Cuardaigh ar fad gov.ie

Preasráitis

Incháilitheacht leathnaithe na gcritéar rochtana do chóireálacha um Atáirgeadh Daonna Cuidithe arna maoiniú ag an stát fógartha ag an Aire Sláinte

  • Ó: An Roinn Sláinte

  • Foilsithe: 30 Meitheamh 2025
  • An t-eolas is déanaí: 3 Iúil 2025

D'fhógair Jennifer Carroll MacNeill, an tAire Sláinte, critéir rochtana nuashonraithe maidir le cóireáil atáirgthe dhaonna chuidithe arna maoiniú ag an stát. Ón lá atá inniu ann, is féidir le lánúineacha a bhfuil leanbh amháin acu atá ann cheana ina gcaidreamh, agus a chomhlíonann na critéir rochtana reatha eile go léir, rochtain a fháil anois ar chóireáil AHR arna maoiniú go poiblí lena n-áirítear timthriall iomlán amháin toirchithe in-vitro (IVF) nó instealladh speirme inchíteaplasmach (ICSI).

Dúirt an tAire Carroll MacNeill:

"Ós rud é gur thugamar isteach cóireáil Atáirgeadh Daonna Cuidithe (AHR) arna maoiniú go poiblí i mí Mheán Fómhair 2023, tá gar do 2,500 lánúin curtha ar aghaidh ag Sainchomhairleoirí Atáirgthe, agus tá a n-aisling bainte amach ag go leor acu teaghlach a thosú.

"Is féidir le saincheisteanna táirgiúlachta a bheith tubaisteach, agus tuigim gur saincheist shuntasach í an neamhthorthúlacht thánaisteach, agus go bhfuil deacrachtaí ollmhóra airgeadais agus mothúchánacha ag go leor daoine agus iad ag iarraidh an dara leanbh a bheith acu. D'éist mé leis na hiarratais ó thuismitheoirí sa chás deacair seo, agus tá áthas orm go bhfuilimid anois in ann an chóireáil seo a d'fhéadfadh athrú saoil a chur ar fáil do níos mó daoine.

‘Le héifeacht ón 30 Meitheamh 2025, leathnófar na critéir rochtana atá ann faoi láthair chun lánúineacha a bhfuil leanbh amháin acu atá ann cheana a chur san áireamh ina gcaidreamh.’

Tá clár fairsing oibre ar siúl chun an reachtaíocht is gá a chur chun cinn chun taca a chur faoi AHR agus chun údarás rialála a bhunú. Shínigh an tUachtarán an tAcht Sláinte (Atáirgeadh Daonna Cúnta) 2024 ina dhlí i mí Iúil 2024. Is é is cuspóir dó clinicí torthúlachta a rialáil lena soláthraítear cóireáil amhail toirchiú in vitro agus a áirithiú go ndéanfar cleachtais atáirgthe dhaonna chuidithe agus réimsí gaolmhara taighde ar bhealach níos comhsheasmhaí agus níos caighdeánaithe agus leis an maoirseacht is gá.

Tá obair ar bun go maith freisin ar Bhille forlíontach chun déileáil le saincheisteanna amhail tuismíocht agus saoránacht i ndáil le socruithe máthairionadaíochta chomh maith le coincheap deontóir-chuidithe.

Dúirt an tAire Carroll MacNeill:

"Tá dul chun cinn suntasach á dhéanamh againn maidir le reachtaíocht AHR, agus tá dréachtú foirmiúil an Bhille Sláinte (Atáirgeadh Daonna Cúnta) (Leasú) beagnach críochnaithe. Tá oifigigh i mo Roinn ag obair go dlúth le hoifigigh sa Roinn Dlí agus Cirt agus sa Roinn Leanaí chun an Bille a thabhairt chun críche. Tá dianobair ar bun chun an reachtaíocht seo a fhoilsiú a luaithe is féidir.

"Gné thábhachtach amháin de AHR is ea Údarás Rialála a bhunú. Tá dul chun cinn maith déanta maidir le bunú an Údaráis Rialála um Atáirgeadh Daonna Cuidithe. Tá an feachtas le déanaí chun daoine a cheapadh ar Bhoird Stáit dúnta anois agus tá iarrthóirí oiriúnacha aitheanta. Tá súil agam go mbeidh mé in ann ceapacháin a dhéanamh chuig an mBord go luath. Tá an feachtas earcaíochta do Phríomhoifigeach Feidhmiúcháin AHRRA ar siúl freisin, agus is gearr go mbainfimid cloch mhíle thábhachtach eile amach nuair a fhógraímid an t-iarrthóir rathúil don ról seo."

Nótaí

Cóireála Torthúlachta Poiblí

D’fhorbair an Roinn Sláinte an tSamhail Chúraim do Thorthúlacht i gcomhar leis an gClár Náisiúnta um Shláinte na mBan agus na Naíonán (NWIHP) de chuid Fheidhmeannacht na Seirbhíse Sláinte (FSS) chun a chinntiú go dtugtar aghaidh ar shaincheisteanna a bhaineann le torthúlacht tríd an tseirbhís sláinte poiblí ar an leibhéal is ísle idirghabhála cliniciúla is gá.

Tá trí ghné sa tSamhail Chúraim seo, ag tosú i gcúram príomhúil (i.e., DG) agus ag leathnú isteach i gcúram tánaisteach (i.e., sé Mhol Réigiúnacha Torthúlachta atá lonnaithe ar fud na tíre) agus, i gcás inar gá, cóireáil AHR (e.g., IVF (toirchiú in vitro) agus ICSI (instealladh speirme inchíteaplasmach)), agus atreoraítear othair ar aghaidh trí chonairí struchtúrtha.

Is éard a bhí i gceist le Céim a hAon de chur i bhfeidhm na Samhla Cúraim ná sé Mhol Torthúlachta Réigiúnacha a bhunú, ar leibhéal an chúraim thánaistigh, laistigh de líonraí máithreachais a chumhdaíonn an tír ar fad. Ciallaíonn sé sin go ndéantar sciar suntasach de dhaoine aonair a bhfuil saincheisteanna a bhaineann le torthúlacht ag baint leo a bhainistiú ar an leibhéal idirghabhála sin. Cuireann a nArd-Stiúrthóireachtaí othair ar aghaidh chuig a Mol torthúlachta Réigiúnach áitiúil, a chuireann réimse cóireálacha agus idirghabhálacha ar fáil. Tá na Moil seo ag feidhmiú go hiomlán le roinnt blianta anois.

Baineann Céim a Dó de rolladh amach na Samhla Cúraim le cóireáil AHR a thabhairt isteach, lena n-áirítear IVF, a chuirtear ar fáil tríd an tseirbhís sláinte poiblí ar leibhéal treasach.

Cuireadh maoiniú cuí ar fáil chun tacú le rochtain ar chóireáil AHR trí sholáthraithe príobháideacha atá faofa ag FSS. Chomh maith le IVF agus ICSI, tá an leithdháileadh seo á úsáid freisin chun IUI (inseamhnú ionútarach) a sholáthar, a d'fhéadfadh a bheith, do ghrúpaí áirithe daoine, ina chineál cóireála a d'fhéadfadh a bheith éifeachtach, ach nach bhfuil chomh casta agus nach bhfuil chomh hionrach.

Cuireadh tús le tarchuir le haghaidh cóireáil AHR arna maoiniú go poiblí agus arna soláthar go príobháideach i mí Mheán Fómhair 2023. Chomhaontaigh an Roinn agus FSS na critéir ar cheart d’othair ionchasacha teacht le chéile chun rochtain a fháil ar sheirbhísí AHR atá maoinithe go hiomlán agus d’fhormheas an Rialtas iad ina dhiaidh sin i mí Iúil 2023.

Comhaontaíodh na critéir tar éis dul i gcomhairle le saineolaithe i réimse an leighis atáirgthe agus áirítear leo teorainneacha maidir le haois na máthar breithe beartaithe, innéacs maise coirp (BMI) agus líon na leanaí atá ag lánúin cheana féin. Tá siad ag teacht go mór leo siúd a chuirtear i bhfeidhm i ndlínsí eile, cé nach ndéantar ach páirtmhaoiniú ar chóireálacha den sórt sin i bhformhór na dtíortha Eorpacha, mar shampla, agus is minic a bhíonn íocaíochtaí suntasacha neamh-in-aisíoctha ó othair ag teastáil uathu.

Tá faisnéis ghinearálta faoi sheirbhísí torthúlachta poiblí agus faoi Chóireáil AHR a mhaoinítear go poiblí ar fáil ar shuíomh gréasáin FSS.

Tá beagnach 2,500 lánúin curtha ar aghaidh go dtí seo ag Sainchomhairleoir Atáirgthe le haghaidh cóireáil AHR tar éis imscrúduithe fairsinge agus/nó cóireáil dara leibhéal laistigh de Mhoil Torthúlachta Réigiúnacha atá á reáchtáil ag Feidhmeannacht na Seirbhíse Sláinte (FSS). Rinne na Moil bainistiú rathúil agus díreach ar na mílte othar eile a raibh saincheisteanna torthúlachta ag baint leo agus a ndearna a DG iad a tharchur. Ní theastaíonn ardchóireálacha nó cóireálacha ionracha amhail IVF ó gach lánúin a bhfuil dúshláin thorthúlachta rompu.

Ag leanúint as leathnú na gcritéar rochtana i ndáil le ‘neamhthorthúlacht thánaisteach’, is gá comhairliúchán forleathan a dhéanamh idir an Roinn Sláinte, FSS agus le speisialtóirí ábhartha i réimse an leighis atáirgthe chun cinntí a dhéanamh maidir le haon athruithe breise atá beartaithe ar na critéir rochtana agus/nó ar an raon seirbhísí a sholáthraítear tríd an tionscnamh cóireála AHR a mhaoinítear go poiblí.