Deimhníonn an tAire nach bhfuil aon athrú ann ar liúntais leasacháin le linn 2024 agus molann sé d'fheirmeoirí buiséid farae a thabhairt i gcrích
- Foilsithe: 17 Iúil 2024
- An t-eolas is déanaí: 12 Aibreán 2025
Áiríodh san Athbhreithniú Eatramhach ar an gClár Gníomhaíochta Níotráití agus tograí chun na liúntais nítrigine ceimicí le haghaidh féarthailte a laghdú ar fheirmeacha níos déine agus chun liúntas nua níos ísle a thabhairt isteach do réimse feirmeoirí.
Shoiléirigh an tAire Talmhaíochta, Bia agus Mara, Charlie McConalogue TD, inniu nach mbeidh feidhm ag na hathruithe atá beartaithe roimh 2025.
Agus an soiléiriú á dhéanamh aige, dúirt an tAire,
“Is mian liom a chur in iúl d'fheirmeoirí nach bhfuil aon athrú ar na liúntais nítrigine ceimicí ná ar na liúntais fosfair do 2024. Ní bheidh aon athrú atá beartaithe i bhfeidhm roimh 2025.”
“Is cuspóir ríthábhachtach don earnáil é caighdeán an uisce a fheabhsú agus cuid dár ngealltanas le hathnuachan ar mhaolú níotráití na hÉireann a thabhairt i gcrích. Tá dul chun cinn nach beag déanta ag feirmeoirí ina leith sin ach tuigim, áfach, go bhfuil gá le cinnteacht i measc feirmeoirí atá ag déanamh buiséid farae agus ag iarraidh an bhearna a líonadh agus tabharfaidh sé sin cinnteacht dóibh ina bpleananna”
Ag glacadh leis go mbeidh staideanna aimsire ann don ithir agus barra, bainfear freagra níos fearr amach maidir le cur i bhfeidhm cothaitheach sna seachtainí amach romhainn seachas fanacht go dtí go mbeidh sé níos gaire do dheireadh an tséasúir leata. Tugann sonraí náisiúnta le fios go bhfuil scóip ann chun cothaithigh a úsáid chun farae a fhás.
Lean an tAire ar aghaidh
“Molaim do gach feirmeoir nach ndearna amhlaidh cheana plean bainistíochta cothaitheach a chur i gcrích agus measúnú a dhéanamh ar a n-úsáid leasacháin don bhliain go dtí seo. I bhfianaise an fháis laghdaithe féir atá feicthe againn i mbliana, ba cheart d'fheirmeoirí buiséad farae a dhéanamh freisin agus dul i dteagmháil lena gcomhairleoir nuair is gá.”
Dúirt an tAire freisin,
“Caithfidh feirmeoirí úsáidí as aon sciodar atá fágtha a phleanáil chomh maith le Nítrigin, Fosfar, Potaisiam, Sulfar agus Aol don chuid eile den bhliain. Chun an táirgeadh is fearr a éascú agus ag an am céanna astaíochtaí gás ceaptha teasa a laghdú agus an baol go gcaillfear cothaithigh chuig uisce, ba cheart d'fheirmeoirí cur chuige foriomlán cothromaithe a ghlacadh maidir le torthúlacht ithreach a cheartú i gcás inar gá agus cothú barr a bharrfheabhsú.”
Leagtar amach sna Rialachán um Dhea-Chleachtas Talmhaíochta chun Uiscí a Chosaint (GAP) (IR 113 de 2022, arna leasú) uasteorainneacha maidir le nítrigin cheimiceach agus fhosfarach a úsáid ar thalamh faoi chásanna éagsúla.
Nótaí d’Eagarthóirí
Is iad seo a leanas na huasliúntais bhliantúla reatha maidir le nítrigin cheimiceach le haghaidh féarthailte mar a leagtar amach in IR 113 de 2022 (arna leasú):
| Ráta stocála féarthailte | Uasliúntas de Nítrigin Cheimiceach |
| (kg/heicteár/bliain) | (kg/heicteár) |
| ≤130 | 114 |
| 131-170 | 185 |
| 171-210 | 254 |
| 211-250 | 225 |
| >250 | 225 |
Is iad seo a leanas na huasrátaí bliantúla reatha toirchithe fosfair ar fhéarthailte mar a leagtar amach in IR 113 de 2022 (arna leasú):
• Ní mór nach sáróidh rátaí toirchithe fosfair, le haghaidh ithreacha a bhfuil níos mó ná 20% d'ábhar orgánach (ithreacha móna) acu, na méideanna a cheadaítear le haghaidh ithreacha in Innéacs Fosfair de 3.
• Sa chás go bhfuil sampla ithreach ag teastáil agus nach bhfuil sé ar fáil, caithfear glacadh le hInnéacs Ithreach Fosfair de 4. I gcás nach dteastaíonn sampla ithreach, in éagmais sampla den sórt sin, féadfar glacadh le hInnéacs Ithreach Fosfair de 3.
• Ba cheart liúntas fosfair iomlán na feirme atá ar fáil a laghdú 5kg in aghaidh an tona de dhlúthbhia a ceannaíodh sa bhliain roimhe sin os cionn 300kg de thiúchain in aghaidh na nítrigine orgánaí de 92kg a táirgeadh ar an ngabháltas an bhliain sin. I.E. is féidir neamhaird a thabhairt ar an gcéad 300kg de thiúchain in aghaidh na meánbhó déiríochta/a choibhéis le haghaidh ríomhanna liúntais P.
Tá sonraí iomlána na liúntas cothaitheach go léir leagtha amach in IR 113 de 2022 (arna leasú).