Fógraíonn an tAire Meabhairshláinte agus Daoine Scothaosta go bhfuil Foirne Náisiúnta um Neamhord Itheacháin á gcur i bhfeidhm go leanúnach
- Foilsithe: 6 Bealtaine 2024
- An t-eolas is déanaí: 8 Bealtaine 2024
Foireann nua neamhord itheacháin do dhaoine fásta fógartha do CHO7 a chlúdaíonn Cill Dara/Iarthar Chill Mhantáin, Baile Átha Cliath Thiar, Cathair Bhaile Átha Cliath Theas, Baile Átha Cliath Thiar Theas
Tá sé fógartha ag Mary Butler T.D., an tAire Stáit le freagracht as Meabhairshláinte agus Daoine Scothaosta, go bhfuil cistiú méadaithe ar fáil do sheirbhísí neamhord itheacháin pobail in Éirinn, le maoiniú d'fhoireann nua neamhord itheacháin d'Aosaigh. Tá na bearta nua seo mar chuid d’iarracht leanúnach an Aire Butler feabhas a chur ar sheirbhísí neamhoird itheacháin, i gcomhréir leis an tSamhail Chúraim le haghaidh Neamhoird Itheacháin.
Tá an fhoireann seo mar chuid de shraith tacaíochtaí nua atá á maoiniú faoi leithdháileadh cistiúcháin breise €10 milliún don mheabhairshláinte a d'fhógair an tAire Butler i mí Eanáir.
Tugann fógra an lae inniu líon na bhfoirne neamhoird itheacháin ar fud na tíre go dtí 12.
Cuimsíonn neamhoird itheacháin roinnt riochtaí meabhairshláinte a bhfuil ráta ard básmhaireachta acu, agus a mbíonn tionchar díréireach acu ar mhná.
Bíonn tionchar ag neamhoird itheacháin ar chuid réasúnta óg den daonra, agus bhí baint ag daoine óga faoi bhun 18 mbliana d'aois le níos mó ná dhá thrian de na hatreoruithe chuig an gClár Cliniciúil Náisiúnta um Neamhoird Itheacháin anuraidh. Faoi láthair tá 20 leaba thiomnaithe neamhord itheacháin ar fud na gceithre aonad d'othair chónaitheacha CAMHS.
Oibríonn FSS go crua chun freastal ar riachtanais leanaí agus daoine fásta a bhfuil neamhoird itheacháin orthu sa suíomh is oiriúnaí dá gcuid riachtanas, cibé acu:
- foirne neamhord itheacháin pobail,
- leapacha sa chóras poiblí,
- sainleapacha ó sholáthraithe príobháideacha (arna maoiniú ag FSS),
- nó faoin Scéim Cóireála Thar Lear (14 dhuine a bhain leas as an scéim seo ó 2020 i leith).
Leanadh le feidhmiú céimneach an Chláir Chliniciúil Náisiúnta um Neamhoird Itheacháin thar thréimhse an Rialtais seo. Mar thoradh air sin, tá 100 duine ag obair ar fud foirne neamhord itheacháin, lena n-áirítear 80 Cliniceoir neamhord itheacháin le 10 Síciatraí Comhairleacha.
Dúirt an tAire Butler:
"Go stairiúil, tá easpa seirbhísí maoinithe go poiblí ann do dhaoine le neamhoird itheacháin in Éirinn. Tógann an maoiniú breise seo d'fhoireann nua neamhord itheacháin do dhaoine fásta, agus tacaíocht d'fhoirne atá ann cheana, ar an infheistíocht shuntasach i sainseirbhísí neamhord itheacháin ó tháinig mé i mbun oifige i mí Iúil 2020.
“Cuirfidh an maoiniú nua seo leis an dul chun cinn a rinneadh anuraidh nuair a cuireadh tús le sé fhoireann nua agus cinnteoidh sé go bhfaighidh níos mó daoine a bhfuil riochtaí neamhord itheacháin orthu an chóireáil ardchaighdeáin a theastaíonn uathu sa suíomh is oiriúnaí dá riachtanais.”
Tacóidh an maoiniú nua seo le seirbhísí méadaithe um neamhord itheacháin a chur ar fáil sa phobal, áit a gcuirtear 90% de thacaíochtaí um neamhord itheacháin ar fáil faoi láthair, ar nós measúnú luath agus cóireáil luath. Taispeánann taighde gurb é seo an cur chuige is éifeachtaí maidir le cóireáil neamhord itheacháin. In 2023, bhí diagnóis ar neamhord itheacháin ag 385 dhuine. Scaoileadh 343 duine a raibh diagnóis neamhord itheacháin orthu ó sheirbhísí speisialtóra ar ais chuig a ndochtúir teaghlaigh le linn an ama chéanna.
Lean an tAire Butler ar aghaidh:
"Bhí sé mar phríomhthosaíocht agam a chinntiú go leanfar d'infheistíocht thiomanta a dhéanamh i dtacaíochtaí maidir le neamhoird itheacháin agus a chinntiú go gcuirfear ár dtacaíochtaí ar fáil san áit agus nuair is gá. Anuraidh amháin, chaith FSS €8.1m ar sheirbhísí neamhord itheacháin, agus leithdháileadh €4.5m eile le haghaidh cóireála tríd an Scéim Cóireála Thar Lear dóibh siúd a raibh sainchóireáil ag teastáil uathu. Ina theannta sin, ó 2021 i leith, tá €750,000 leithdháilte ag Ciste Sláinte na mBan de chuid na Roinne Sláinte chun foráil a dhéanamh maidir le seisiúin chomhairleacha leighis/phéidiatraiceacha agus diaitéiteacha ospidéil. Tá an bunmhaoiniú seo i bhfeidhm do gach bliain.
“D’iarr mé ar FSS athbhreithniú a dhéanamh i mbliana ar an tSamhail Chúraim le haghaidh Neamhoird Itheacháin chun a chinntiú go bhfuil na seirbhísí is oiriúnaí á bhforbairt de réir éilimh agus athruithe sa daonra. Cuirfidh toradh an athbhreithnithe bonn eolais faoi riachtanais foirne amach anseo agus cinnteoidh sé go mbeidh seirbhísí neamhord itheacháin ag teacht leis an dea-chleachtas idirnáisiúnta atá ag teacht chun cinn. Tá sé thar a bheith tábhachtach go gcloisfear agus go léireofar guthanna na ndaoine sin a úsáideann na seirbhísí ríthábhachtacha sin sa tSamhail Chúraim nua, agus d’iarr mé ar FSS tús a chur le comhairliúchán poiblí le húsáideoirí seirbhíse agus le grúpaí ionadaíocha chun é sin a léiriú.”
Nótaí:
- Tógann sé 12-18 mí ar an meán foireann ildisciplíneach a bhunú, faoi stiúir Síciatraí Comhairleach.
- Cé go bhfuil maoiniú i bhfeidhm le roinnt blianta anuas chun foirne do dhaoine fásta agus foirne neamhord itheacháin CAMHS a chur i bhfeidhm, bhí an earcaíocht le linn phaindéim COVID-19 an-dúshlánach.
- Is féidir daoine fásta a bhfuil diagnóis neamhord itheacháin acu agus a dteastaíonn cúram othar cónaitheach uathu a tharchur chuig aon cheann de na 66 ionad géarmhíochaine meabhairshláinte d'othair chónaitheacha atá faofa ag FSS ar fud na tíre. Chun a chinntiú go gcuirtear cúram cuí ar fáil laistigh de na hionaid fhormheasta, forbraíodh conairí nua idir na 6 shainfhoireann um neamhord itheacháin aosach agus na hionaid mheabhairshláinte fhormheasta ábhartha ina gceantar féin chun tacaíochtaí idirchaidrimh a chur ar fáil.
- Rinneadh athbhreithniú ar acmhainneacht leapacha ar fud na saoráidí meabhairshláinte uile – leapacha neamhord itheacháin aosach san áireamh – agus tá an t-athbhreithniú sin á bhreithniú ag FSS faoi láthair.
- Déanfar athbhreithniú ar an tSamhail Chúraim le haghaidh Neamhoird Itheacháin níos déanaí i mbliana.