Fógraíonn an tAire Sláinte go bhfuil Éire ar an sprioc chun deireadh a chur le hailse ceirbheacs faoi 2040
- Foilsithe: 17 Samhain 2023
- An t-eolas is déanaí: 4 Eanáir 2024
Bainfear an sprioc amach trí:
- Rátaí vacsaínithe HPV a ardú do chailíní faoi 15 bliana d’aois ó 80% go sprioc EDS de 90% faoi 2030
- Leanúint ar aghaidh ag sárú spriocanna an EDS trí chlúdach scagthástála ceirbheacs a choinneáil ag 73% nó os a chionn
- Leanúint ar aghaidh ag sárú spriocanna EDS trí líon na mban a fhaigheann cóireáil laistigh den chéad bhliain den diagnóis a choinneáil ag 97% nó níos airde
Thug an tAire Sláinte Stephen Donnelly TD le fios inniu go bhfuil Éire ar sprioc, le hiarracht leanúnach ó na páirtithe leasmhara ar fad, deireadh a chur le hailse ceirbheacs faoi 2040. Tháinig an fógra nuair a mharcáil an tAire Lá Gníomhaíochta um Díothú Ailse Ceirbheacs, tionscnamh domhanda chun deireadh a chur le hailse ceirbheacs.
Faoi láthair, in Éirinn, diagnóisíodh thart ar 300 bean le hailse ceirbheacs gach bliain, agus faraor gheobhaidh 90 bás dá bharr. Sainmhíníonn an EDS díothú ailse ceirbheacs mar níos lú ná 4 chás in aghaidh gach 100,000 bean. Dhéanfadh sé seo ailse ceirbheacs annamh, rud a laghdódh líon na gcásanna sa mhéid is nach fadhb sláinte poiblí a bheadh ann a thuilleadh. Le samhaltú sonraí na hÉireann, lena n-áirítear rátaí vacsaínithe don papalómaivíreas daonna (HPV), clúdach scagtha agus sonraí daonra, sainaithníodh gur féidir le hÉirinn an sprioc seo a bhaint amach faoi 2040, i.e. laistigh de 17 mbliana.
Dúirt an tAire Donnelly:
“Is lá suntasach é inniu, ní hamháin do shláinte na mban, ach do shláinte ár ndaonra. Is féidir linn a rá anois go sroichfidh leanaí a bheirtear inniu aosacht in Éirinn atá áit a mbeimid ag súil go bhfuil deireadh curtha le hailse ceirbheacs.
“Tá an vacsaíniú HPV do bhuachaillí agus do chailíní ina athrú mór ar ár mbóthar chuig an díothú, agus táim bródúil go raibh Éire ar cheann de na chéad tíortha a thug isteach an vacsaíniú HPV tríd an gClár Náisiúnta um Imdhíonta in 2010, chomh maith le bheith i measc na gcéad tíortha scagthástáil ceirbheacs HPV a ghlacadh in 2020. Táimid i stad láidir anois spriocanna domhanda an EDS a shárú trí 2040 a fhógairt mar an dáta ar a mbeimid ag súil le díothú a bhaint amach in Éirinn.
“Léiríonn an dul chun cinn suntasach go dtí seo obair shuntasach ar spriocanna na Straitéise Náisiúnta Ailse maidir le hailse a chosc, a bhrath go luath agus rochtain ar chóireáil thráthúil a bheith ag daoine, rud atá ag cabhrú le daoine a shábháil agus sláinte a fheabhsú.
“Tá an-iarracht ag teastáil chun ailse ceirbheacs a dhíothú, agus ní mór dúinn a chinntiú go méadóimid an vacsaíniú HPV agus an clúdach scagthástála. Tá buíochas ag dul do gach duine a d’oibrigh go dian chun a bheith ábalta an fógra an lae inniu fhógairt, agus ba mhaith liom mo bhuíochas a ghabháil le gach duine a raibh baint acu le seirbhísí scagthástála, vacsaínithe agus cóireála a sholáthar, dár n-abhcóidí paiseanta othar agus do na geallsealbhóirí comhpháirtíochta go léir as a dtiomantas ag obair le chéile i dtreo díothaithe.”
Foilsíodh treochlár nua (ceangailte) ina leagtar amach na chéad chéimeanna eile in Éirinn chun deireadh a chur leí. Cuirfear tús leis seo le comhairliúchán poiblí náisiúnta in 2024 chun plean gníomhaíochta a fhorbairt chun a chinntiú go mbeidh Éire ar an mbóthar ceart chun deireadh a chur le hailse ceirbheacs mar fhadhb sláinte poiblí faoi 2040.
Tá ról againn go léir chun deireadh a chur le hailse ceirbheacs a thabhairt i gcrích. Is féidir ár sprioc a bhaint amach trí chinntiú go bhfuil rochtain ag gach bean agus duine ar a bhfuil ceirbheacs acu ar thrí uirlis thábhachtacha:
Vacsaíniú i gcoinne HPV atá ina chúis le formhór na n-ailsí ceirbheacsacha
Scagthástáil agus cóireáil ceirbheacsach ar réamhailse chun ionfhabhtuithe HPV agus comharthaí athruithe sa cheirbheacs a aimsiú, agus aon neamhghnáchaíochtaí a aimsítear a chóireáil
Cóireáil thráthúil ailse ceirbheacs agus rochtain ar chúram agus ar thacaí cuí a bheith acu.
Bíonn rátaí tinnis agus báis níos airde de bharr ailse ceirbheacs ag roinnt grúpaí daoine ná mar atá sa daonra i gcoitinne. Tá sé mar aidhm ag an gcomhairliúchán teacht ar réitigh nuálacha chun éagothroime sláinte a laghdú tuilleadh ionas gur féidir le formhór na ndaoine taitneamh a bhaint as todhchaí saor ó ailse ceirbheacsach.
Nuálaíocht amháin den sórt sin is ea féinshampláil HPV a dhéanfar a iniúchadh mar chuid den treochlár chun an díothaithe, bunaithe ar an obair mhúnlaithe le saineolaithe ón Astráil.
Léiríonn réamhthorthaí taighde nua a rinne iniúchadh ar úsáid féinsamplála i scagthástáil cheirbheacsach, arna mhaoiniú ag Ciste Sláinte na mBan de chuid na Roinne Sláinte, go bhféadfadh an modh tástála seo rannpháirtíocht scagthástála in Éirinn a mhéadú, rud a rachadh chun sochair na mban incháilithe nár fhreastail riamh ar cheirbheacs. scagthástáil agus iad siúd nach bhfreastalaíonn go rialta, agus rud atá tábhachtach ná an scagthástáil a dhéanamh níos cothroime.
Dúirt Príomhoifigeach Cliniciúil FSS Dr Colm Henry:
“Is lá suntasach é seo inar leagamar sprioc le deireadh a chur le hailse ceirbheacs in Éirinn. Tá obair shuntasach déanta go dtí seo chun an fhís seo a bhaint amach. Tá laghdú suntasach feicthe againn i líon na ndaoine a bhfuil ailse ceirbheacs orthu ó tugadh isteach ár gclár scagthástála ceirbheacs in 2008 agus léiríonn taighde le déanaí an tionchar dearfach a bhí ag an vacsaín HPV maidir le ráta an ghalair cheirbheacs réamh-ailse thromchúisigh a laghdú.
“Tá líon ard de glacadh ár gclár scagthástála ceirbheacs agus vacsaínithe HPV riachtanach chun ailse ceirbheacs a dhéanamh mar ghalar neamhchoitianta. Mhéadaíomar rochtain ar ár gclár vacsaínithe in 2022 trí Chlár Vacsaín Cúitimh Laura Brennan. Ba mhaith liom aitheantas a thabhairt don obair neamhleithleasach a rinne Laura agus a teaghlach chun daoine a spreagadh chun an vacsaín a fháil chun cabhrú le cosaint in aghaidh ailse ceirbheacs – cuireann a ngníomhartha inspioráid dúinn go léir chun a chinntiú go dtéann an clár chun sochair don oiread daoine agus is féidir ”Dúirt an Stiúrthóir Sláinte Poiblí, Seirbhís Náisiúnta Scagthástála FSS agus Ceannaire Ghrúpa Straitéise FSS um Dhíothú Ailse Ceirbheacs, an Dr Caroline Mason Mohan:
“Beidh sé mar thosaíocht againn feabhas a chur ar chothromas sláinte agus muid ag brú i dtreo díothaithe. Táimid ag iarraidh ar gach duine a bheith páirteach sa chomhairliúchán poiblí chun plean gníomhaíochta náisiúnta a fhorbairt agus tacú lenár gcuid oibre chun éagothroime a laghdú ionas gur féidir linn teacht ar níos mó daoine agus a chinntiú go mbaineann gach duine leas as."
Dúirt Stiúrthóir Réigiúnach don Eoraip de chuid EDS, an Dr Hans Henri P. Kluge:
"Déanaim comhghairdeas le hÉireann as an dul chun cinn iontach atá déanta aici i dtreo spriocanna an EDS maidir le deireadh a chur le hailse ceirbheacs a bhaint amach agus í féin a leagan síos go daingean ar an gcosán i dtreo díothú éifeachtach. Go háirithe, molaim iarrachtaí rathúla na hÉireann a chinntiú go gcuirtear na mná go léir sa sprioc-aoisghrúpa ar an eolas faoi scagthástáil ceirbheacs HPV agus go bhfuil rochtain acu uirthi agus go dtairgtear an vacsaíniú HPV do chailíní. Trí rochtain thráthúil ar dhiagnóis agus ar chóireáil ardchaighdeáin a sholáthar dóibh siúd go léir a bhfuil sé de dhíth orthu, cinnteoidh sé ar deireadh nach bhfaighidh níos mó ban in Éirinn bás ón ngalar inchoiscthe seo.”
Chun díothú a chinntiú ní mór dúinn leanúint dár gcláir a chur in ord tosaíochta agus a oiriúnú don fhianaise atá ag teacht chun cinn ar cad a oibríonn agus leanúint ar aghaidh ag spreagadh daoine chun rogha a dhéanamh páirt a ghlacadh inár gcláir vacsaínithe HPV agus scagthástála ceirbheacs.
Tá iarracht ar fud na sochaí lárnach anois chun na chéad chéimeanna eile a ghlacadh #TogetherTowardsElimination. Is féidir le gach duine páirt a ghlacadh. Tabhair cuairt ar hse.ie/cervicalcancerelimination chun tuilleadh a fhoghlaim.
Tá agallaimh agus nótaí breise don eagarthóir ar fáil ach iad a iarraidh. Déan teagmháil le preasoifig FSS ag press@hse.ie
Eiseofar grianghraif chuig deasca grianghraf ag Maxwell Photography inniu.
Chun tuilleadh eolais a fháil lean an haischlib #TogetherTowardsElimination
Nótaí
Tá Grúpa Straitéise FSS um Dhíothú ailse ceirbheacs comhdhéanta den Roinn Sláinte, den tSeirbhís Náisiúnta Scagthástála (NSS), den Oifig Náisiúnta Imdhíonta (NIO) agus den Chlár Náisiúnta Rialaithe Ailse (NCCP), den Chlár Náisiúnta um Shláinte na mBan agus na Naíonán, abhcóidí othair, Marie Keating Foundation agus Cumann Ailse na hÉireann.
Tacaíonn Ciste Sláinte na mBan le Feachtas na hÉireann um Dhíothú Ailse Ceirbheacs. Is próiseas infheistíochta é seo faoin bPlean Gníomhaíochta um Shláinte na mBan 2022-2023 a thugann gealltanas beart a dhéanamh chun torthaí sláinte na mban agus na gcailíní ar fud na tíre a fheabhsú. Féachann sé le cur chuige nua a bhaint amach do shláinte na mban trí nuálaíocht. Tá Straitéis na hÉireann um Dhíothú Ailse Ceirbheacs na hÉireann ailínithe go hiomlán leis an uaillmhian seo.
