Foilsíonn an tAire Sláinte Stephen Donnelly Tuarascáil ar Dhul Chun Cinn Sláintecare 2021-2023
- Foilsithe: 30 Aibreán 2024
- An t-eolas is déanaí: 12 Aibreán 2025
D’fhoilsigh an tAire Sláinte Stephen Donnelly an an Tuarascáil Deiridh maidir le dul chun cinn i dtaca le Straitéis Forfheidhmithe & Plean Gníomhaíochta Sláintecare 2021 – 2023.
Sa tuarascáil sin cuirtear i dtábhacht an dul chun cinn nach bhfacthas a leithéid riamh roimhe atá á dhéanamh maidir lenár seirbhísí sláinte agus cúraim shóisialta a athrú chun an Cúram Ceart a sholáthar, san Áit Cheart, ag an Am Ceart.
Ag teacht leis an ngealltanas sa Chlár don Rialtas, leis na leibhéil infheistíochta is airde riamh cumasaítear conair nua cúraim, áiseanna nua, teicneolaíochtaí nua agus bealaí nua oibre a sheachadadh a chuirfidh ar chumas gairmithe sláinte agus cúraim shóisialta freagairt do riachtanais sláinte ár bpobal atá ag dul i méid. Rinneadh leathnú ar an acmhainn cúraim phríomhúil agus ar sheirbhísí pobail chun a chinntiú go gcuirtear cóireáil ar othair ina gceantar nó chomh gar dá dtithe agus is féidir.
Dúirt an tAire Donnelly:
“Tá dul chun cinn suntasach déanta lena chinntiú go bhfuil ár gcuid seirbhísí sláinte agus cúraim shóisialta ag cur cóir leighis ar níos mó othar ná riamh. Ciallaíonn an infheistíocht shuntasach phoiblí, lena n-áirítear inár seirbhísí pobail agus príomhúla, go bhfuil cóireáil á cur ar níos mó daoine sa bhaile agus sa phobal.
“Tá 96 Líonra Sláinte Pobail i bhfeidhm againn anois chun tacú le cúram comhtháite ar fud cúram príomhúil, géarchúraim agus pobail. Mar shampla, tá Mol Cúraim Chomhtháite Bhré ag soláthar raon de shainseirbhísí galair ainsealacha agus daoine scothaosta sa phobal. Is féidir le DT sa cheantar othair a atreorú go díreach le haghaidh tástála scamhógach sa phobal, ag laghdú liostaí feithimh do chomhairleoirí riospráide in ospidéil agus ag ligean d’othair a thástáil níos tapúla agus níos gaire don bhaile. Rinneadh 904,857 diagnóisic phobail atreoraithe go díreach do DT le 3 bliana anuas.
“Tá Foirne Idirghabhála Pobail (CIT) againn ar fud na tíre, atá ag cur seirbhísí feabhsaithe ar fáil sa phobal chun tacú leis an gcóras iomlán cúraim phríomhúil, ag soláthar rochtana ar thacaíocht altranais agus cúram baile. Soláthraíonn na CIT raon seirbhísí lena n-áirítear riaradh antaibheathaigh IV baile, géarchúram frith-théachta, géarchúram créachta agus cóirithe, monatóireacht feabhsaithe altra tar éis bristeacha agus titimí. Tá na CIT ag cosc a chur ar ligean isteach nó freastal neamhriachtanach ospidéil, agus ag éascú scaoileadh luath othar a bhfuil cúram CIT oiriúnach dóibh.
“Tá dul chun cinn dearfach á dhéanamh againn maidir le feidhmíocht ár liostaí feithimh le blianta beaga anuas. Leanfaidh Plean Gníomhaíochta Liosta Feithimh 2024 a d’fhoilsíomar i Márta 2024 leis an dul chun cinn dearfach. Tá áiseanna ar nós an chlinic Gínéiceolaíochta Otharcharr in Ospidéal Ollscoile Shligigh ag déanamh fíordhifríocht do mhná Shligigh agus san Iarthuaisceart. Bhí tionchar dearfach ag an gclinic seo cheana féin ar fhigiúirí liosta feithimh othar seachtrach d’Ospidéal Ollscoile Shligigh. Tá Sligeach ar cheann de shé cinn déag de chlinic gínéiceolaíochta “féach agus cóireáil” atá i bhfeidhm ar fud an líonra máithreachais.
“Tá níos mó daoine i dteideal rochtain saor in aisce ar ár seirbhísí sláinte agus cúraim shóisialta ná riamh, rud atá ag bogadh níos gaire do chúram sláinte agus sóisialta uilechoiteann muid. Cuireadh síneadh le hincháilitheacht do chárta cuairte DT go breis is leathmhilliún duine in 2023, lena n-áirítear cúram DT saor in aisce do dhaoine nach bhfuil níos mó ná ioncam meánach an teaghlaigh á thuilleamh acu. Táimid dírithe ar sheirbhís sláinte agus cúraim shóisialta atá cothrom agus den chéad scoth a thógáil, ina mbíonn rochtain ag daoine ar sheirbhís ar bhonn riachtanas, seachas ar a gcumas íoc, agus ina dtacaítear lenár n-oibrithe sláinte agus cúraim shóisialta cumasacha chun an tseirbhís is fearr agus is féidir a sholáthar do mhuintir na hÉireann.”
Thug an tAire Donnelly faoi deara:
“Tá i bhfad níos mó le déanamh againn ach tá an-áthas orm an tuarascáil 3 bliana seo ar dhul chun cinn a chur i láthair ina leagtar amach na cláir mhionsonraithe a seachadadh nó a cuireadh chun cinn agus na feabhsuithe inláimhsithe agus suntasacha atá ag soláthar seirbhísí sláinte níos fearr d’othair agus don phobal, ar ár mbóthar chuig Cúram Sláinte Uilíoch a sholáthar do chách.”
NÓTAÍ DON EAGARTHÓIR:
Rochtain a Fheabhsú
- Plean Gníomhaíochta Liosta Feithimh – Baineadh laghdú 32% ar líon na n-othar a bhí ag feitheamh níos faide ná 12 mhí amach in 2023 freisin.
- Tháinig laghdú ar líon na n-othar ar thralaithe in 2023 i gcomparáid le 2022 – laghdú 22% don dara leath de 2023 i gcomparáid leis an tréimhse chéanna in 2022.
- Cuireadh 63.62 milliún uair an chloig tacaíochta baile ar fáil idir Eanáir 2021 agus Nollaig 2023.
- Tá 174 Ionad Cúraim Phríomhúil i bhfeidhm anois – méadú ó 138 in 2020.
Incháilitheacht & Inacmhainneacht a Mhéadú
- Leathnú ar Chárta Cuartaíochta DT – Leathnaíodh incháilitheacht do chárta cuairte DT go breis is leathmhilliún duine in 2023, lena n-áirítear cúram DT saor in aisce do dhaoine nach bhfuil níos mó ná ioncam meánach an teaghlaigh á thuilleamh. Mar thoradh air sin, tá breis is leath den daonra i dteideal cárta leighis nó cárta cuairte DT.
- Deireadh a chur le Táillí Othar Cónaitheach Ospidéil Phoiblí - cuireadh deireadh le táillí othar cónaitheach ospidéil phoiblí do dhaoine fásta i mí Aibreáin, rud a shábháil othair suas le €800 in aghaidh na bliana. Cuireadh deireadh leo do leanaí faoi bhun sé bliana déag sa bhliain 2022.
- Frithghiniúint In Aisce - tugadh isteach an scéim frithghiniúna in aisce i Meán Fómhair 2022 agus leathnaíodh í ar feadh 2023 agus tá sí ar fáil do gach bean idir 17 – 30 bliain d’aois. Tháinig méadú breise ar rochtain ar fhrithghiniúint in aisce chun mná 31 bliain d’aois a áireamh ó Eanáir 2024. Bhain thart ar 189,000 bean leas as an scéim in 2023.
- Seoladh scéim IVF státmhaoinithe in 2023.
Acmhainn a Mhéadú
- Leapacha - Ó 2020 i leith, d'oscail an rialtas seo 1,182 leaba ghéarmhíochaine d'othair chónaitheacha nua. Tá sé beartaithe 91 leaba ghéarmhíochaine eile a oscailt in 2024. Ina theannta sin, tá thart ar 250 leaba ghéarmhíochaine á dtógáil nó tá gealltanais mhaoinithe acu chun dul ar aghaidh go tógáil sna blianta atá romhainn. Tá 330 leaba cúraim chriticiúil ar fáil anois, 72 leaba sa bhreis ná mar a bhí i mí an Mhárta 2020.
- Fórsa Saothair - Amhail deireadh mhí na Nollag 2023, is ionann an fórsa saothair iomlán agus 145,985 ball foirne atá ag obair inár seirbhís sláinte. Sonraíonn an tuarascáil méadú 26,000 ar oibrithe cúram sláinte go dtí deireadh mhí na Nollag. Tá méadú tagtha ar na huimhreacha arís ó shin i leith. Léiríonn leibhéil fostaíochta ag deireadh mhí an Mhárta 2024 go raibh 148,293 WTE (cothrom le 166,997 pearsanra) fostaithe go díreach i soláthar Seirbhísí Sláinte agus Cúraim Shóisialaigh ag FSS agus ag ospidéil & áisínteachtaí Alt 38.
- Tá Ospidéil Roghnacha nua beartaithe i gCorcaigh, i nGaillimh agus i mBaile Átha Cliath – i gcéim deartha faoi láthair.
- Chomh maith le hOspidéil Roghnacha, cheadaigh an rialtas forbairt Mol Máinliachta i gCorcaigh, Gaillimh, Luimneach, Port Láirge agus Baile Átha Cliath. Sainaithníodh láithreacha agus rinneadh iarratais phleanála do mhoil mháinliachta i gCorcaigh, Baile Átha Cliath, Gaillimh, Port Láirge agus Luimneach.
- Osclaíodh an tOspidéal Náisiúnta Meabhair-Ghalar Fóiréinseach i bPort Reachrann i mí na Samhna 2022.
- Tá tús curtha le hoibreacha cumasúcháin don Ospidéal Náisiúnta Máithreachais agus tá an próiseas tairisceana don tógáil iomlán ar bun.
- Cuireadh tús le seirbhísí an Ionaid Mhórthráma ag Ospidéal Ollscoile an Mater Misericordiae agus ag Ospidéal Ollscoile Chorcaí in 2023.
- Áiteanna oiliúna do DT - Tá méadú suntasach tagtha le blianta beaga anuas ar líon na ndochtúirí atá ag dul isteach in oiliúint DT, le 286 iontrálaí nua in 2023 agus 350 áit d’iontrálaithe nua don bhliain seo. Tá méadú breis agus 80% tagtha ar iontráil bhliantúil chuig scéim oiliúna na nDT ó 2015 go 2023, agus is méadú 22% ar líon na n-iontrálaithe nua a bheidh ar fáil i mbliana ar líon na n-iontrálaithe anuraidh. Ina theannta sin, tá earcaíocht DT ar siúl faoin gComhchlár Oiliúna do DT neamh-AE idir FSS agus Coláiste Liachleachtóirí na hÉireann (ICGP). Earcaíodh 112 DT neamh-AE anuraidh faoin gclár oiliúna agus tá sé beartaithe suas le 250 DT eile neamh-AE a earcú go hÉirinn i mbliana. Tá socrúchán na nDT faoin gclár dírithe ar cheantair thuaithe agus tearcsheirbhísí. Léiríonn anailís staitistiúil inmheánach na Roinne Sláinte go n-éireoidh idir 1.5 agus 3.1 DT oiliúint do gach DT atá ag dul ar scor sna blianta amach romhainn.
Athchóiriú
- Táimid ag athstruchtúrú ár seirbhís sláinte agus cúraim shóisialta trí Réigiúin Sláinte FSS a bhunú chun soláthar cúraim níos fearr agus níos comhtháite feadh línte réigiúnacha a chumasú. Foilsíodh Plean Forfheidhmithe Réigiúin Sláinte FSS i mí Iúil 2023 – tá seisear Oifigeach Feidhmiúcháin Réigiúnacha earcaithe anois agus tá siad i bhfeidhm.
- Cúram Pobail Feabhsaithe (ECC) - Táimid ag leathnú ár n-acmhainn cúraim phríomhúil agus ár seirbhísí pobail chun a chinntiú go gcuirtear cóireáil ar othair ina gceantar nó chomh gar dá dtithe agus is féidir. Tá othair chasta agus níos laige ag féachaint go práinneach ar Fhoirne Speisialtóirí Pobail do Dhaoine Scothaosta (ICPOP) agus go scaoiltear abhaile formhór na gcásanna sin seachas dul chuig ospidéal géarmhíochaine. Léiríonn clár na Foirne Tacaíochta Pobail (CST) um Bainistíocht Galar Ainsealach (CDM) go bhfuil níos mó daoine a bhfuil galar ainsealach orthu á mbainistiú ag an gcleachtadh DT agus sa phobal ag na foirne seo, a d’fheicfí sa suíomh géarchúraim murach sin.
- Ó Eanáir 2021, is féidir le DT a n-othar a tharchur go díreach le haghaidh scananna agus tástálacha diagnóiseacha – rinneadh 904,857 diagnóisic phobail atreoraíodh go díreach do DT thar na 3 bliana.
- Cúram Príobháideach a Bhaint as Ospidéil Phoiblí - Conradh Comhairleoirí Poiblí amháin - Tugadh isteach an 8 Márta 2023. Ciallaíonn an Conradh nua go mbeidh cinnteoirí níos sinsearaí inár n-ospidéil lasmuigh d’uaireanta oibre agus ag an deireadh seachtaine. Tá sé seo ag comhlíonadh gealltanas an Rialtais deireadh a chur le cleachtas príobháideach de réir a chéile ó ospidéil phoiblí. Faoi dheireadh na bliana 2023, bhí 1472 sainchomhairleoir, arb ionann iad agus 35% de na comhairleoirí go léir, tar éis an conradh nua a shíniú. Amhail an 24 Aibreán, bhí 2195 sainchomhairleoir sínithe, lena n-áirítear 462 iontrálaí nua.
Cáilíocht & Sábháilteacht
- Ciste Nuálaíochta Comhtháthaithe Sláintecare (SIIF) - Gealladh €46.6 milliún do 143 tionscadal trí thrí bhabhta maoinithe ón SIIF, ciste imfhálaithe a dearadh chun “cruthúnas coincheapa” a thástáil agus a mheas agus bealaí nua oibre chun seirbhísí níos fearr a sholáthar. D'éirigh le 106 de na tionscadail seo agus tá maoiniú buan á fháil acu anois agus tá 20 fós sa chéim tástála.
- Seoladh Plean Gníomhaíochta Straitéiseach Éire Shláintiúil 2021 – 2025 ag tabhairt treochlár soiléir faoin gcaoi ar féidir linn leanúint ar aghaidh ag obair le chéile chun dea-shláinte agus folláine, timpeallachtaí sláintiúla agus cur chun cinn na hathléimneachta a chur chun cinn lena chinntiú gur féidir le gach duine taitneamh a bhaint as sláinte agus folláine fhisiceach agus mheabhrach ina gcuid lánacmhainneacht.
- Rannpháirtíocht le Páirtithe Leasmhara - rinneadh teagmháil shuntasach le grúpaí úsáideoirí seirbhíse, othair agus lucht saothair.
Cúlra
Leag an Coiste Oireachtais um Chúram Sláinte sa Todhchaí in Éirinn amach in 2017 an treo beartais maidir le hathchóiriú ár seirbhísí sláinte. Is í an fhís Sláintecare ná córas uilíoch sláinte agus cúraim shóisialta ina bhfuil rochtain chothrom ag gach duine ar sheirbhísí bunaithe ar riachtanas agus ní ar an gcumas íoc - an Cúram Ceart, san Áit Cheart, ag an Am Ceart, leis an bhFoireann Ceart. Is é Sláintecare an clár athchóirithe is suntasaí i stair an Stáit d’earnáil sláinte agus cúraim shóisialta na hÉireann.
Cuireadh bunsraith an athchóirithe seo chun cinn bunaithe ar Straitéis Forfheidhmithe Sláintecare 2018 inar leagadh amach príomhathchóirithe a bhí le cur i bhfeidhm, bunaithe ar thuarascáil an Oireachtais thar thréimhse trí bliana. Chuir an Clár don Rialtas (PfG) maoiniú suntasach ar fáil chun tacú leis an dara céim den fhorfheidhmiú agus é a threorú mar atá leagtha amach sa Straitéis agus Plean Gníomhaíochta um Chur i bhFeidhm Sláintecare 2021–2023. Leithdháil an rialtas €1.235 billiún in 2021 chun tacú le hathchóirithe Sláintecare. Leagtar amach sa tuarascáil seo an dul chun cinn atá déanta leis na hathchóirithe seo a fhaigheann tacaíocht ón rialtas thar an tréimhse 2021 – 2023.
Ag tógáil ar na chéad trí bliana de dhul chun cinn agus ar an bhfoghlaim agus ar an bhfreagairt ar COVID–19, d’éiligh an Straitéis Forfheidhmithe & Plean Gníomhaíochta Cúram Sláinte 2021–2023 dhá réimse tosaíochta ardleibhéil, is iad sin:
1. Rochtain Sábháilte Tráthúil ar Chúram a Fheabhsú, agus Sláinte & Folláine a Chur Chun Cinn; agus
2. Aghaidh a thabhairt ar Éagothroime Sláinte — i dtreo Cúraim Sláinte Uilíoch.
Bhí aon thionscadal déag bainteach leis na cláir tosaíochta seo chun torthaí inláimhsithe a sheachadadh d’othair thar an tréimhse trí bliana. Seachadadh na hathchóirithe sa plean seo i gcoinne dhúshláin COVID-19 agus an chibear-ionsaí i mBealtaine 2021. Thacaigh an leibhéal infheistíochta is airde riamh a chuir an rialtas ar fáil le haghaidh athchóirithe sa bhliain 2021 agus sna buiséid ina dhiaidh sin le príomhthionscnaimh a bhaineann leis an dá chlár tosaíochta lena n-áirítear nuálaíocht, seachadadh seirbhísí comhtháite, infheistíocht i ndaoine, bealaí nua cúraim, teicneolaíochtaí nua, áiseanna nua, agus bealaí nua oibre ailínithe leis an PfG