Fáiltíonn an tAire Heydon agus an tAire Stáit Grealish roimh oscailt mhargadh na Téalainne d’onnmhairí mairteola na hÉireann
- Foilsithe: 10 Márta 2025
- An t-eolas is déanaí: 11 Márta 2025
D’fhógair an tAire Talmhaíochta, Bia agus Mara, Martin Heydon, TD, agus an tAire Stáit le freagracht as Cur Chun Cinn Bia agus Margaí Nua, Noel Grealish, TD, inniu oscailt mhargadh na Téalainne d’onnmhairí mairteola ó Éirinn.
Ag fógairt na nuachta, dúirt an tAire Heydon:
“Ainmníodh an Téalainn mar mhargadh tosaíochta le haghaidh rochtain do mhairteoil na hÉireann agus tá mo Roinn an-ghníomhach ag tabhairt faoin gcuspóir sin a réadú ag obair le roinnt blianta anuas tríd an mionphróiseas iarratais. Chuidigh rannpháirtíocht ag leibhéil pholaitiúla, taidhleoireachta agus oifigiúla le cás mhairteoil na hÉireann a chur chun cinn agus thóg misean trádála an fhómhair seo caite ar ár n-iarrachtaí freisin. Is iontach an rud é rath ar ár gcuid oibre a fheiceáil.”
Chuir an tAire an méid seo a leanas leis sin:
“Is í an Téalainn an dara geilleagar is mó san Áise Thoir Theas. Roghnaigh an tionscal an Téalainn mar cheann dá thosaíochtaí maidir le rochtain mhairteola. Is margadh é le daonra os cionn 65 milliún duine agus meánaicme atá ag dul i méid, rud a chuireann deiseanna suntasacha ar fáil d’onnmhaireoirí Agraibhia na hÉireann. Maidir leis an mairteoil, tá an doras oscailte anois agus tá fíordheis ann don tionscal le bheith ag tógáil air.”
Ag fáiltiú roimh an bhfógra, dúirt an tAire Grealish:
“Is ionann an cinneadh seo agus faomhadh ag Rialtas na Téalainne d’ardchaighdeáin sábháilteachta bia na hÉireann. Feicim go bhfuil leathnú na margaí do mhairteoil na hÉireann ríthábhachtach chun ár n-earnáil mairteola a fhorbairt a thuilleadh. Tugann an Téalainn líon na margaí do mhairteoil na hÉireann go dtí os cionn 70 agus táimid ag obair go gníomhach ar chinn eile, Vítneam san áireamh. Méadaíonn gach margadh idirnáisiúnta nua inbhuanaitheacht eacnamaíoch ár n-earnála mairteola agus tá tionchar dearfach aige ar fheirmeacha teaghlaigh agus ar fhostaíocht faoin tuath in Éirinn ag cur le luach inbhuanaithe amach anseo.”
Dúirt an tAire Grealish:
“Tá rochtain ag mairteoil na hÉireann ar an Téalainn ina toradh ar phróiseas fada agus is é an chéad chomhaontú déthaobhach don tír sin é maidir le feoil na hÉireann. Tá súil agam go n-osclóidh seachadadh mhairteoil ardchaighdeáin na hÉireann an doras don tionscal agus muid ag iarraidh rochtain ar an margadh fíorthábhachtach seo a thógáil agus a fheabhsú.”
Mar fhocal scoir, shonraigh an tAire Heydon comhiarracht gach duine a bhí páirteach, lena n-áirítear Ambasáid na hÉireann i Bancác, oifigigh na Roinne, a bhí i gceannas ar an iarracht seo le chéile, in éineacht le Bord Bia, an Coimisiún Eorpach, chomh maith leis an tionscal bia agus feirmeoirí.
“Tá tréaniarracht déanta ag Foireann na hÉireann, le roinnt blianta anuas, chun rochtain a fháil ar an margadh mairteola go dtí an Téalainn ar bhonn leanúnach, agus gabhaim buíochas leis an Aire Grealish agus le gach duine a chuir leis na hiarrachtaí sin.”
DEIREADH
Nótaí d’Eagarthóirí:
Catagóirí Mairteola Ceadaithe
Gach cuid inite, gearrthacha ar an gcnámh agus díchnámhaithe, iad úr agus reoite. Níl scairteach mhairteola san áireamh.
Faisnéis ghinearálta:
• Is í an Téalainn an dara geilleagar is mó san Áise Thoir Theas (i ndiaidh na hIndinéise)
• Tá an t-éileamh iomlán ar mhairteoil ar ais ag na leibhéil a bhí ann roimh Covid. As sin:
Tá 80% déanta ag táirgeadh intíre
Tá 20% déanta ag allmhairí
• Tá tomhaltas mairteola ag fás, sáróidh sé 3kg/duine faoi 2028.
• Gníomhaithe fáis:
Daonra agus ioncaim indiúscartha atá ag dul i méid
Tuairim dhearfach ar an mairteoil
Turasóireacht ag téarnamh
Níos lú brú eacnamaíoch ar theaghlaigh Théalannacha
Leathnú seirbhíse bia