Seolann na hAirí Donnelly agus Feighan Clár Pobail Sláintiúla €13m
- Foilsithe: 20 Deireadh Fómhair 2021
- An t-eolas is déanaí: 30 Samhain 2021
Sheol an tAire Sláinte, Stephen Donnelly TD agus an tAire Sláinte Poiblí, Folláine agus an Straitéis Náisiúnta Frithdhrugaí, Frank Feighan TD, tionscnamh nua €13m inniu chun tacú le seirbhísí sláinte agus folláine méadaithe do 19 bpobal in Éirinn.
Is tionscnamh nua tras-Rialtais é Pobail Sláintiúla chun seirbhísí sláinte agus folláine méadaithe a sholáthar do 19 limistéar pobail ar fud na hÉireann. Seachadfar an clár i gcomhpháirtíocht le FSS, údaráis áitiúla, pobail áitiúla, grúpaí reachtúla, deonacha agus pobail. Maoineoidh an infheistíocht poist nua lena n-áirítear baill foirne atá ag obair ar leibhéal an phobail chun na gníomhaíochtaí seo a fhostú, a thacú agus a chomhordú ar bhealach éifeachtach.
Ag labhairt dó ag an seoladh in Ionad Darndale Bell, dúirt an tAire Donnelly:
“Tá ríméad orm Pobail Sláintiúla a sheoladh go hoifigiúil. Is é aidhm an Chláir sláinte agus folláine fhadtéarmach na ndaoine a chónaíonn sna pobail seo a fheabhsú. Seachadfar na tionscnaimh seo i gcomhpháirtíocht le roinnt grúpaí ag obair le chéile chun raon seirbhísí tiomnaithe a sholáthar chun feabhsúcháin bhuana ar shláinte agus ar fholláine a thógáil."
Tá ciste iomlán aonuaire breise de €4.75m á chur ar fáil freisin, le suas le €250,000 in aghaidh an phobail. Is é fócas Scéim Feabhsúcháin Pobail na bPobal Sláintiúil ná tacú le tionscadail trí na húdaráis áitiúla a mbeidh tionchar dearfach acu ar shláinte agus ar fholláine na ndaoine a chónaíonn laistigh de na Limistéir Chláir.
Léirigh an scéim seo cur chuige comhoibritheach le húdaráis áitiúla ag obair i gcomhar leis an bpobal áitiúil agus le páirtithe leasmhara chun tionscadail a shainaithint a thacaíonn le húsáid mhéadaithe agus rochtain ar thaitneamhachtaí ina gceantair agus a spreagann braisint phobail níos fearr.
Dúirt an tAire Feighan:
“Ag glacadh le cur chuige bunaithe ar fhianaise, tógfaidh an obair seo ar chláir atá ann cheana sna réimsí seo agus úsáidfidh sí na hacmhainní atá ar fáil chun aghaidh a thabhairt ar riachtanais áitiúla chun sláinte agus folláine a chur chun cinn.
“Tá na 19 réimse a roghnaíodh chun páirt a ghlacadh sa chlár seo éagsúil agus tá riachtanais ar leith acu. Beidh gach clár curtha in oiriúint do riachtanais áitiúla an phobail chun feabhsuithe inbhuanaithe ar shláinte agus ar fholláine a thógáil do dhaoine de gach aois atá ina gcónaí sna pobail seo."
Dúirt Helen Deely, Ceannasaí Sláinte agus Folláine FSS:
“Tá an-áthas orainn a fheiceáil go bhfuil ár gcomhpháirtíocht ag obair agus go sroicheann na cláir sláinte agus folláine na pobail ina bhfuil an gá is mó leo. Is féidir linn cabhrú le folláine fhoriomlán na bpobal seo a thógáil trí sheachadadh méadaithe tacaíochtaí maidir le héirí as caitheamh tobac, itheachán sláintiúil a fheabhsú agus folláine mheabhrach a fheabhsú agus uaigneas a laghdú. Mar shampla tá rolladh amach méadaithe na gclár tuismitheoireachta le Tusla faoi Phobail Shláintiúla Sláintecare ar cheann de na rudaí is bunúsaí agus is dearfaí is féidir linn a dhéanamh chun tacú le sláinte agus folláine tuismitheoirí agus leanaí."
Tacóidh Pobail Shláintiúla le sláinte choirp agus mheabhrach na bpobal chomh maith le tacú le feabhas a chur ar chinntithigh sláinte níos leithne sna pobail sin, mar oideachas, tithíocht, tacaíocht shóisialta agus an timpeallacht thógtha.
Ag déanamh ionadaíochta don Chumann Bainistíochta Contae agus Cathrach agus don earnáil rialtais áitiúil, dúirt Owen Keegan, Príomhfheidhmeannach Chomhairle Cathrach Bhaile Átha Cliath:
“Tá údaráis áitiúla an-sásta páirt a ghlacadh sa Chlár Pobail Sláintiúla de chuid Sláintecare agus tuilleadh forbartha a dhéanamh ar ár rannpháirtíocht le gníomhaireachtaí stáit agus leis an bpobal agus an earnáil dheonach chun a chinntiú go dtacaítear le riachtanais sláinte agus folláine ár bpobail.
“Glacfaidh Pobail Shláintiúla Sláintecare cur chuige, ag díriú ar chinntithigh sláinte níos leithne inar féidir le rialtas áitiúil ról ríthábhachtach a imirt i bhfianaise na ndlúthnasc atá againn lenár bpobail agus ár ról tábhachtach i bhforbairt pobail, tithíocht, tacaíochtaí sóisialta, spás poiblí agus an timpeallacht thógtha.''
Tá láithreán gréasáin na bPobal Sláintiúil ar fáil anseo.
CRÍOCH
Nóta don Eagarthóir
Pobail Sláintiúla 2021
Is limistéir den Chlár um Chuimsiú Sóisialta agus Gníomhachtú Pobail iad an 19 bpobal Sláintiúil. D'oibrigh an Roinn Sláinte le haonad Faisnéise Sláinte FSS chun na pobail a roghnú agus le hÚdaráis Áitiúla chun na limistéir a thabhairt chun críche. Cuimsíonn an 19 bpobal 14 údarás áitiúil agus is meascán iad de limistéir uirbeacha agus thuaithe.
Is iad na 19 bpobal a roghnaíodh:
- Baile Átha Luain & Muileann gCearr (An Iarmhí)
- Baile Átha Í (Cill Dara)
- Baile Munna (Baile Átha Cliath)
- Bré (Chill Mhantáin)
- Baile & Contae an Chabháin (An Cabhán)
- Gort na Silíní (Baile Átha Cliath)
- Cluain Dolcáin (Baile Átha Cliath)
- Cluain Meala (Tiobraid Árann)
- Inis Córthaidh & Baile Loch Garman (Loch Garman)
- Fionnghlas & An Chabrach (Baile Átha Cliath)
- Gaeltacht (Dún na nGall)
- Inis Eoghain (Dún na nGall)
- An Choill Mhór & Coill an Phrióra (Baile Átha Cliath)
- Cathair Luimnigh (Luimneach)
- Baile Longfoirt (An Longfort)
- Cathair Chorcaí Thuaidh (Corcaigh)
- Tamhlachta (Baile Átha Cliath)
- Cathair Phort Láirge (Port Láirge)
- Iarthar Mhaigh Eo (Maigh Eo)
Príomh-chomhpháirteanna Sláinte agus Folláine FSS:
Oideasú Sóisialta
Soláthróidh oibrí nasc um Oideasú Sóisialta idirghabhálacha agus atreoruithe chuig seirbhísí pobalbhunaithe san earnáil reachtúil agus neamhreachtúil. Tugann an t-oideasú sóisialta bealach do Dhochtúirí Teaghlaigh agus do ghairmithe sláinte eile daoine a atreorú chuig raon tacaíochtaí neamhchliniciúla pobail a bhféadfadh tairbhí suntasacha a bheith acu dá sláinte agus dá bhfolláine iomlán agus úsáideadh é chun díriú ar aonrú sóisialta, uaigneas agus deacrachtaí meabhairshláinte atá ag teacht chun cinn.
Comhairleoir chun Stop a chur le Caitheamh Tobac
Cuirfidh an Comhairleoir tacaíocht 1-1 ar fáil chun caitheamh tobac a scor lena n-áirítear NRT nó cógais eile chun cabhrú le stop a chur le Caitheamh Tobac. Cuirfidh siad chun cinn leathnú timpeallachtaí saor ó thobac agus tacóidh siad leo. Cé go bhfuil dul chun cinn mór déanta in Éirinn maidir le tomhaltas tobac a laghdú, leanann leibhéil caitheamh tobac in Éirinn ar aghaidh agus teastaíonn iarracht chomhbheartaithe chun tacú le forbairt leanúnach sochaí saor ó thobac inar féidir le daoine maireachtáil níos faide agus níos sláintiúla saor ó éifeachtaí díobhálacha tobac.
We Can Quit
Is clár cairdiúil agus tacúil 12 seachtaine é We Can Quit, a sholáthraíonn tacaíocht iompraíochta grúpa, teiripe athsholáthair nicitín agus cógais eile chun stop a chur le caitheamh tobac, chun cabhrú le lucht freastail éirí as caitheamh tobac. Tá sé cruthaithe go dtacaíonn an clár grúpa seo le daoine maidir lena gcaitheamh tobac trí thacaíocht piaraí agus sóisialta a úsáid chomh maith le hionchur gairmiúil.
Cláir Tuismitheoireachta: Tabharfaidh Cláir Tuismitheoireachta rochtain níos fearr do theaghlaigh ar chláir tuismitheoireachta atá bunaithe ar fhianaise. Taispeánadh go bhfuil cláir tuismitheoireachta ar cheann de na bealaí is éifeachtaí chun sláinte agus folláine mheabhrach leanaí agus tuismitheoirí a fheabhsú.
Bia Sláintiúil ar Bhealach Éasca: Soláthróidh an clár Bia Sláintiúil ar Bhealach Éasca (HFME) cúrsa cothaithe agus cócaireachta atá éasca le húsáid a chabhróidh le daoine a gcuid scileanna a mhéadú chun aiste bia sláintiúil a chur i bhfeidhm, béilí a phleanáil ar bhuiséad agus béilí a chócaráil go héasca.
MECC: Oibreoidh an clár Making Every Contact Count (MECC) le gairmithe sláinte áitiúla chun a chinntiú go bhfuil na scileanna cothrom le dáta acu chun idirghabhálacha agus comhairle ghairid a sholáthar do gach othar maidir le hiompar sláintiúil (caitheamh tobac, úsáid alcóil, gníomhaíocht choirp, aiste bia agus cothú). Feicfidh sé seo méadú ar líon na n-úsáideoirí seirbhíse agus na n-othar a mholtar dóibh roghanna sláintiúla stíl mhaireachtála a ghlacadh agus dírithe ar acmhainní tacaíochta agus cláir chun é sin a dhéanamh.
Oibrithe Bia agus Cothaithe Pobail
Le sainchúram acmhainn, eolas agus scileanna a thógáil ar fud na bpobal agus oibriú le comhpháirtithe reachtúla agus deonacha áitiúla chun an timpeallacht bia a fheabhsú agus aghaidh a thabhairt ar bhochtaineacht bia agus feachtais náisiúnta aontaithe a ghníomhachtú. Déanfaidh Sláinte agus Folláine FSS na hoibrithe seo a mhaoiniú agus beidh siad fostaithe ag eagraíochtaí pobail.
Seirbhísí Comhtháite Alcóil FSS
Faoi Phobail Shláintiúla Sláintecare, tá Seirbhísí Comhtháite Alcóil á gcur i bhfeidhm i suíomhanna pobail chun tacaíocht a sholáthar do dhaoine a bhfuil úsáid dhíobhálach alcóil acu agus dá dteaghlaigh. Beidh ceathrar comhairleoirí, Altra agus Oibrí Tionscadail ar an bhfoireann pobalbhunaithe. In 2021, cuirfear tús le seirbhísí i gCorcaigh agus i Luimneach agus cuirfear tuilleadh seirbhísí i bhfeidhm ar fud na tíre sna blianta amach romhainn. Oibreoidh na seirbhísí go dlúth le hAltraí Teagmhála Alcóil in ospidéil ionas go mbeidh cur chuige comhcheangailte ann maidir le seachadadh seirbhíse ar fud suíomhanna pobail agus ospidéil.
Príomhchodanna údaráis áitiúil
Déanfaidh gach ceann de na húdaráis áitiúla faoi seach an SHCP a chomhordú agus tacú leis na Coistí Forbartha Pobail Áitiúla agus na pleananna atá acu cheana maidir le Cathair Shláintiúil agus Contae Sláintiúil chomh maith le hOifigigh Forbartha Áitiúla Pobail Sláintiúla a earcú chun gníomhaíocht a chomhordú ó pheirspictíocht údaráis áitiúil. Tá an méadú seo ar acmhainní d’údaráis áitiúla dírithe ar an gclár oibre sláinte agus folláine a chomhtháthú lena gclár oibre níos leithne agus tacú le cur chuige cinntithigh shóisialta i leith éagothroime sláinte.
Comhpháirteanna Comhpháirtithe Áitiúla
Tá na comhpháirtithe pobail a coimisiúnaíodh go háitiúil mar na Cuideachtaí Comhpháirtíochta Áitiúla, na hIonaid Acmhainní Teaghlaigh agus daoine eile a bhfuil baint agus rannpháirtíocht acu leis na pobail seo lárnach i seachadadh oibríochtúil áitiúil. Déanfaidh gníomhaireachtaí pobail áitiúla mar iad seo an Bia Sláintiúil ar Bhealach Éasca (HFME), an Oibrí Bia & Cothaithe Pobail chomh maith leis na tionscnaimh um Fhorordú Sóisialta a sholáthar chun tógáil ar chláir agus ar shócmhainní atá ann cheana ar leibhéal an phobail.
Ciste Feabhsúcháin Pobail
Mar chuid d’infheistíocht na Roinne Sláinte sna 19 bpobal, tá ciste iomlán de €4.75m curtha ar fáil, arb ionann é agus suas le €250,000 in aghaidh an phobail. Is é fócas Scéim Feabhsúcháin Pobail na bPobal Sláintiúil Sláintecare ná tacú le tionscadail a mbeidh tionchar dearfach acu ar shláinte agus ar fholláine na ndaoine a chónaíonn laistigh de na 19 pobal.
Léirigh an scéim seo cur chuige comhoibritheach le húdaráis áitiúla ag obair i gcomhar leis an bpobal áitiúil agus le páirtithe leasmhara chun tionscadail a shainaithint a thacaíonn le húsáid mhéadaithe agus rochtain ar thaitneamhachtaí ina gceantair agus a spreagann braisint phobail níos fearr.
I measc na dtionscadal chun maoiniú a fháil tá tionscnaimh Gairdín Pobail agus Fás, Moil Gníomhaíochta Sláinte agus spásanna sóisialta agus tionscnaimh um fhorbairt agus feabhsú áineasa. Ina measc seo tá táblaí leadóige boird lasmuigh, cosáin uasghrádaithe siúlóide agus reatha atá inrochtana do chách, áiteanna súgartha nádúrtha nuálacha do leanaí, troscán breise lasmuigh, flíteanna rothair, agus go leor tionscadal eile suimiúla agus suntasacha.