Fógraíonn an tAire Meabhairshláinte agus Daoine Scothaosta leithdháileadh €10 milliún breise chun seirbhísí meabhairshláinte a fheabhsú

• Tá infheistíocht an Rialtais i seirbhísí meabhairshláinte os cionn €1.3 billiún anois, méadú os cionn €300 milliún ó 2020
• Cuirfidh maoiniú nua, athfhillteach feabhas ar sholáthar seirbhísí meabhairshláinte atá dírithe ar réimsí meabhairshláinte leanaí agus óige, sábháilteacht ar líne, seirbhísí téarnaimh, agus na Cláir Chliniciúla Náisiúnta i meabhairshláinte
• Leithdháilfear maoiniú ar bhonn tíreolaíochta agus díreofar ar rochtain ar sheirbhísí a fheabhsú, comhtháthú níos fearr idir sheirbhísí agus samhlacha nuálacha seirbhíse a leabú

D'fhógair an tAire Meabhairshláinte agus Daoine Scothaosta, Mary Butler T.D., inniu go leithdháilfear maoiniú breise €10 milliún do sheirbhísí meabhairshláinte a fuarthas tríd an bpróiseas Meastacháin Athbhreithnithe.

Tá an maoiniú infheistíochta nua seo do 2024 dírithe ar mheabhairshláinte leanaí agus óige, lena n-áirítear na Seirbhísí Meabhairshláinte do Leanaí agus d'Ógánaigh (CAMHS) agus sábháilteacht ar líne do leanaí.

Tacóidh an maoiniú breise seo go sonrach le hearcaíocht bhreise inár seirbhísí CAMHS agus le maoiniú do sheirbhísí eile do leanaí agus do dhaoine óga, a leagann béim ar chosc agus ar thacaíochtaí meabhairshláinte luath-idirghabhála. Áirítear leis seo poist bhreise chun Moil CAMHS a leathnú chun dian-idirghabhálacha meabhairshláinte gearra feabhsaithe a chur ar fáil do dhaoine óga le linn géarchéime, chomh maith le foireann bhreise CAMHS ag Ranna Éigeandála a chinntiú chun cabhrú le daoine óga atá i láthair ann rochtain a fháil ar sheirbhísí. Beidh earcaíocht bhreise ann freisin chun sainseirbhísí meabhairshláinte a leathnú tuilleadh do dhaoine óga i réimsí cosúil le ADHD, neamhoird itheacháin agus idirghabháil luath i síocóis.

Leis an leithdháileadh breise €10 milliún a d'fhógair an tAire Butler inniu, déanfar poist bhreise a líonadh ar fud na seirbhísí meabhairshláinte agus tiocfaidh sé sa bhreis ar mhaoiniú do Bhuiséad 2024 do 68 post le haghaidh CAMHS agus do mheabhairshláinte leanaí agus óige. Tógtha le chéile, neartóidh na 130 post nua seo do 2024 foirne CAMHS ar fud na tíre, feabhsóidh siad foirne Mol CAMHS agus forbróidh siad príomhchláir chúraim chliniciúil cosúil le hidirghabháil luath i síocóis, neamhoird itheacháin, ADHD, agus dédhiagnóis.

I measc na bpríomhbheart a chuirfear chun cinn tríd an maoiniú seo, tá:

• Foireann neamhord itheacháin nua do CHO7 (a chlúdaíonn Cill Dara/Cill Mhantáin Thiar, Baile Átha Cliath Thiar, Cathair Bhaile Átha Cliath Theas, Baile Átha Cliath Thiar Theas)
• Maoiniú bliantúil nua don Chlár um Shábháilteacht á Lorg Éireann, a thacaíonn le mná a bhfuil dédhiagnóis de dheacrachtaí meabhairshláinte agus andúile acu, chomh maith le Foréigean Baile, Gnéasach agus Inscnebhunaithe agus saincheisteanna gaolmhara. Tá maoiniú athfhillteach á fháil ag an gClár seo den chéad uair, sna sála ar threoirthionscadal rathúil.
• Tacaíochtaí breise do mheabhairshláinte an Lucht Siúil - go háirithe don Lucht Siúil óg - chun rochtain a fháil ar chomhairleoireacht, shíciteiripe, agus tacaíochtaí gaolmhara don aos óg.
• Altraí Measúnaithe Géarchéime Féinmharaithe (SCAN) breise do CAMHS. Oibríonn Altraí SCAN le dochtúirí teaghlaigh chun measúnú práinneach a dhéanamh ar dhaoine a bhfuil géarchéim fhéinmharaithe acu agus chun na príomhthacaíochtaí a theastaíonn uathu a aithint, ag obair leis an duine féin agus lena dteaghlach.
• Maoiniú breise do Jigsaw do sheirbhísí meabhairshláinte óige luath-idirghabhála do dhaoine idir 12-25 bliain d'aois.
• Poist chun líon na ndaoine atá ag fanacht le breis agus 12 mhí do sheirbhísí CAMHS a laghdú, trí thacaíochtaí breise ADHD a sholáthar. Tá go leor daoine óga ar liostaí feithimh CAMHS ag fanacht le measúnú le haghaidh ADHD amhrasta, agus cuirfidh an acmhainn seo dlús le measúnuithe agus rochtain ar idirghabhálacha cuí.
• Dhá shuíomh píolótach (CHO2 agus CHO9) chun triail a bhaint as cur chuige nua maidir le hatreoruithe chuig seirbhísí leanaí lena n-áirítear seirbhísí meabhairshláinte, cúram príomhúil agus seirbhísí míchumais, áit a ndéanfaidh oifig amháin, a chlúdaíonn gach seirbhís, atreoruithe a phróiseáil, seachas atreoruithe aonair a dhéanamh chuig gach seirbhís. Ar a dtugtar an cur chuige 'Gan Doras Mícheart', cabhróidh sé le leanaí a bhfuil atreoruithe iolracha acu a sheachaint agus tuismitheoirí a threorú go cumasach chuig an tseirbhís is oiriúnaí dá leanbh.

Tá tús áite á thabhairt ag an Aire Butler freisin do mheabhairshláinte na n-óg agus do shábháilteacht ar líne, le maoiniú tiomnaithe €1 milliún do shábháilteacht ar líne tugtha chun tacú le litearthacht dhigiteach agus cosaint daoine óga ar líne. Áirítear leis sin feachtas náisiúnta nua maidir le sábháilteacht ar líne agus forbairt acmhainní digiteacha do thuismitheoirí agus do dhaoine óga chun tuiscint ar dhochar ar líne a mhéadú agus conas is féidir daoine óga a chosaint tuilleadh.

Dúirt an tAire Butler:

Chuir an tAire Butler leis sin, ag rá:

Tá an infheistíocht atá á fógairt inniu dírithe ar chúnamh a thabhairt do dhaoine aonair le leas a bhaint as raon tacaíochtaí agus seirbhísí chomh gar don bhaile agus is féidir, ag an leibhéal castachta is fearr a fhreagraíonn dá riachtanais agus dá gcúinsí, thar leanúntas seirbhísí meabhairshláinte. Ciallaíonn sé seo rochtain a fháil ar na tacaíochtaí meabhairshláinte a theastaíonn uathu, sa phobal ar an gcéad dul síos, ag an leibhéal is oiriúnaí dá riachtanais. D'fhéadfadh sé seo a bheith i gceist le teiripí comhairleoireachta agus cainte trí thacaíocht a fháil óna bhfoireann meabhairshláinte pobail, nó rochtain ar sheirbhísí níos speisialaithe, suas go dtí tacaíochtaí othar cónaitheach agus cónaithe san áireamh.

I measc na mbeart nua, tá:

• Moil CAMHS: Foireann bhreise do Mhoil CAMHS chun an tseirbhís nuálach seo a chur i bhfeidhm a thuilleadh a chuireann rogha eile ar fáil seachas glacadh le daoine san ospidéal. Tríd na Moil CAMHS seo, cuirtear dian-idirghabhálacha meabhairshláinte gairide feabhsaithe ar fáil do dhaoine óga le linn géarchéime.
• Poist Idirchaidrimh Rannóg Éigeandála CAMHS (ED): chun cabhrú le daoine óga ag EDanna rochtain a fháil ar sheirbhísí cuí lena n-áirítear foirne pobail CAMHS.
• Pointe Singil Rochtana/Gan Doras Mícheart: Dhá shuíomh tástála a bhunú don phointe aonair rochtana nua ar sheirbhísí leanaí, in CHO2 agus CHO9, áit a nglacann oifig amháin atreoruithe le haghaidh cúram príomhúil, meabhairshláinte agus seirbhísí míchumais. Déanfaidh na suíomhanna seo tástáil ar chonair atreoraithe choiteann do leanaí agus do dhaoine óga idir 0-25 bliain d'aois.
• Infheistíocht Dhigiteach: Taifead sláinte leictreonach iomlán do gach Foireann CAMHS go náisiúnta, píosa ríthábhachtach bonneagair chun cur ar chumas foirne CAMHS oibriú ar bhealach níos éifeachtúla agus níos éifeachtaí.
• Príomhsheirbhísí meabhairshláinte cliniciúla a fheabhsú, lena n-áirítear idirghabháil luath i síocóis, neamhoird itheacháin, dédhiagnóis, agus seirbhísí ADHD.
• Maoiniú tiomnaithe do shábháilteacht ar líne chun tacú le litearthacht dhigiteach agus cosaint daoine óga ar líne, lena n-áirítear feachtas ar mhaithe le sábháilteacht ar líne, Acmhainní Digiteacha, agus feasacht spriocdhírithe.
• Maoiniú nua d'eagraíochtaí neamhrialtasacha, lena n-áirítear Clár um Shábháilteacht á Lorg Éireann, chun tacú le feidhmiú céimneach an Chláir um Shábháilteacht á Lorg do mhná in Éirinn a raibh dédhiagnóis de dheacrachtaí meabhairshláinte agus andúile acu, chomh maith le Foréigean Baile, Gnéasach agus Inscnebhunaithe agus saincheisteanna gaolmhara; agus do Jigsaw agus Foróige chun tacaíochtaí meabhairshláinte luath-idirghabhála a sholáthar do leanaí agus do dhaoine óga.