Fógraíonn an tAire Sláinte ranníocaíochtaí méadaithe leis an Eagraíocht Dhomhanda Sláinte go €3.5 milliún in aghaidh na bliana
- Foilsithe: 28 Bealtaine 2024
- An t-eolas is déanaí: 12 Aibreán 2025
D'fhógair an tAire Sláinte Stephen Donnelly inniu go bhfuil Éire ag méadú maoinithe go suntasach don Eagraíocht Dhomhanda Sláinte (WHO) ar bhonn láithreach. Is í Éire an chéad tír ar domhan a d'fhógair an maoiniú méadaithe.
Tagann an cinneadh seo i gcomhthráth le seoladh WHO dá chéad Bhabhta Infheistíochta riamh ar an Domhnach mar chuid de phlean níos leithne chun an bealach a mhaoinítear an Eagraíocht a athrú go hiomlán i ré an athraithe aeráide, ollimirce, bagairtí paindéime, daonra domhanda atá ag dul in aois, agus geopholaitíochtaí suaite.
Ag labhairt ag an 77ú Tionól Domhanda Sláinte sa Ghinéiv, dúirt an tAire Donnelly:
“Tá cinneadh d'aon ghnó agus réamhghníomhach glactha ag Éirinn chun ranníocaíochtaí le WHO a mhéadú go deonach ó 2024 chun ár dtiomantas do mhaoiniú inbhuanaithe WHO a léiriú.
“In ionad cur chuige céimnithe a ghlacadh maidir le ranníocaíochtaí a mhéadú, méadóidh muid ár ranníocaíochtaí i gcomhréir le leibhéil 2028-2029 ó 2024. Is ionann sin agus méadú 50%.
“Méadóidh sé seo ár ranníocaíocht mhaoinithe bhliantúil ón Roinn Sláinte don Eagraíocht Dhomhanda Sláinte ó €2.3 milliún go €3.5 milliún.
“Tá Éire ina ceannródaí trí thacú leis an mBabhta Infheistíochta is déanaí de chuid WHO ar an mbealach seo, a chabhróidh le hinbhuanaitheacht, hintuarthacht agus solúbthacht níos fearr a sholáthar do mhaoiniú WHO. Leanfaidh Éire ar aghaidh ag tacú leis an Eagraíocht Dhomhanda Sláinte trí ranníocaíochtaí spriocdhírithe ón Roinn Gnóthaí Eachtracha.
"Tá an seoladh seo tráthúil go maith mar go bhfuil sé ag teacht le glacadh an 14ú Clár Ginearálta Oibre, agus tá súil agam go gcinnteoidh sé seo a dhóthain maoinithe do na tosaíochtaí uilig a aithníodh agus mar a bhí comhaontaithe ag na Ballstáit chun aghaidh a thabhairt ar dhúshláin na mblianta atá amach romhainn.
“Cuirfear an méadú seo ar fáil trí Chroí-Ranníocaíochtaí Deonacha (CVCanna), rud a chinnteoidh gur féidir an maoiniú a bheith úsáidte faoi rogha an WHO, ag athrú na feidhme atá leis, i gcomhréir lena gcuid riachtanas.
“Mar thacadóir láidir do cheannaireacht WHO sa tsláinte dhomhanda, creideann Éire go gcaithfidh slándáil agus solúbthacht mhaoinithe a bheith ag WHO chun a chinntiú gur féidir leis pleanáil agus dul i ngleic go héifeachtach le fadhbanna sláinte domhanda agus é ag tabhairt faoina chuid oibre fairsinge."
Nótaí:
Maoiniú WHO
Ranníocaíocht Mheasúnaithe / Babhta Infheistíochta
Méadóidh Éire a Ranníocaíocht Mheasúnaithe bhliantúil i gcomhréir le ráta 2029 le héifeacht láithreach ó thart ar €2.32 milliún go thart ar €3.48 milliún.
In 2023, rinne muid comhaontú trí bliana le WHO ar fiú €7.5 milliún é in aghaidh na bliana:
- Freagairt WHO ar an Úcráin - €1.5 milliún in aghaidh na bliana;
- WHO – Ciste Teagmhasach um Éigeandálaí - €2 mhilliún in aghaidh na bliana;
- WHO – Comhpháirtíocht na Náisiún Aontaithe - Éire chun dlús a chur leis an bPlean Gníomhaíochta Domhanda um Chur Amú Leanaí - €2 mhilliún in aghaidh na bliana;
- WHO – Na Náisiúin Aontaithe - Comhpháirtíocht na hÉireann chun dlús a chur leis an bPlean Gníomhaíochta Domhanda um Mhíchothú Leanaí- €2 mhilliún in aghaidh na bliana;
- Bunmhaoiniú WHO de €2 mhilliún in aghaidh na bliana.
Shínigh Éire comhaontú le WHO le déanaí ag gealladh €12.5 milliún don Teicneolaíocht Dhigiteach agus Chúnta sna cúig bliana amach romhainn.
Úsáidfear an méadú ar mhaoiniú chun críocha éagsúla, lena n-áirítear maoiniú inbhuanaithe an 14ú Clár Ginearálta Oibre (GPW14). Tugadh an teideal a leanas ar GPW14 - Athléimneacht chothromas sláinte agus córais sláinte a chur chun cinn i ndomhan suaite: clár oibre sláinte domhanda do 2025-2028, Sláinte agus folláine a chur chun cinn, a sholáthar agus a chosaint do chách.
Is é an tionchar atá beartaithe ag GPW14 ná ionchas saoil sláintiúil méadaithe a bhaint amach do chách. Díreofar 5 réimse ar an gcur chuige straitéiseach foriomlán a ghlacfar do 2025-2028.
1. Cur chuige an Chúraim Phríomhúil a mhéadú maidir le cúram sláinte uilíoch agus slándáil sláinte, chun cúram ardchaighdeáin cothrom, costéifeachtach, comhtháite a chur chun cinn, go háirithe do dhaoine leochaileacha.
2. Ceannaireacht, struchtúir agus próiseas náisiúnta a chumhachtú go hiomlán chun sláinte a rialú chun ailíniú gníomhaithe sláinte a chinntiú.
3. Fócas gan staonadh a choinneáil ar thionchair intomhaiste a sheachadadh ar leibhéal na tíre.
4. Feabhas a chur ar ghníomhaíocht maidir le comhionannas inscne, cothromas sláinte agus cearta an duine mar réamhchoinníollacha don tsláinte agus don fholláine do chách.
5. Comhpháirtíochtaí, rannpháirtíocht an phobail, agus comhoibriú idir-earnála a leathnú.
Is iad seo a leanas na cuspóirí straitéiseacha:
1. Freagairt don athrú aeráide, an bhagairt is mó sa 21ú haois.
2. Aghaidh a thabhairt ar bhunchúiseanna na drochshláinte trí shláinte a neadú i bpríomhbheartais ar fud na n-earnálacha.
3. Cur chuige an chúraim sláinte phríomhúil agus acmhainneachtaí riachtanacha an chórais sláinte a chur chun cinn maidir le cothromas agus comhionannas inscne.
4. Cothromas i gcumhdach seirbhíse agus cosaint airgeadais a fheabhsú.
5. Is guaiseacha iad rioscaí sláinte a chosc, a mhaolú agus ullmhú dóibh.
6. Freagairt éifeachtach ar gach éigeandáil sláinte a bhrath agus a chothú go tapa.