Seolann an tAire Carroll MacNeill comhairliúchán poiblí ar Phlean Oiriúnaithe na hEarnála Sláinte don Athrú Aeráide
- Foilsithe: 28 Lúnasa 2025
- An t-eolas is déanaí: 28 Lúnasa 2025
Sheol Jennifer Carroll MacNeill, TD, an tAire Sláinte, comhairliúchán poiblí inniu maidir le Dréachtphlean Oiriúnaithe Earnála Sláinte 2025. Cuideoidh an comhairliúchán seo le múnlú a dhéanamh ar an gcaoi a bhfreagraíonn earnáil sláinte na hÉireann do thionchair mhéadaitheacha an athraithe aeráide.
Is é is aidhm dó tuairimí a bhailiú maidir leis an gcur chuige atá beartaithe, na rioscaí a sainaithníodh, agus leibhéal na huaillmhéine sa phlean, lena n-áiritheofar go mbeidh bearta oiriúnaithe aeráide ailínithe le tosaíochtaí sláinte poiblí agus go mbeidh an earnáil in ann athléimneacht a chothú i gcoinne dúshláin a bhaineann leis an aeráid amach anseo.
Dúirt an tAire Carroll MacNeill:
“Tá dul i ngleic leis an ngéarchéim aeráide – na cúiseanna stairiúla atá léi agus an tionchar a bheidh aici amach anseo – ar cheann de na dúshláin is mó atá os comhair na hÉireann agus an domhain.
“Is géarchéim sláinte í an ghéarchéim aeráide, agus tá na héifeachtaí le feiceáil againn cheana féin: níos mó adhaimsire, tonnta teasa, falscaithe, agus leathadh galar zónóiseach - a gcuireann gach ceann acu brú ar ár seirbhísí sláinte.
“Le Plean 2025 um Oiriúnú Earnála don tSláinte, déanfar breithnithe aeráide a leabú ar fud na mbeartas sláinte agus áiritheofar go mbeidh an tsláinte lárnach i ngníomhaíocht níos leithne ar son na haeráide. Tá an cineál sin comhair trasearnála ríthábhachtach chun athléimneacht a chothú.
“Molaim do gach duine páirt a ghlacadh sa chomhairliúchán agus cuidiú lenár bhfreagairt chomhchoiteann a mhúnlú.”
Leagtar amach i ndréacht-Phlean um Oiriúnú Earnála 2025 raon leathan rioscaí atá os comhair na hearnála sláinte agus tá moltaí agus gníomhaíochtaí ann chun aghaidh a thabhairt orthu sin. Tá sé bunaithe ar an Measúnú Riosca Náisiúnta um Athrú Aeráide, a foilsíodh i mí an Mheithimh 2025, agus ailíneoidh sé le raon na bPleananna Oiriúnaithe Earnála atá á bhforbairt faoi láthair.
Leis an gcomhairliúchán seo, lorgaítear aiseolas ar an gcur chuige a glacadh i bhforbairt an Phlean, ar an raon rioscaí a sainaithníodh, agus ar an uaillmhian fhoriomlán maidir le gníomhú ar son na haeráide san earnáil sláinte.
Beidh an comhairliúchán ar oscailt ar feadh 4 seachtaine – is é Dé Máirt an 23 Meán Fómhair 2025 an dáta deiridh.
Nótaí
An 5 Meitheamh 2024, d’fhoilsigh an Roinn Comhshaoil, Aeráide agus Cumarsáide an dara Creat Náisiúnta um Oiriúnú (NAF) reachtúil de chuid na hÉireann, a tháinig in ionad chreat bunaidh 2018. Leagtar amach sa nuashonrú seo, a cheanglaítear faoin Acht um Ghníomhú ar son na hAeráide agus um Fhorbairt Ísealcharbóin (Leasú) 2021, an straitéis náisiúnta chun leochaileacht aeráide a laghdú agus leas a bhaint as deiseanna a d’fhéadfadh a bheith ann.
Shainaithin an NAF ceithre phríomhearnáil déag, lena n-áirítear an Earnáil Sláinte, a bhfuil gá leo chun pleananna oiriúnaithe earnála a ullmhú. Ba cheart gach Plean Oiriúnaithe Earnála a bheith bunaithe ar an Measúnú Riosca Náisiúnta um Athrú Aeráide agus ar an treoir theicniúil a ghabhann leis chun tosaíocht a thabhairt do phríomhrioscaí agus do fhreagairtí oiriúnaithe.
Foilsíodh an chéad Phlean um Oiriúnú Earnála don tSláinte in 2019, inar díríodh ar na bealaí a shainaithint ina mbeadh tionchar ag an athrú aeráide ar an gcóras sláinte agus ar shláinte dhaonra an Stáit.
Tá an Roinn Sláinte ag tabhairt faoi chomhairliúchán poiblí maidir lena comharba, a chuireann leis an méid a foghlaimíodh ó phlean 2019 agus a fhéachann le breithnithe aeráide a phríomhshruthú ar fud na hearnála sláinte. Tugtar isteach leis freisin creat le haghaidh comhar ar fud na n-earnálacha chun a áirithiú go mbeidh gach beart oiriúnaithe don athrú aeráide ailínithe le tosaíochtaí sláinte. Is doiciméad straitéiseach é ina leagtar amach bealach i dtreo athléimneacht aeráide na hearnála sláinte.
Is féidir teacht ar an gcomhairliúchán poiblí anseo.
Tá an Dréachtphlean ar fáil anseo.
Faigh rochtain ar Bheartas Príobháideachais na Roinne
Is féidir ceisteanna maidir leis an gcomhairliúchán a sheoladh ar ríomhphost chuig healthyireland@health.gov.ie