Bronnann an tAire Heydon €2.85 milliún ar 5 thionscadal rathúla EIP faoi na téamaí Athnuachan Ó Ghlúin go Glúin agus Teicneolaíocht Dhigiteach
- Foilsithe: 20 Márta 2025
- An t-eolas is déanaí: 12 Aibreán 2025
Tá áthas ar an Aire Talmhaíochta, Bia agus Mara, Martin Heydon, TD, a fhógairt go bhfuil maoiniú de €2.85 milliún leithdháilte ar cúig thionscadal nua faoi bhearta na Comhpháirtíochta Eorpaí um Nuáil (EIP) den Phlean Straitéiseach CBT.
Roghnaíodh trí thionscadal faoin téama Athnuachan Ó Ghlúin go Glúin, agus roghnaíodh dhá thionscadal faoin téama Úsáid Teicneolaíochtaí Digiteacha ar Fheirmeacha a Chur Chun Cinn.
Dúirt an tAire Heydon:
“Tá an-áthas orm cúig thionscadal nua de chuid na Comhpháirtíochta Eorpaí um Nuáil a fhógairt a bhfuil sé mar aidhm acu feabhas a chur ar réimsí Athnuachan Ó Ghlúin go Glúin agus na Teicneolaíochta Digití ar fheirmeacha na hÉireann faoi Phlean Straitéiseach CBT na hÉireann 2023-2027. Tá an téama Athnuachan Ó Ghlúin go Glúin ina phríomhthosaíocht ag an Rialtas seo, agus tá an Coimisiún ar Athnuachan ó Ghlúin go Glúin le tuairisciú ar a thorthaí i mí an Mheithimh. Dhírigh gairm na dTeicneolaíochtaí Digiteacha go sonrach ar ghlacadh agus úsáid níos mó as uirlisí agus teicneolaíochtaí digiteacha a chothú chun tacú le cinnteoireacht atá bunaithe ar fhianaise ar fheirmeacha na hÉireann.”
Lean an tAire ar aghaidh:
“Tá baint ag an tsamhail EIP, atá faoi stiúir áitiúil agus atá comhoibríoch, le feirmeoirí ag gach céim den phróiseas chun torthaí praiticiúla agus an méid a fhoghlaimítear a chinntiú ar féidir iad a mhéadú go héasca agus a chur i bhfeidhm ar fheirmeacha. Is samhail agus meicníocht mhaoinithe thábhachtach iad EIPanna chun nuálaíocht a bhrú chun cinn ar leibhéal na feirme, agus chun aghaidh a thabhairt ar dhúshláin áitiúla.”
Mar fhocal scoir, ghuigh an tAire gach rath ar na Grúpaí Oibriúcháin ar fad le rolladh amach na dtionscadal seo, agus é ag tnúth le tuilleadh rannpháirtíochta agus nuashonruithe de réir mar a théann na tionscadail ar aghaidh.
CRÍOCH
Nótaí d’eagarthóirí
Tá an tionscnamh Comhpháirtíocht Eorpach um Nuáil (EIP) á chómhaoiniú ag an gCoimisiún Eorpach agus Rialtas na hÉireann faoi Phlean Straitéiseach CBT 2023-2027. Mairfidh na tionscadail ar feadh tréimhsí idir trí agus cúig bliana.
Is éard atá i gceist leis an tionscnamh EIP ná raon páirtithe leasmhara ag teacht le chéile chun réitigh nuálacha a thriail atá dírithe ar aghaidh a thabhairt ar dhúshláin ar fheirmeacha na hÉireann. Tá na tionscadail á stiúradh go háitiúil agus á gcur i bhfeidhm ag Grúpaí Oibriúcháin comhoibríocha, ina bhfuil feirmeoirí, eolaithe, éiceolaithe agus saineolaithe eile páirteach, chun spriocanna sonracha a bhaint amach. Úsáidfear an maoiniú EIP a bhronnfar chun spriocanna an tionscadail a bhaint amach leis na páirtithe leasmhara ábhartha agus clúdóidh sé costais riaracháin agus tionscadail.
Tar éis próiseas meastóireachta a rinne coiste saineolaithe maidir le critéir cheadaithe roghnúcháin, ceadaíodh na tionscadail seo a leanas chun leanúint ar aghaidh lena gcur chun feidhme ina n-iomláine:
| Teideal an Ghrúpa Oibriúcháin agus baill | Teideal an Tionscadail | Cuspóirí | Méid maoinithe arna leithdháileadh |
| EIP Sciarfheirmeoireacht Soghluaisteachta Talún – An tSeirbhís Soghluaisteachta Talún le Succession Ireland, Teagasc, Lakeland Dairies, Macra agus eile | Ag Úsáid Sciarfheirmeoireacht chun Athnuachan ó Ghlúin go Glúin a Éascú | Tá sé beartaithe ag an tionscadal seo Sciarfheirmeoireacht a úsáid agus a léiriú mar uirlis éifeachtach Athnuachana ó Ghlúin go Glúin agus tabharfaidh sé aghaidh ar thrí phríomhchuspóir den Phlean Straitéiseach CBT; ioncam teaghlaigh feirme, aitheantas do tháirgeadh bia, agus tacaíocht d’uaillmhianta aeráide. | €301,300 |
| An Chomhairle Chomhairleach um Thalmhaíocht Inbhuanaithe (SAAC) – Príomhiarratasóir Billy Goodburn ICOS le Teagasc, Aurivo, Dairygold agus grúpaí eile | Athnuachan sa Talmhaíocht trí Thacaíocht agus Cumhachtú Idirghlúine (RAISE) | Tá sé mar aidhm ag an tionscadal RAISE (Athnuachan sa Talmhaíocht trí Thacaíocht & Cumhachtú Idirghlúine) athnuachan inbhuanaithe ó ghlúin go glúin a spreagadh i dtalmhaíocht na hÉireann trí aghaidh a thabhairt ar riachtanais feirmeoirí óga agus feirmeoirí atá ag dul in aois araon. Trí chomhpháirtíochtaí comhoibríocha, meantóireacht agus forbairt scileanna a chur chun cinn, féachann RAISE le bacainní ar rochtain talún d’fheirmeoirí óga a shárú agus slándáil airgeadais agus cosán oidhreachta a sholáthar d’fheirmeoirí atá ag dul in aois. Trí oiliúint chuimsitheach, ardán tacaíochta digiteach, agus líonra comhairleach láidir, neartóidh an tionscadal pobal talmhaíochta na hÉireann agus ullmhóidh sé é do thodhchaí feirmeoireachta inbhuanaithe. | €600,000 |
| EIP Athnuachan ó Ghlúin go Glúin Bhealach Eabhra – Forbairt Bhealach Eabhra le Teagasc, Dairygold, eagraíochtaí feirme, Comhairlí Contae Chorcaí agus Luimnigh agus eile | An Fheirmeoireacht a Thabhairt Chun Tosaigh: Na Glúine a Nascadh agus Feirmeoireacht don Todhchaí | Athnuachan ó ghlúin go glúin ar fheirmeacha a éascú, trí ghníomhaíochtaí nuálacha, faoi stiúir feirmeoirí, a dhearadh agus a chur chun feidhme a chuireann ar chumas (i) iontrálaithe nua agus feirmeoirí atá ag forbairt a n-iomaíochas, a n-inbhuanaitheacht agus a n-athléimneacht a fheabhsú agus (ii) feirmeoirí atá ag éirí as lena gcaighdeán maireachtála iomlán, caidrimh teaghlaigh, oidhreacht caomhnaithe talún agus saoránacht ghníomhach agus slándáil eacnamaíoch a fheabhsú. | €650,000 |
| Oviflock – Príomhiarratasóir Eamon Wall Sheep Ireland le Teagasc, IFA agus daoine eile | Fondúireachtaí OviFlock le haghaidh feabhsú géiniteach caoirigh cnoic na hÉireann | Tá sé mar aidhm ag an tionscadal tús a chur le feabhsú pór na gcaorach i bpórtha caorach cnoic na hÉireann trí úsáid a bhaint as uirlisí digiteacha úrnua agus ceannródaíocha thar thréimhse 5 bliana. Ní féidir feabhas a chur ar phór na gcaorach cnoc (feabhsú géiniteach) in Éirinn faoi láthair mar gheall ar easpa gnáth-thaifeadta tuismitheora ar ár bpobal caorach cnoic folaíochta (foinse reithí pórúcháin d’fheirmeoirí caoirigh cnoic uile na hÉireann gach bliain). | €650,000 |
| PARASCOPE -Príomh Iarratasóir Nicola Walshe An Coláiste Ollscoile, Baile Átha Cliath, le Sláinte Ainmhithe Éireann agus Teagasc. | An Measúnú Riosca Seadán do Chleachtais agus Meastóireacht Inbhuanaithe Chomhdheartha ar an bhFeirm (PARASCOPE) | Tá sé mar aidhm ag an tionscadal um Mheasúnú Riosca Seadán do Chleachtais agus Meastóireacht Inbhuanaithe Chomhdheartha ar an bhFeirm (PARASCOPE) teicneolaíochtaí nuálacha a thabhairt isteach i gcláir rialaithe seadáin, ag feabhsú sláinte agus leas ainmhithe, ag treisiú táirgiúlachta agus ag cur le bithéagsúlacht. Is meascán de dhá fheidhm atá sa tionscadal seo ag Céim 1 agus tabharfaidh sé aghaidh anois ar rialú seadáin i mbó-ainmhithe agus in ainmhithe caorach, trí chur chuige foirne ildisciplíneach. | €648,287 |
Is féidir tuilleadh faisnéise ar Chomhpháirtíocht Eorpach um Nuáil a fháil ar shuíomh Gréasáin na Roinne ag Scéim Comhpháirtíochta Eorpaí um Nuáil