Foilsíonn an tAire Butler torthaí an Chomhairliúcháin Phoiblí maidir le Plean Nua um Fhéinmharú a Laghdú in Éirinn

Tá na torthaí de chomhairliúchán poiblí foilsithe ag an Aire Meabhairshláinte, Mary Butler T.D., a úsáidfear chun bonn eolais a chur faoin gcéad straitéis eile in Éirinn maidir le féinmharú a laghdú, ar Lá Domhanda um Fhéinmharú a chosc.

Iarrann téama na bliana seo ar dhaoine, ar phobail, ar eagraíochtaí agus ar an rialtas comhráite oscailte, agus macánta a chothú faoi fhéinmharú.

Fuair ​​an comhairliúchán poiblí, a mhair ó Mhárta go hAibreán 2025, 1,895 freagra ó dhaoine aonair agus ó eagraíochtaí ar fud 26 contae na hÉireann.

Ag cur fáilte roimh na torthaí, dúirt an tAire Butler:

I measc na bpríomhthéamaí ón gcomhairliúchán poiblí bhí:

• 85% de na freagróirí a chreideann gur cheart don Rialtas tús áite a thabhairt do laghdú féinmharaithe
• seirbhísí inrochtana agus ardchaighdeáin a chinntiú
• feabhas a chur ar chórais chúraim
• idirghabhálacha agus tacaíocht spriocdhírithe
• oideachas agus laghdú stiogma
• aghaidh a thabhairt ar na cinntitheoirí sóisialta atá ann maidir le cosc féinmharaithe

Thuairiscigh 82% de na daoine a d’fhreagair an suirbhé ar líne taithí saoil ar fhéinmharú. Sainmhíníodh taithí saoil i gcomhréir leis an gCumann Idirnáisiúnta um Fhéinmharú a Chosc mar smaointe féinmharaithe, iarrachtaí féinmharaithe, aire a thabhairt do dhuine atá i ngéarchéim, nó a bheith faoi bhrón de thoradh féinmharaithe. Tháinig 17% de na freagraí ó dhaoine aonair a dhéanann ionadaíocht ar eagraíochtaí, go príomha ó na hearnálacha pobail, deonacha agus abhcóideachta.

Tacaíodh leis an bpróiseas comhairliúcháin phoiblí ag an National Suicide Research Foundation, a rinne anailís ar thorthaí an tsuirbhé ar líne, agus ag Crowe Consulting, a d’éascaigh an comhairliúchán duine le duine.

Forbhreathnú ar thuarascálacha comhairliúcháin

Foilseofar trí thuarascáil ar gov.ie bunaithe ar an bpróiseas comhairliúcháin phoiblí agus tá siad ceangailte. Is iad sin:

• Torthaí ón Suirbhé Comhairliúcháin Phoiblí chun Straitéis Nua na hÉireann um Fhéinmharú a Laghdú a chur ar an eolas
• Sintéis an Chomhairliúcháin Phoiblí Aighneachtaí chun Straitéis Nua na hÉireann um Fhéinmharú a Laghdú a chur ar an eolas
• Torthaí ó Imeachtaí Comhairliúcháin Phoiblí chun Straitéis Nua na hÉireann um Fhéinmharú a Laghdú a chur ar an eolas

Torthaí ón Suirbhé Comhairliúcháin Phoiblí chun Straitéis Nua na hÉireann um Fhéinmharú a Laghdú a chur ar an eolas

Arna fhorbairt ag an bhFondúireacht Náisiúnta um Thaighde ar Fhéinmharú, cuirtear i láthair sa tuarascáil seo torthaí an tsuirbhé comhairliúcháin phoiblí a bhí ar oscailt ar feadh sé seachtaine ón 5 Márta 2025. San iomlán, d'fhreagair 1,895 duine an suirbhé ar líne. Thuairiscigh formhór na ndaoine a d'fhreagair an suirbhé go raibh taithí acu ar fhéinmharú. Rinne freagróirí ionadaíocht ar gach ceann de na 26 chontae i bPoblacht na hÉireann. Rinne daoine aonair a thug freagra thar ceann eagraíochta ionadaíocht ar 17% de na freagraí, agus rinne an tromlach ionadaíocht ar earnálacha pobail, deonacha agus abhcóideachta.

Aithníodh cúig phríomhthéama ó cheist neamhiata an tsuirbhé: seirbhísí inrochtana agus ardcháilíochta a áirithiú; córais chúraim a fheabhsú; idirghabhálacha agus tacaíocht spriocdhírithe; oideachas agus laghdú stiogma; agus aghaidh a thabhairt ar na deitéarmanaint shóisialta maidir le féinmharú a chosc.

Sintéis an Chomhairliúcháin Phoiblí Aighneachtaí chun Straitéis Nua na hÉireann um Fhéinmharú a Laghdú a chur ar an eolas

Fuarthas aighneachtaí neamhspleácha breise (n=25) chun an suirbhé comhairliúcháin phoiblí a chomhlánú ó dhaoine aonair agus ó eagraíochtaí ar mhian leo tuilleadh faisnéise a sholáthar maidir leis an gcomhairliúchán poiblí. Rinne an Fhondúireacht Náisiúnta um Thaighde ar Fhéinmharú anailís orthu sin freisin. Is eagraíochtaí a chuir formhór na n-aighneachtaí breise sin ar fáil (80%, n=20). Tháinig an 20% eile (n=5) ó dhaoine aonair a bhí ag rannchuidiú bunaithe ar a dtaithí saoil ar fhéinmharú. Chomh maith leis na cúig théama a cuireadh i láthair sa tuarascáil suirbhé, mar thoradh ar anailís ar na 25 aighneacht bhreise sin, gineadh dhá théama bhreise. Cuirtear na téamaí breise seo i láthair sa tuarascáil seo: Monatóireacht agus taighde agus foghlaim ó Ceangal ar feadh an tSaoil.

Torthaí ó Imeachtaí Comhairliúcháin Phoiblí chun Straitéis Nua na hÉireann um Fhéinmharú a Laghdú a chur ar an eolas

Cuirtear i láthair sa tuarascáil seo torthaí an chomhairliúcháin ar an láthair. Choimisiúnaigh an Roinn Sláinte é seo agus d'éascaigh Crowe é. Bhí sé d’aidhm ag an bpróiseas léargais phraiticiúla a bhailiú ó phríomhghrúpaí a raibh baint dhíreach acu le hiarrachtaí chun féinmharú a chosc nó a raibh tionchar ag na hiarrachtaí sin orthu. Idir mí an Mhárta 2025 agus mí na Bealtaine 2025, reáchtáladh seacht gceardlann le ceithre ghrúpa páirtithe leasmhara: Eagraíochtaí Neamhrialtasacha (ENRanna); Daoine a bhfuil Eispéireas Beo acu (lena n-áirítear daoine a bhfuil taithí phearsanta acu ar fhéinmharú, iad siúd a d'fhulaing féinmharú, agus iad siúd a thacaigh le daoine eile i ngéarchéim); rannpháirtithe Fheidhmeannacht na Seirbhíse Sláinte (FSS); agus Príomhpháirtithe Leasmhara Gairmiúla.

Eagraíodh léargais timpeall ar chúig réimse beartais:

• Tosaíochtaí amach anseo: Tacaíocht láidir d’idirghabhálacha réamhtheachtacha, pobalbhunaithe agus dírithe ar an óige.
• Bearnaí agus Ceachtanna: Ranna Éigeandála (RÉnna) a mheastar a bheith mí-oiriúnach le haghaidh cúram géarchéime; bealaí leantacha agus atreoraithe neamhréireacha.
• Feidhmíocht Beartais: Ceangal ar feadh an tSaoil (CFS) a bhfuil meas air ach a mheastar a bheith dícheangailte ó sheachadadh áitiúil.
• Bacainní Sistéamacha: Ba ábhair imní athfhillteacha iad seirbhísí ilroinnte, éagothroime agus droch-chomhordú.
• Coinneáil agus Leathnú: Iarracht a dhéanamh rún CfL a choinneáil ach gníomhaíochtaí a chuíchóiriú agus cur chun feidhme a neartú.

Ceangail ar Feadh an tSaoil

Cuirfidh an straitéis nua leis an mbunús a leagadh síos le Ag Ceangal ar Feadh an tSaoil, straitéis náisiúnta na hÉireann chun féinmharú a laghdú, a bhí ar siúl ó 2015 go 2024. Bunaithe ar dhea-chleachtas idirnáisiúnta, chuir, Ag Ceangal ar Feadh an tSaoil creat cuimsitheach ar fáil chun féinmharú a chosc, idirghabháil a dhéanamh, agus postáil ar fud na tíre. Bunaithe ar dhea-chleachtas idirnáisiúnta, chuir Ceangal ar feadh an tSaoil creat cuimsitheach ar fáil chun féinmharú a chosc, idirghabháil a dhéanamh, agus postáil ar fud na tíre.

Bíonn tacaíocht ar fáil i gcónaí

Má tá tacaíocht de dhíth ortsa, nó ar dhuine éigin a bhfuil aithne agat air, tabhair cuairt ar www.yourmentalhealth.ie chun eolas a fháil ar conas aire a thabhairt don mheabhairshláinte, chun tacú le daoine eile, nó chun seirbhís tacaíochta a aimsiú i do cheantar.

Is féidir leat cabhair a fháil trí:

• téacsáil HELLO go 50808 ag am ar bith lá nó oíche (24/7) chun téacs le oibrí deonach éisteachta oilte
• do DG
• Roinn Éigeandála
• Seirbhísí Meabhairshláinte FSS
• yourmentalhealth.ie nó líne faisnéise teileafóin 1800 111 888 - am ar bith lá nó oíche, chun faisnéis a fháil faoi sheirbhísí meabhairshláinte i do cheantar. Tacaíochtaí agus seirbhísí meabhairshláinte - HSE.ie
• Samaritans ar 116 123
• Pieta Housear 1800 247 247 nó seol téacs HELP chuig 51444

Tuairisciú sna meáin

Agus ábhar an fhéinmharaithe á clúdach, molann FSS go gcloífeadh na meáin le Treoirlínte Meáin Samaritans Ireland maidir le Féinmharú a Thuairisciú - léiríonn fianaise taighde go bhféadfadh iompar aithrise féinmharfach a bheith mar thoradh ar chineálacha áirithe léiriúcháin sna meáin, mar shampla cur síos sainráite ar mhodh, tuairisciú sensational agus iomarcach. i measc daoine leochaileacha.

Ba cheart i gcónaí dul i ngleic le hábhar an fhéinmharaithe le cúram agus le trua. Tá sé tábhachtach teanga íogair neamh-stigmatach a úsáid agus tú i mbun comhrá, ag caint nó ag scríobh faoin bhféinmharú. Léigh tuilleadh ó Oifig Náisiúnta FSS um Fhéinmharú a Chosc.

Oiliúint maidir le féinmharú a chosc saor in aisce ó FSS

Chun tuilleadh eolais a fháil ar chláir oiliúna um chosc féinmharaithe atá ar fáil ó FSS, tabhair cuairt ar www.nosp.ie/training.

Faigh rochtain ar ‘Let's Talk About Suicide’ , clár oiliúna saor in aisce ar chosc ar fhéinmharú ó ONCF an FSS.