Seachtain Shláinte na mBan 2025 á sheoladh ag na hAirí Sláinte
- Foilsithe: 3 Márta 2025
- An t-eolas is déanaí: 10 Márta 2025
Inniu seoladh Seachtain Shláinte na mBan 2025 ag an Aire Sláinte, Jennifer Carroll MacNeill TD; ag an Aire Meabhairshláinte, Mary Butler TD; ag an Aire Sláinte Poiblí, Folláine agus na Straitéise Náisiúnta Drugaí, Jennifer Murnane O’Connor TD agus ag an Aire do Dhaoine Scothaosta agus Tithíochta, Kieran O’Donnell TD.
Tá trí bliana ón tseachtain seo imithe ó sheoladh an chéad Phlean Gníomhaíochta Shláinte na mBan, atá tacaithe ag €180 milliún de mhaoiniúchán breise chun seirbhísí sláinte do mhná a fheabhsú agus a leathnú.
Inniu dhearbhaigh na hAirí a dtiomantais i leith dul chun cinn leanúnach a stiúradh i ngach gné den chúram sláinte chun seirbhís atá cothrom do chách a chinntiú.
Bhí an méid seo a leanas le rá ag an Aire Carroll MacNeill:
"Tá sláinte na mban, agus sláinte is folláine gach duine in Éirinn, i mo thosaíocht gach seachtain. De réir mar a chuireamar tús le Seachtain Shláinte na mBan tá deis againn béim a leagan ar thábhacht cúraim sláinte inscnigh ag gach céim den saol. Cuirim sonrú ar leith i bparadacsa bunúsach: an gá féin le seachtain aitheantais a leagann béim ar an neamhionannas reatha sa chúram sláinte do mhná. Tá sé mar cheann de mo thosaíochtaí pointe a bhaint amach nuair a bhíonn rochtain ag gach duine, beag beann ar a n-inscne, ar chúram sláinte tráthúil, ar ardchaighdeán, oiriúnach, agus imíonn Seachtain Shláinte na mBan as feidhm.
"Ní asluiteach í Éire sa chás seo. Bíonn mná ar fud an domhain fós ag brath neamhionannas i ngach gné den saol, saincheist a bheidh béim á leagan agam uirthi nuair a labhraím le Coimisiún um Stádas Ban na NA an tseachtain seo chugainn.
"Tá an-turas déanta againn ó mholtaí an Fhiosrúcháin Scóipe ar an gClár Scagthástála Seiceála Ceirbheacs inar maíodh go raibh aire níos seasta, níos saineolaí agus níos tiomanta le tabhairt do shaincheisteanna sláinte ban. Tá tionchar fós ann inniu, áfach, ó fhaillí stairiúil ar fhiseolaíocht bhaineann trí ghlúnta taighde ar leigheasanna agus ar chóireáil, agus leanfaimid linn ag fulaingt torthaí sláinte níos dona i réimse coinníollacha.
"Táimid ag obair chun dul i ngleic leis seo agus tá dul chun cinn suntasach déanta againn go dtí seo. Leanfaidh mé ar aghaidh ag éisteacht le mná agus ag tacú le taighde a chabhraíonn linn na bearnaí sna seirbhísí a thuiscint go hiomlán agus chun dul i ngleic leo ionas gur féidir linn fíor-ré comhionannais a bhaint amach.
"Le linn na seachtaine seo beimid ag cur tionscnaimh nua shláinte os comhair an phobail a mbeadh tionchar intomhaiste acu ar shaolta ban trí dhíriú ar chosc, ar luath-idirghabháil agus ar chóireáil spriocdhírithe."
Tá mná in Éirinn ag maireachtáil níos faide, agus níos fearr, ná mar a bhí riamh. Tá céatadán na mban a mheasann go bhfuil a sláinte go maith nó go han-mhaith atá ag an ráta is airde san AE. Léiríonn sé sin an feabhas i soláthar seirbhísí éifeachtúla ar fud na saolré, lena n-áirítear an Scéim Frithghiniúna Saor in Aisce do mhná idir 17 go 35 bliana d'aois san áireamh; bunú sé Shainchlinic Sos Míostraithe, cúig Mhol Inmheatróise agus forbairt dhá Ionad Speisialaithe for-réigiúnacha le haghaidh cúraim agus cóireála inmheatróise casta; agus tús an phlean gníomhaíochta chun deireadh a chur le hailse ceirbheasc in Éirinn go ceann 2040.
Tá feabhas suntasach ar sheirbhísí gínéiceolaíochta agus máithreachais chomh maith lena n-áirítear forbairt na gClinicí Gínéiceolaíochta Siúil 'Féach agus Cóireáil' sa bhreis, Mol Iarbhreithe pobalbhunaithe, agus na Seirbhísí Meabhairshláinte Imbhreithe Speisialaithe.
Leanann an Roinn Sláinte ag obair ar an obair a leathnú agus a fhorbairt go dtí seo chun neamhionannas a laghdú agus táthar dírithe ar riachtanais shláinte ban ag gach céim den saol a bhaint amach. Áireofear san obair sin seachadadh gealltanas an 'Chláir Rialtais: Todhchaí na hÉireann a Dhaingniú' nua, agus tosaíocht leanúnach ar na haidhmeanna a leagadh amach sa 'Phlean Gníomhaíochta um Shláinte na mBan 2024 – 2025 Céim 2: Éabhlóid i Sláinte na mBan'.
Áirítear sna réimsí tosaíochta sainaitheanta le haghaidh 2025 leathnú ar sheirbhísí meabhairshláinte inscneacha, díriú ar shláinte chroí agus chnámh ban a chosaint i lár agus níos déanaí sa saol, agus tionscnaimh chun tacú le sláinte agus folláine laethúil lena n-áirítear cláir dínite leabhraithe agus tacaíochtaí méadaithe beathú cíche. Tá siadsan go léir mar aon leis an obair leanúnach chun an líonra de chlinicí gínéiceolaíochta féach-agus-cóireáil a leathnú agus cur chun feidhme na Straitéise Náisiúnta Máithreachais.
Dúirt an tAire Meabhairshláinte Mary Butler:
"Ba chóir go mbíonn seirbhísí meabhairshláinte d'fhir agus do mhná cothrom, ach ní fhéadfaidh leo a bheith mar an gcéanna, mar bhíonn tionchar ag inscne ar riachtanais mheabhairshláinte an duine agus na seirbhísí atá uathu.
"Aithnítear é sin sa dul chun cinn i seirbhísí sláinte ban le blianta beaga anuas. An tseachtain seo caite, d'fhógair mé láithreáin le haghaidh dhá fhoireann sa bhreis neamhord itheacháin, le 14 bunaithe anois as an 16 foireann a beartaíodh.
"Táimid ag forbairt cúraim meabhairshláinte imbhreithe feabhsuithe agus ag cur chun cinn bhunú an chéad aonaid meabhairshláinte d'othair chónaithe do mháithreacha agus leanaí.
"Tugann na céimeanna sin muid níos giorra dár bhfís de sheirbhís mheabhairshláinte a chomhlíonann riachtanais gach othar ag gach céim sa saol."
Bhí an méid seo le rá ag an Aire Sláinte Poiblí, Folláine agus na Straitéise Náisiúnta Drugaí Jennifer Murnane O'Connor:
"Tá forbairt agus leathnú seirbhísí sláinte do mhná mar chuid chriticiúil dár n-iarrachtaí chun sláinte fhoriomlán an daonra a fheabhsú. Tá céimeanna móra chun tosaigh á dhéanamh againn cheana féin i dtacú le sláinte mhíosta trí mheán tionscnaimh amhail frithghiniúint saor in aisce, foirne speisialaithe inmheatróise a chur ar bun agus níos mó clinicí siúil gínéiceolaíochta a oscailt.
"Táimid ag baint bacainní airgeadais chomh maith, lena n-áirítear cláir dínithe leabhraithe a chuireann táirgí leabhraithe ar fáil saor in aisce i go leor foirgneamh poiblí, trí mheán a lán Údarás Aitiúil agus Ionad Acmhainní Teaghlaigh, agus trí mheán ár gcomhpháirtithe pobail.
"Tá ríméad orm go bhfuil Éire Shláintiúil ag cistiú an bhliain seo agus neartóidh sé na hiarrachtaí leanúnacha chun rátaí beathú cíche na hÉireann a spreagadh, rud a gcuirfidh le leasanna fadtéarmacha sláinte do mhná agus dá leanaí."
Dúirt an tAire do Dhaoine Scothaosta, Kieran O'Donnell:
"Tá an-áthas orm go bhfuil cur chuige saolré á leanúint ag na tosaíochtaí le haghaidh fhorbairt sheirbhís sláinte na mban, agus áirítear leis sin mná atá níos déanaí sa saol. An bhliain seo tá cistiúchán dírithe ar roinnt tionscnamh coisc agus luath-idirghabhála i leith sláinte chardashoithíoch agus sláinte chnámh, dírithe ar mhná meánaoise nó níos sine.
"Is aitheantas iad na tionscnaimh sin ar an ngá le cúram sláinte a bhaineann go sonrach le hinscne chun cabhrú le mná saolta níos faide agus níos sláintiúla a mhaireachtáil.
"Tá sé ríthábhachtach go dtacaíomar le mná ionas gur féidir leo taitneamh a bhaint as cáilíocht fheabhsaithe saoil agus sláinte ina mblianta déanaí."
Dúirt an Príomhoifigeach Altranais, Seaimpín Shláinte na mBan na Roinne Sláinte agus Comh-Chathaoirleach Thascfhórsa Sláinte na mBan, Rachel Kenna:
"Ligeann Seachtain Shláinte na mBan dúinn smaoineamh a dhéanamh ar an dul chun cinn agus é cheiliúradh, agus ag an am céanna béim a leagan ar na réimsí ar a dteastaíonn tuilleadh fáis agus forbartha uathu. Tá go leor dul chun cinn le ceiliúradh, agus ba mhian liom buíochas a ghabháil le Tascfhórsa Sláinte na mBan as ucht a dtiomantas leanúnach chun torthaí sláinte ban a fheabhsú."
Áireofear i mbuaicphointí 2025:
- Forbairt ar ocht Mol Iarbhreithe sa bhreis chun an líon a thabhairt go 13 agus tá 4 Chlinic Gínéiceolaíochta 'Féach-agus-Cóireáil' ar an lá céanna sa bhreis á bhforbairt chun a líonra a thabhairt go 21.
- Béim ar leith ar mhná agus a sláinte chardashoithíoch.
- Roinnt tograí dírithe ar thorthaí sláinte a fheabhsú do ghrúpaí ban atá níos leochailí agus imeallaithe e.g. mná Taistealaí, mná atá i bpríosún agus imircigh bhan.
- Cuirfear tús le seirbhís phoiblí den chéad uair riamh in Éirinn san Ionad Cóireála um Atáirgeadh Daonna Cuidithe go déanach in 2025 agus le bheith ag feidhmiú ina iomlán in 2026.