English

Cuardaigh ar fad gov.ie

Preasráitis

Tugann an Príomhoifigeach Leighis an tOllamh Mary Horgan agus an fhoireann cuairt ar Ionad um Bainistiú ar Mhurtall in Ospidéal Naomh Colm Cille ar Lá Domhanda na Murtall

  • Ó: An Roinn Sláinte

  • Foilsithe: 4 Márta 2025
  • An t-eolas is déanaí: 10 Márta 2025

Thug an Príomhoifigeach Leighis an tOllamh Mary Horgan agus toscaireacht bheag d’oifigigh Fheidhmeannacht na Seirbhíse Sláinte agus na Roinne Sláinte cuairt inniu ar an Ionad um Bainistiú ar Mhurtall in Ospidéal Naomh Colm Cille, Baile Uí Lachnáin.

Is seirbhís náisiúnta é an tIonad a sholáthraíonn cúram murtall ar fud Ospidéal Naomh Colm Cille, Ospidéal Naomh Mícheál agus Ospidéal Ollscoile Naomh Uinseann. Tá sé seo ar aon dul le leibhéil 3 agus 4 de Shamhail Chúraim FSS do Dhaoine Fásta atá Róthrom agus le Murtallach.

Bhuail an toscaireacht le baill den fhoireann ildisciplíneach. Áirítear orthu diaitéitigh, fisiteiripeoirí, síceolaithe, teiripeoirí saothair, oibrithe sóisialta, foireann riaracháin, altraí speisialtóra, lianna bariatracha agus máinlianna bariatracha. Lena chois sin, thug an toscaireacht turas ar shaoráidí an Ionaid in Ospidéal Naomh Colm Cille.

Dúirt an tOllamh Horgan:

"Tá lúcháir orm a bheith anseo inniu chun an sárobair atá déanta ag foireann an Ionaid um Bainistiú ar Mhurtall in Ospidéal Naomh Colm Cille a fheiceáil. Tá comhoibriú iontach na foirne ildisciplíneach, mar aon lena saineolas soiléir agus a gcur chuige trócaireach i leith cúraim, le moladh go mór.

"Is riocht ainsealach, athiompaithe é an murtall agus is mórfhachtóir riosca é do ghalair iomadúla, lena n-áirítear galar cardashoithíoch, diaibéiteas agus cineálacha éagsúla ailse.

"Tá a fhios againn go bhfuil sé tábhachtach murtall a chosc chun sláinte a fheabhsú agus chun an baol a bhaineann le go leor galair ainsealacha a laghdú. Mar sin féin, tá líon suntasach daoine a bhfuil murtall orthu in Éirinn a bhfuil lagú ar a sláinte dá bharr. Tá sé an-tábhachtach cóireáil agus bainistiú seirbhísí murtall a sheachadadh trínár seirbhísí sláinte chun torthaí sláinte a fheabhsú d’othair.”

Seoladh an Samhail Cúraim chun Róthrom agus Murtall a Bhainistiú in 2021, agus leagtar amach ann na seirbhísí riachtanacha, cé ba cheart iad a sholáthar, agus cén áit ar cheart iad a sholáthar laistigh den chóras cúram sláinte. Ó 2022 i leith, tá sé á mhaoiniú ag an Roinn Sláinte chun tacú le leanaí, le daoine óga agus le daoine fásta atá róthrom agus murtallach.

Leithdháileadh €1 milliún i mBuiséad 2025 chun rolladh amach Chéim a hAon den tSamhail Cúraim a chríochnú, lena n-áirítear seirbhísí do leanaí agus daoine óga in FSS an Oirdheiscirt agus seirbhísí do dhaoine fásta i Mala. Cuireann sé maoiniú ar fáil freisin chun tús a chur le Céim a Dó agus leanúint ar aghaidh ag leathnú seirbhísí ar fud na tíre.

Dúirt an tOllamh Donal O’Shea, Ceannaire Cliniciúil FSS:

"Ócáid bhliantúil thábhachtach is ea Lá Domhanda na Murtall ina ndéanann ár gclár murtaill FSS athbhreithniú ar an dul chun cinn atá déanta le bliain anuas. Tá dul chun cinn mór déanta le bliain anuas. Tá an clár murtaill tar éis bogadh isteach sa réimse galar ainsealach laistigh de struchtúr FSS, le tacaíocht ó Colm Henry, ár bPríomhoifigeach Cliniciúil. Tá tacaíocht mhéadaithe faighte againn ón bPríomhoifigeach Leighis an tOllamh Mary Horgan agus óna foireann sa Roinn Sláinte, agus leithdháileadh maoiniú suntasach breise i mBuiséad 2025. Is teist ar an tacaíocht seo í cuairt an Phríomh-Oifig Staidrimh ar an ionad inniu. Ina céad laethanta in oifig, d’athdhearbhaigh an tAire Carroll Mac Néill tiomantas an Rialtais dul i ngleic leis an murtall. Bhí ról lárnach aici i gcuairt rathúil na hEagraíochta Domhanda Sláinte, a d’fhéach le foghlaim ó thionscnaimh murtaill na hÉireann."

Dúirt an tOllamh Horgan:

"Ar Lá Domhanda na Murtall, tá sé tábhachtach aitheantas a thabhairt don dul chun cinn suntasach atá déanta maidir le seirbhísí a fhorbairt do dhaoine fásta agus do leanaí atá murtallach in Éirinn. Aithnímid agus gabhaimid buíochas freisin leis na foirne tiomnaithe a oibríonn go dian dícheallach chun na seirbhísí riachtanacha seo a sholáthar.

"Le 60% dár ndaonra daoine fásta atá róthrom nó murtallach, tá sé ríthábhachtach tuilleadh tionscnamh a fhorbairt agus a chur i bhfeidhm a chuireann bia sláintiúil agus maireachtáil ghníomhach chun cinn. Ní mór dúinn oibriú freisin chun an timpeallacht bia míshláintiúil a athrú agus seirbhísí cóireála agus bainistíochta a fheabhsú dóibh siúd atá murtallach. Tá obair ar siúl ar pholasaí nua murtaill ó 2026 ar aghaidh chun aghaidh a thabhairt ar na saincheisteanna seo go léir.”


Nótaí:

Is é an ionstraim pholasaí reatha in Éirinn maidir le murtall in Éirinn ná “Meáchan Sláintiúil d’Éirinn”, an Polasaí agus an Plean Gníomhaíochta um Murtall (OPAP). Seoladh é in 2016 agus clúdaíonn sé tréimhse 10 mbliana suas go dtí deireadh na bliana seo. Item was unpublished or removed

Seoladh an Samhail Cúraim chun Róthrom agus Murtall a Bhainistiú in 2021, agus leagtar amach ann na seirbhísí riachtanacha, cé ba cheart iad a sholáthar, agus cén áit ar cheart iad a sholáthar laistigh den chóras cúram sláinte, chun tacú le leanaí, le daoine óga agus le daoine fásta atá róthrom agus murtallach. Tá tuilleadh faisnéise ar an tSamhail Chúraim le fáil anseo.