Foilsíonn an tAire Burke Tuarascáil ar Dhul Chun Cinn Bhabhta 4 2023 den Chiste Éire Shláintiúil
- Foilsithe: 1 Samhain 2024
- An t-eolas is déanaí: 12 Aibreán 2025
D'fhoilsigh Colm Burke, an tAire Sláinte Poiblí, Folláine agus an Straitéis Náisiúnta Drugaí, Tuarascáil ar Dhul Chun Cinn Bhabhta 4 2023 den Chiste Éire Shláintiúil inniu.
Le buiséad iomlán de €15.7 milliún, d'éirigh le Babhta 4 den Chiste Éire Shláintiúil 154 spriocghrúpa a shroicheadh, ag tacú le sláinte agus folláine fheabhsaithe i bpobail ar fud na hÉireann.
Agus cur chuige bunaithe ar thorthaí á ghlacadh, dhírigh tionscadail Bhabhta 4 ar raon leathan pobal agus daoine aonair atá leochaileach agus faoi mhíbhuntáiste sóisialta. Dearadh na tionscadail le bheith níos cuimsithí agus níos inrochtana do ghrúpaí ar deacair teacht orthu, rud a ligfeadh do dhaoine de gach aois agus de gach cumas páirt a ghlacadh i ngníomhaíochtaí sláinte agus folláine.
I measc na samplaí de ghníomhaíochtaí cistithe bhí:
- 12 seachtain de ghníomhaíochtaí dírithe ar théarnamh sa timpeallacht nádúrtha i Ros Comáin do mhná agus d'fhir faoi mhíbhuntáiste.
- Clár Bainistíochta Riosca Galar Ainsealach i gceantair faoi mhíbhuntáiste sa Mhí chun seiceálacha cuimsitheacha sláinte saor in aisce a sholáthar do dhaoine fásta idir 40 agus 64 bliana d'aois.
- Clár sé seachtaine ar a dtugtar "Folláine an Fhómhair" a cuireadh ar fáil i gCathair na Gaillimhe inar díríodh ar athléimneacht, scileanna cumarsáide agus feasacht mhothúchánach a fhorbairt do rannpháirtithe.
Bhí sé riachtanach oibriú go dlúth le grúpaí pobail agus comhpháirtíochtaí daingne a chothú chun freagracht chomhroinnte i leith torthaí sláinte agus folláine a chur chun cinn do gach duine aonair agus pobal.
I measc bhuaicphointí an bhabhta seo tá:
- D'éirigh le 30 Údarás Áitiúil an cur chuige bunaithe ar thorthaí i leith cláir áitiúla sláinte agus folláine a leabú. Tugann sé seo an cumas do na hÚdaráis Áitiúla breisluach a dtionscadal a thomhas agus tacú le bonn fianaise níos leithne d'idirghabhálacha sláinte éagsúla.
- Roghnaíodh 57 toradh ón gcreat torthaí ar fud na nÚdarás Áitiúil. Bhí páirtithe leasmhara éagsúla páirteach sa phróiseas roghnúcháin chun na riachtanais agus na tosaíochtaí leathana áitiúla a léiriú.
- Bhí páirtithe leasmhara éagsúla páirteach sa phróiseas roghnúcháin chun na riachtanais agus na tosaíochtaí leathana áitiúla a léiriú. Léiríonn sé sin na tairbhí ilghnéitheacha a théann níos faide ná toradh amháin a bhaint amach.
Dúirt an tAire Burke:
“Cuirtear faisnéis luachmhar ar fáil sa tuarascáil seo maidir leis an dul chun cinn a rinne na hÚdaráis Áitiúla i mBabhta 4 den Chiste Éire Shláintiúil a sholáthar le linn na chéad bhliana den chur chuige bunaithe ar thorthaí in 2023.
“Léiríonn cur chun feidhme an chur chuige chaolchúiseach bunaithe ar thorthaí athrú cuiditheach, éifeachtach agus marthanach i dtreo freastal ar na riachtanais sláinte áitiúla do phobail agus do dhaoine aonair spriocdhírithe in Éirinn.
“Is mian liom gach duine a bhfuil baint acu le dearadh agus seachadadh na dtionscadal sin a mholadh as rannchuidiú luachmhar agus marthanach a dhéanamh le folláine choirp agus mheabhrach na rannpháirtithe. Tá an obair seo, agus na léargais atá le feiceáil sa tuarascáil seo, ríthábhachtach chun bonn eolais a chur faoi na hiarrachtaí a dhéanfaimid amach anseo chun Éire níos sláintiúla a chruthú do chách.”
Dúirt Anna Shakespeare, Príomhfheidhmeannach Pobal:
"Tá ríméad ar Pobal leanúint de bheith ag obair leis an Roinn Sláinte ar an gCiste Éire Shláintiúil agus go háirithe ar sheoladh na tuarascála tábhachtaí seo ina leagtar amach an dul chun cinn a rinneadh tríd an gciste in 2023.
“Tacaíonn HIF le hÚdaráis Áitiúla, i gcomhar lena gcomhpháirtithe cur chun feidhme, tionscnaimh a chur ar fáil a thagann le riachtanais agus tosaíochtaí áitiúla agus a chuireann leis an gCreat Náisiúnta um Shláinte agus Folláine Fheabhsaithe.
“In 2023, tugadh isteach an cur chuige atá faoi stiúir torthaí chun rianú a dhéanamh ar an dul chun cinn maidir le tionscadail a fhaigheann cistiú ó HIF agus tá ríméad orainn go bhfuil tionchair ghathacha ar shláinte agus ar fholláine bainte amach ag na tionscadail sin ar fud na hÉireann.”
Is iad seo a leanas ceithre sprioc ardleibhéil an chreata Éire Shláintiúil:
- Is iad seo a leanas ceithre sprioc ardleibhéil an chreata Éire Shláintiúil:
- Neamhionannais sláinte a laghdú.
- An pobal a chosaint ar bhagairtí sláinte agus folláine.
- Timpeallacht a chruthú inar féidir le gach duine agus le gach earnáil den tsochaí a gcion féin a dhéanamh chun Éire shláintiúil a bhaint amach.
Ba phróiseas comhoibríoch agus comhairliúcháin é roghnú na dtorthaí ag na hÚdaráis Áitiúla ina raibh páirtithe leasmhara éagsúla páirteach, rud a léirigh na riachtanais agus na tosaíochtaí leathana áitiúla.
Nótaí:
Tá Tuarascáil ar Dhul Chun Cinn Bhabhta 4 2023 den Chiste Éire Shláintiúil, lena n-áirítear roinnt cás-staidéar, ar fáil thíos.
Seoladh an Chéad Chiste Éire Shláintiúil in 2016 chun tacú le gníomhaíochtaí tionscadail a chur i bhfeidhm a chuireann leis an gCreat Náisiúnta um Shláinte agus Folláine Fheabhsaithe. Tá ceithre bhabhta den chiste ceadaithe ag an Roinn Sláinte thar na blianta. Dhírigh na chéad trí bhabhta (Babhta 1-3) ar chur i bhfeidhm gníomhaíochtaí tionscadail nó gníomhartha a sheachadann Údaráis Áitiúla, Coistí Seirbhísí do Leanaí agus do Dhaoine Óga agus a n-eagraíochtaí comhpháirtíochta áitiúla agus riaradh maoiniú le haghaidh gníomhartha náisiúnta.
Tá Babhta 4, a raibh buiséad iomlán €15,681,955 ag gabháil leis, dírithe ar chur chuige bunaithe ar thorthaí arna sheachadadh ag na hÚdaráis Áitiúla amháin. Is dul chun cinn suntasach é seo ar an turas i dtreo Éire níos sláintiúla. Tá Babhta 4 den Chiste Éire Shláintiúil bunaithe freisin ar chúig chroí-chomhpháirt, rud a fhágann go bhfuil sé uathúil ó bhabhtaí eile. Sna príomh-chomhpháirteanna sin, tá an méid seo a leanas:
- Cur chuige toradh-bhunaithe: Díriú ar thorthaí soiléire intomhaiste seachas dul chun cinn gníomhaíochtaí nó aschur a rianú.
- Straitéis Áitiúil an Chiste Éire Shláintiúil: Straitéis trí bliana (2023-2025) arna forbairt ag gach Údarás Áitiúil a léiríonn a bplean chun na torthaí roghnaithe a bhaint amach.
- Plean Oibre maidir le Gníomhaíochtaí Bliantúla: Réamhrá nua ar an gciste a chuidíonn le pleanáil agus cur i bhfeidhm tionscadail. Tugann sé seo deis don Údarás Áitiúil oiriúnú d'athrú ina ngníomhaíochtaí pleanáilte, más gá, chun freastal ar riachtanais na ndaoine a fhaigheann rochtain ar na gníomhaíochtaí, agus chun an toradh inmhianaithe a bhaint amach.
- Cur Chuige Comhpháirtíochta: Cinntíonn sé rannpháirtíocht agus comhordú éifeachtach na bpáirtithe leasmhara náisiúnta agus áitiúla araon i bpleanáil agus i seachadadh torthaí, aschur agus gníomhaíochtaí.
- Post an Chomhordaitheora Cathrach Sláintiúla/Contae Shláintiúil: Caighdeánaithe agus sruthlínithe go dtí post lánaimseartha ag grád 6 i ngach Údarás Áitiúil.
Ina theannta sin, chuir Pobal oiliúint agus tacaíocht ar fáil do gach Údarás Áitiúil maidir leis an gcur chuige bunaithe ar thorthaí, bailiú sonraí torthaí, uirlisí tomhais agus tuairisciú chun seachadadh éifeachtach agus monatóireacht ar dhul chun cinn a chinntiú. Agus cur chuige bunaithe ar thorthaí Bhabhta 4 á chur i bhfeidhm, rinne na hÚdaráis Áitiúla dhá chomhaontú deontais le Pobal don phost mar Chomhordaitheoir Cathrach agus Contae Sláintiúil agus do na gníomhaíochtaí a leagadh amach don chlár.