Ag labhairt dó ar an bhfoilseachán, dúirt an tAire Sláinte, Stephen Donnelly:
"Tá lúcháir orm foilsiú an pháipéir seo a fhógairt a thugann forbhreathnú nach bhfacthas a leithéid riamh ar ghníomhaíocht laistigh de Ranna Éigeandála agus Aonaid Gortuithe Áitiúil ar fud na hÉireann. Is minic gurb iad na háiseanna seo an chéad phointe teagmhála do dhaoine atá ag iarraidh rochtain a fháil ar chúram sláinte agus táim an-dírithe ar fheabhsuithe a sheachadadh. Tugann scrúdú ar shonraí maidir le leibhéal an othair léargas domhain ar fheidhmiú cúraim neamhsceidealta, lena n-áirítear cé a théann chuig Rannóga Éigeandála, cé chomh tinn atá siad cé chomh tinn agus atá siad, cathain a shroicheann siad, cá fhad a fhanann siad agus cibé an tógtar isteach iad.
Aithníonn sé freisin réimsí inar féidir athrú a dhéanamh – mar shampla cóireáil a chur ar othair nach bhfuil chomh géarchúiseach sin, ar bheagán riachtanas le hiontráil ospidéil, i suíomh príomhúil agus pobail. Tabharfaidh an páipéar seo eolas agus múnlóidh sé freagairt sa todhchaí ar bhrú ar ár Rannóga Éigeandála lena n-áirítear plean bliana ilbhliantúil nua atá á fhorbairt ag FSS faoi láthair. Léiríonn an bailiúchán taighde seo an chaoi a bhfuil mo Roinnse ag cur feabhais go gníomhach ar mhaoirseacht feidhmíochta agus ar réamhaisnéis gníomhaíochta.”
Soláthraíonn an páipéar seo anailís ar Ghníomhaíocht Cúraim Neamhsceidealta ar leibhéal Náisiúnta agus Réigiúnach thar an tréimhse 2017-2022. Chuir an úsáid a bhaintear as tacar sonraí ama Eispéireas an Othair ar chumas na hanailíse seo meastóireacht a dhéanamh ar thréithe othar a thagann chuig Ranna Éigeandála agus Aonaid Gortuithe Áitiúil. Agus an páipéar seo á fhoilsiú, cuireann sé anailís mhionsonraithe ar fáil ar an gcóras Cúraim Neamhsceidealta, ag cur i láthair anailís nár foilsíodh riamh lena n-áirítear rátaí Dochtúra Ghinearálta Lasmuigh de Ghnáthuaireanta/ iontrála atreoraithe Dochtúra Ghinearálta, an poitéinseal do bhealaí malartacha ar nós Aonaid Gortuithe Áitiúla chun brúnna ranna éigeandála a mhaolú, agus conas is féidir le ham sroichte othair tionchar a imirt ar a n-amanna feithimh agus ar a dhóchúlacht iontrála.
Nótaí don eagarthóir:
Achoimre Pháipéir
- Soláthraíonn an páipéar seo anailís ar shonraí maidir le Cúram Neamhsceidealta leibhéal an othair a taifeadadh i dtacar sonraí Am Eispéireas Othair thar an tréimhse 2017-2022.
- Tugann an páipéar léargas iomadúla ar shaintréithe agus ar thorthaí othar i dtimpeallachtaí Cúraim Neamhsceidealta, lena n-áirítear maidir lena n-aois, dóchúlacht iontrála, riachtanas cliniciúil, modh teachta agus cibé an bhfuil atreorú acu. Tá impleachtaí soiléire nó indíreacha ag torthaí an pháipéir ar fhorbairt beartais straitéiseach do Chúram Neamhsceidealta in Éirinn.
- Aithníonn an páipéar bearnaí sonraí do Chúram Neamhsceidealta in Éirinn, chomh maith le deiseanna do thaighde amach anseo chun tuiscint a fhorbairt tuilleadh. Nuair is féidir, ba cheart an tacar sonraí PET a ghiaráil chun meastóireacht shaincheaptha ex-ante a sholáthar ar idirghabhálacha chun torthaí a fheabhsú agus chun brúnna i gCúram Neamhsceidealta a laghdú. Ina theannta sin, ba cheart an timpeallacht sonraí a fheabhsú trí shonraí níos fearr a sholáthar ar shaintréithe cliniciúla othar (trí Ghrúpaí a Bhaineann le Práinne), bearnaí sonraí a cheartú, agus sonraí níos forleithne a sholáthar ar idirghabhálacha agus costais a úsáidtear laistigh de gach plean Cúraim Neamhsceidealta Geimhridh/I mBliain.
Torthaí
Éileamh ar Chúram Neamhsceidealta: Tá méadú tagtha ar Iontrálacha Cúraim Neamhsceidealta ó 1.1m in 2010 go 1.59m in 2022. Go carnach, is ionann é seo agus méadú 45% ar éileamh thar an tréimhse seo, leis na tréimhsí fáis is mó idir 2010 agus 2012 (méadú de 200,000 iontráil) agus méadú de 250,000 iontráil idir 2021 agus 2022.
Rátaí Úsáide: Tá úsáid per capita na ranna éigeandála comhchruinnithe ina measc siúd atá 0-5 bliana d’aois (54 cuairt in aghaidh 100) agus iad siúd atá 76+ bliana d’aois (53 in aghaidh 100 cuairt, nó níos mó) i gcoibhneas le ráta cur i láthair faoi bhun 30 cuairt in aghaidh an 100 duine do dhaoine 6-75 bliana d’aois.
Dóchúlacht Iontrála: Tá gaol díreach ag dóchúlacht glacadh isteach le haois. Mar shampla, tá ráta glacadh isteach 14% ag duine atá 20 bliain d’aois, i gcomparáid le duine 80 bliain d’aois a bhfuil ráta iontrála 50%.
Scór Triáise: Baineann dóchúlacht glacadh isteach go díreach leis an scór triáise. Glactar isteach níos lú ná 10% d’othair ar scór triáise 4 agus 5 (caighdeánach agus neamh-phráinneach). Glactar isteach othair de chatagóir triáise 3 (práinneach) 23% den am. Tá impleachtaí aige seo maidir leis na hothair is dóichí a oireann do chóireáil laistigh de shuíomhanna pobail seachas san RÉ.
Amanna Feithimh: Tá gaol láidir idir amanna feithimh agus aois. Mar shampla, is iad na hamanna feithimh airmheánacha do leanaí faoi bhun 5 bliana d’aois ná 3.5 uair, i gcomparáid le hamanna feithimh 9 n-uaire do dhaoine os cionn 85. Is dócha go bhfuil sé seo á thiomáint ag scóir triáise othar de réir aoise, toisc gur lú an seans go nglacfar daoine níos óige isteach ná othair scothaosta agus go bhfuil siad in ann timpeallacht Cúraim Neamhsceidealta a fhágáil tar éis an mheasúnaithe tosaigh (a tharlaíonn laistigh de cheithre huaire ó theacht).
Uair Sroichte: Tá roinnt fianaise ann go mbraitheann dóchúlacht glacadh isteach agus amanna feithimh san RÉ ar an uair a shroichfidh siad. Fanann othair a thagann isteach le scór triáis láithreach (na hothair géire is airde) uair an chloig níos faide ar an meán le haghaidh glacadh isteach / scaoileadh amach má thagann siad san oíche ná i rith an lae. Mar an gcéanna, is lú an seans go nglacfar othair a bhfuil scór triáise láithreach acu 20% nuair a thagann siad i rith an lae, i gcomparáid le teacht i rith na hoíche.
Modh Teacht Isteach: – Otharcharr: Baineann méadú 20-25% ar dhóchúlacht glacadh isteach in otharcharr i gcomparáid le bealaí eile. Is dócha go bhfuil sé seo inchurtha i leith géire níos airde na n-othar a thagann isteach in otharcharr, agus réamh-triáiseáil na n-iontrálacha ar an mbealach seo ag paraimhíochaineoirí roimh gléas iompair chuig ospidéil.
Cineál Atreoraithe: – Dochtúra Ghinearálta vs Féin: Níor glacadh isteach 73% de atreoruithe chuig suíomhanna Cúraim Neamhsceidealta ó Dhochtúirí Ghinearálta. Tá sé seo i gcomparáid le 77% de na hiontrálacha ní raibh mar thoradh ar glacadh isteach d'othair othair a atreoraíonn iad féin. Ní ghlactar le hatreoruithe Dochtúra Ghinearálta Lasmuigh de Ghnáthuaireanta d'Uaireanta 75% den am. D’fhéadfadh sé seo a thabhairt le fios nach bhfuil atreoruithe Dochtúra Ghinearálta éifeachtach go leor chun othair a thriaisteáil le haghaidh cóireála sa phobal i gcomparáid le cóireáil i géarshuíomh. Tugann na rátaí iontrála níos ísle fós d’othair a bhfuil atreoruithe Dochtúra Ghinearálta Lasmuigh d’Uaireanta acu le fios go ndéantar atreoruithe míchuí chuig RÉ ón gcosán seo.
Scór Triáise Tinrimh de réir Réigiúin Sláinte: Tá éagsúlacht shuntasach i leibhéal triáise (géire) na n-othar a thagann chuig gach Réigiún Sláinte, go háirithe othair íseal-ghéire. Mar shampla, níl ach 8% de na hiontrálacha ag an Réigiún Sláinte Iarthair Láir i gcatagóir triáise 4 (caighdeánach) nó 5 (neamhphráinneach). Tá sé seo i gcomparáid le Réigiún Sláinte Bhaile Átha Cliath Oirdheisceart (BACO), áit a bhfuil 33% de na hiontrálacha sa chatagóir chéanna. D’fhéadfadh sé seo a bheith mar thoradh ar roghanna cóireála malartacha a bheith ar fáil i roinnt réigiún, mar shampla go bhfuil 3 Aonad Gortuithe Áitiúla ag feidhmiú i Réigiún an Iarthair Láir, i gcomparáid le réigiúin eile a bhfuil clúdach LIU níos teoranta acu.
Moltaí
Ailíniú Acmhainne Cúraim Ghéarchúraim le hAthrú Déimeagrafach: Tá sé léirithe ag ár n-anailís go bhfuil an ráta úsáide agus an dóchúlacht iontrála do chohóirt othar scothaosta i bhfad níos airde ná mar atá i ngrúpaí eile. Tá impleachtaí díreacha aige seo maidir le riachtanais acmhainne Cúraim Neamhsceidealta sa todhchaí a thuar ar leibhéal náisiúnta agus réigiúnach, mar is dócha go méadóidh aosú daonra brúnna éilimh i suíomhanna Cúraim Neamhsceidealta agus saoráidí Othar Cónaitheach.
Amanna Feithimh do Chohóirt Scothaosta/Sreabhadh Othar: Léiríonn ár n-anailís na tréimhsí fada feithimh a théann othair tríd san RÉ roimh iontráil. Tá gá le tuilleadh oibre chun na bacainní ar iontráil thráthúil do na hothair seo a thuiscint, go háirithe iad siúd ó chohóirt scothaosta, d'fhonn torthaí a ailíniú níos fearr le spriocanna feidhmíochta FSS ginearálta agus aois-shonracha (os cionn 75). D’fhéadfadh dhéantóirí beartas agus cleachtóirí raon roghanna a fhiosrú chun feabhas a chur ar an réimse seo, lena n-áirítear sannadh, bainistiú agus scaoileadh amach othar chuig leapacha ar bhealach níos éifeachtaí, soláthar conairí cóireála tiomnaithe ar nós Aonaid Mheasúnaithe Míochaine do chohóirt othar scothaosta, cóireáil othar breise sa phobal nó; nó soláthar leapacha breise i roinnt ospidéal chun brúnna acmhainne a mhaolú.
Cóireáil Speisialaithe do Chohórt Othar Péidiatraiceach: Tháinig 61% de dhaoine faoi 16 bliana d’aois chuig suíomhanna Cúraim Neamhsceidealta lasmuigh de Ghrúpa Ospidéal na Leanaí in 2022. Ag cur san áireamh an ráta úsáide réasúnta ard agus scóir íseal triáise othar den chineál seo, ba cheart do dhéantóirí beartas a mheas an féidir cóireáil a chur ar na hothair seo i suíomhanna eile laistigh den chóras cúram sláinte, sa phobal nó ar bhealaí leithscartha le haghaidh cóireála laistigh d’ospidéal.
Fachtóirí a chuidíonn le hÉagsúlacht ar Thorthaí de réir Uair Sroichte: Léirímid éagsúlacht in amanna feithimh agus dóchúlacht iontrála d'othair de réir uair an chloig teachta, fiú ag rialú do scór triáise othar. D’fhéadfadh saincheist sábháilteachta agus éifeachtúlachta othar a bheith i gceist leis seo agus mar sin is fiú go ndéanfaí tuilleadh iniúchta air. I measc na bhfachtóirí a d’fhéadfadh a bheith ann don toradh seo tá difríochtaí i bpróifílí othar de réir uair sroichte, infhaighteacht diagnóiseach laghdaithe le linn uaireanta neamhlárnacha, difríochtaí i leibhéil foirne agus infhaighteacht lucht déanta cinntí sinsearacha ar bhonn 24/7.
Idirghabháil Spriocdhírithe chun iontrálacha ó othair íseal-ghéarchúise a laghdú:Léiríonn ár n-anailís an céatadán mór othar (29%) a thagann chuig suíomhanna Cúraim Neamhsceidealta a bhfuil riachtanais íseal-ghéarchúise acu. Tá na hothair seo níos óige den chuid is mó agus tá siad comhchruinnithe i Réigiúin Sláinte áirithe (Oirdheisceart Bhaile Átha Cliath, Iardheisceart). Tugann sé seo deis d’fhorbairt idirghabhálacha spriocdhírithe chun ráta úsáide suíomhanna Cúraim Neamhsceidealta ag na grúpaí seo a laghdú, trí chóireáil a dhéanamh orthu i suíomhanna pobail nó cúraim phríomhúil. Mar shampla, d’fhéadfaí infheistíocht i mbealaí cúraim malartacha ar nós Ionaid Cúraim Phríomhúil nó Aonad Gortuithe Áitiúil a dhíriú ar na ceantair is mó a bhfuil iontrálacha triáis níos ísle is forleithne iontu.
Déan iniúchadh ar straitéisí chun leibhéal na n-atreoruithe neamhriachtanach ó shuíomhanna cúraim phríomhúil chuig Cúram Neamhsceidealta a laghdú: Léirímid nach nglactar isteach othair a atreoraíonn iad féin chuig RÉ ach ag ráta beagán níos ísle (23%) ná iad siúd a fhreastalaíonn le atreorú ó dochtúir ginearálta. (27%). Léiríonn sé seo atreoraithe neamhriachtanach chuig suíomhanna Cúraim Neamhsceidealta ó chleachtóirí cúraim phríomhúil i gcásanna áirithe, agus mar sin is deis é chun brúnna cúraim neamhsceidealaithe a laghdú trí chinntí atreoraithe níos éifeachtaí ó chleachtóirí cúraim phríomhúil.
Meastóireacht Leanúnach ar Sprioc-Infheistíocht i gCúram Neamhsceidealta: Feidhm nuálach é an páipéar seo ar an tacar sonraí PET atá ann cheana chun tacú le monatóireacht fheabhsaithe agus bainistíocht feidhmíochta laistigh den chóras cúram sláinte. Ba cheart do dhéantóirí beartas a chinntiú go n-úsáidtear anailís ar shonraí PET chun tionchar infheistíochtaí i gcúram neamhsceidealaithe a uasmhéadú, torthaí othar a fheabhsú, luach ar airgead i measc torthaí eile. Ba cheart go ndéanfaí meastóireacht leanúnach ar idirghabhálacha chun feidhmíocht cúraim neamhsceidealaithe a fheabhsú, agus go ndéanfaí anailís ar na cuspóirí, ar na hionchuir, ar na haschuir agus ar na torthaí a bhaineann le gach beart tar éis a gcur chun feidhme chun a dtionchar coibhneasta a chinneadh.
Feabhsuithe ar Shonraí & Cur i bhFeidhm Grúpaí a Bhaineann le Práinne (GBPanna): Chun úsáid PET a chumasú tuilleadh le haghaidh forbairt agus measúnú beartais straitéiseach, molaimid go ndéanfaí tuilleadh feabhsuithe ar an tacar sonraí Am Eispéiris Othar le tosaíocht a thabhairt laistigh de phleanáil straitéiseach gearrthéarmach agus meántéarmach sa réimse seo. Ar an gcéad dul síos, molaimid d’fhorbairt agus do chur i bhfeidhm aicmithe Grúpaí a Bhaineann le Práinne laistigh de shuíomhanna Cúraim Neamhsceidealta in Éirinn mar go gceadódh sé seo an riachtanas acmhainne agus an chúis le cur i láthair cúram neamhsceidealta do gach othar a shainaithint. Ar an dara dul síos, ba cheart feabhsuithe sonraí ar thuairisciú reatha a lorg, lena n-áirítear feabhsuithe ar shaintréithe neamhaicmithe do roinnt othar laistigh den tacar sonraí PET, agus bailiú agus tuairisciú UPSPanna do gach cur i láthair.