Fógraíonn an tAire McConalogue an maoiniú Cúnaimh Forbartha Idirnáisiúnta is mó riamh, is fiú €39.86 milliún, do 2024
- Foilsithe: 30 Nollaig 2024
- An t-eolas is déanaí: 12 Aibreán 2025
D’fhógair an tAire Talmhaíochta, Bia agus Mara, Charlie McConalogue TD, an leithdháileadh in 2024 de mhaoiniú €39,860,000 le haghaidh forbairt idirnáisiúnta agus faoiseamh daonnúil. Seasann sin don ranníocaíocht bhliantúil is mó riamh ón Roinn Talmhaíochta, Bia agus Mara (RTBM). Leis an bpacáiste, áirítear réamhíocaíocht de €35 milliún do Chlár Domhanda Bia (WFP) na Náisiún Aontaithe faoi chomhaontú comhpháirtíochta nua €105 milliún do 2025 2027, rud a sheasann do mhéadú 40% maidir leis an gComhaontú Comhpháirtíochta Straitéiseach roimhe sin. Sa phacáiste maoiniúcháin, áirítear €4.863 milliún freisin do chláir Eagraíochta Bia agus Talmhaíochta (EBT), arb éard atá ann €2.8 milliún i maoiniú lánroghnach agus ranníocaíocht mheasúnaithe bhliantúil de €2.063 milliún.
Dúirt an tAire McConalogue:
“Léirítear gealltanas daingean na hÉireann chun aghaidh a thabhairt ar ocras domhanda agus neamhshlándáil bia sa leibhéal stairiúil maoiniúcháin sin. Trínár gcomhpháirtíocht a neartú le WFP, tá cúnamh tarrthála á sholáthar againn agus tá an bhunchloch á leagan againn do chórais bhia inbhuanaithe is féidir a bheith ina gcuidiú chun an Sprioc Forbartha Inbhuanaithe de Dhíothú an Ocrais a bhaint amach faoi 2030.”
Agus aird á tarraingt ar an ngá práinneach le tacaíocht i réigiúin ina bhfuil tionchar ag coinbhleacht, chuir an tAire leis sin á rá:
“D’fhág na géarchéimeanna daonnúla sa tSúdáin, in Gaza agus i gcriosanna coinbhleachta eile go bhfuil an ocras ar na milliúin duine neamhchiontach. Seasann Éire gualainn ar ghualainn leis na pobail sin, agus a bhuí lenár maoiniú feabhsaithe, beidh WFP in ann cúnamh ríthábhachtach a sholáthar dóibh sin is mó atá ina ghátar.”
Agus machnamh á dhéanamh ag an Aire McConalogue ar an gcuairt a thug sé i mí an Mhárta 2024 ar Champa Dídeanaithe Kakuma sa Chéinia agus ar thionscadail WFP agus EBT sa tSúdáin Theas agus san Aetóip, chuir sé béim ar an méid seo a leanas:
“Tar éis dom féin tionchar claochlaitheach na dtionscnamh sin a fheiceáil, neartaíodh tábhacht ranníocaíochtaí na hÉireann. Cibé acu trí fhaoiseamh éigeandála a sholáthar nó feirmeoirí a chumhachtú trí chleachtais inbhuanaithe, lenár dtacaíocht soláthraítear athrú fíor agus marthanach.”
”Is cara agus páirtí seanbhunaithe de chuid WFP í Éire inár misean chun deireadh a chur le hocras domhanda. Tá ranníocaíochtaí méadaithe an rialtais níos tábhachtaí ná riamh de réir mar a chuirimid lenár gcuid oibríochtaí chun freagairt do riachtanais gan staonadh. A bhuí leis an maoiniú sin, le WFP is féidir dul i bhfeidhm ar phobail leochaileacha atá ag streachailt le déileáil le tionchair uafásacha coinbhleachtaí agus an athraithe aeráide, agus cuidiú leo athléimneacht fhadtéarmach a thógáil in aghaidh neamhshlándáil bia. Táimid ag tnúth lenár gcomhpháirtíocht a fhás le hÉirinn sna blianta amach romhainn,”
a dúirt Stiúrthóir Feidhmiúcháin WFP, Cindy McCain, Uasal.
D’athdhearbhaigh an tAire McConalogue gealltanas straitéiseach na hÉireann maidir le slándáil bia dhomhanda:
“Tá ár gcuid comhpháirtíochtaí le WFP agus EBT ríthábhachtach chun aghaidh a thabhairt ar ghéarchéimeanna láithreacha agus réitigh fhadtéarmacha ar ocras agus míchothú á gcothú san am céanna. Tríd an bhfógra maoiniúcháin seo, léirítear ceannaireacht na hÉireann chun forbairt inbhuanaithe agus faoiseamh daonnúil a chur chun cinn go domhanda.”
Nótaí don Eagarthóir:
• Staitisticí Ocrais Domhanda (2024)
Leitheadúlacht Dhomhanda: In 2024, bhí ocras ar thart ar 735 milliún duine, agus b’ionann sin agus duine aonair as deichniúr daoine aonair go domhanda, agus duine as cúigear san Afraic.
Neamhshlándáil Bia Ghéar: Bhí 290 milliún duine in 60 tír agus críoch thíos le neamhshlándáil bia ghéar ard, rud a d’fhág go raibh gá acu le bia agus cúnamh slí beatha práinneach.
Ocras Tubaisteach: Tá thart ar 2 mhilliún duine thíos le hocras ainsealach, in Gaza, sa tSúdáin, sa tSúdáin Theas, i Háítí agus i Mailí go príomha, agus iad i mbaol an ghorta.
• Clár Domhanda Bia (WFP) na Náisiún Aontaithe
Is éard is ann, eagraíocht de chuid na Náisiún Aontaithe atá freagrach as troid in aghaidh an ocrais ar fud an domhain agus tá sé maoinithe go heisiach as ranníocaíochtaí deonacha. Geallann Sprioc Forbartha Inbhuanaithe 2, Díothú an Ocrais, deireadh a chur le hocras, slándáil bia a bhaint amach, cothú a fheabhsú, agus talmhaíocht inbhuanaithe a chur chun cinn, agus is é tosaíocht WFP é.
Is í an Roinn Talmhaíochta, Bia agus Mara (RTBM) an phríomhroinn do chaidreamh Rialtas na hÉireann leis an gClár Domhanda Bia, gníomhaireacht dhaonnúil túslíne na Náisiún Aontaithe. Tá gealltanas ó Éirinn i gComhaontú Comhpháirtíochta Straitéisí WFP-Éire 2025-2027 chun bunmhaoiniú a mhéadú go €105 milliún. Áirítear leis sin leithdháileadh €5 mhilliún in aghaidh na bliana ar chiste iontaobhais WFP le haghaidh athrú aeráide a bhaineann leis an ocras; leithdháileadh bliantúil €10 milliún ar obair WFP i gCorn na hAfraice agus ranníocaíocht €8m in 2025 le freagairt éigeandála na Siria ó WFP.
Chomh maith le bunmhaoiniú RTBM do WFP, le Cúnamh Éireann sa Roinn Gnóthaí Eachtracha cuirtear maoiniú ar fáil freisin do WFP dá chláir. I saolré mhaoiniú CCS 2022-2024, bhí maoiniú na Roinne Gnóthaí Eachtracha do WFP os cionn €32.9 milliún mar thaca le gníomhaíochtaí in Uganda, i Mósaimbíc, sa tSiria, sa Liobáin, sa Tansáin, i Madagascar, i nDaon-Phoblacht Dhaonlathach Laos, san Úcráin, i Vítneam agus in Gaza.
• Eagraíocht Bhia agus Talmhaíochta (EBT) na Náisiún Aontaithe
Is éard is EBT ann, eagraíocht de chuid na Náisiún Aontaithe a bhfuil sainordú uirthi rannchuidiú le deireadh a chur leis an ocras, neamhshlándáil an tsoláthair bia agus míchothú, chun talmhaíocht, foraoiseacht agus iascaireacht a dhéanamh níos táirgiúla agus níos inbhuanaithe, le córais talmhaíochta agus bhia atá cuimsitheach agus éifeachtúil a chumasú agus athléimneacht slite beatha a mhéadú i leith bagairtí agus géarchéimeanna. Tá tuilleadh sonraí faoin gcomhpháirtíocht idir Éirinn agus EBT leagtha amach sa tuarascáil EBT + Ireland: Ag Obair i gComhpháirtíocht le Domhan Síochánta, Comhionann agus Inbhuanaithe a Bhaint Amach, rud atá le fáil ag: Ceiliúrann Éire agus EBT comhar agus athnuann siad gealltanas maidir comhpháirtíocht.
Príomhthionscnaimh EBT ar Tacaíodh leo in 2024
o Acmhainní agus tacaíocht a sholáthar chun slite beatha feirmeoirí beostoic a athbhunú agus a chothú in Gaza.
o Slándáil agus athléimneacht bia a fheabhsú trí chleachtais agus acmhainní feabhsaithe d’fheirmeoirí agraithréadacha sa tSúdáin Theas.
o Athléimneacht a neartú agus ullmhúchán a dhéanamh do thubaistí a bhaineann leis an aeráid i gCúba.
Beartas Forbartha na hÉireann – “Domhan Níos Fearr”
Tá an maoiniú seo agus na comhpháirtíochtaí le WFP agus EBT faoi chuimsiú bheartas na hÉireann le haghaidh forbairt idirnáisiúnta, “Domhan Níos Fearr”, an beartas uile rialtais do chlár comhair forbartha na hÉireann, ar a n oibríonn RTBM go dlúth le Cúnamh Éireann sa Roinn Gnóthaí Eachtracha.
| Cúnamh Forbartha Idirnáisiúnta – RTBM 2024 | € | ||
| An Clár Domhanda Bia (WFP) | |||
| Réamhíocaíocht de ghealltanas 2025 faoi Chomhaontú Comhpháirtíochta Straitéisí Éire-WFP (2025-2027) | 35,000,000 | ||
| Eagraíocht Bhia agus Talmhaíochta (EBT) na hÉireann – Ranníocaíocht Mheasúnaithe EBT 2024 | 2,063,382 | ||
| Tacaíocht Éigeandála do Theaghlaigh Leochaileacha ag a bhfuil Beostoc – Gaza na Palaistíne | 1,000,000 | ||
| Tacaíocht do Shlite Beatha Leochaileacha d’Agraithréadaithe – an tSúdáin Theas | 475,000 | ||
| Comhar EBT-Éire (2025-2026) maidir le huirlis córas a phríomhshruthú chun dearadh agus cur i bhfeidhm beartas córas agraibhia a fheabhsú | 250,000 | ||
| Caighdeáin agus Cuntasacht maidir le Faoiseamh Éifeachtach (SAFER), Feabhas a chur ar Shábháilteacht agus Cáilíocht Bia i gCúnamh Bia – Comhthogra EBT-WFP | 247,000 | ||
| Fóram Domhanda Bia 2025 – Rannpháirtíocht na hÓige, Comhcheannaireacht agus Rannpháirtíocht le haghaidh Todhchaí Bhia Fheabhsaithe | 170,000 | ||
| An Tionscnamh Gealltanas chun Comhionannas a Fhás | 144,439 | ||
| Fóram Infheistíochta EBT maidir le Lámh le Lámh | 114,000 | ||
| Tuiscint níos fearr a fháil ar an riosca agus faireachas a fheabhsú do ghalair FAST sa chomharsanacht Eorpach Thoir Theas | 104,500 | ||
| Plean Gníomhaíochta Oirchilleach Ilghuaiseach chun slándáil bia a chosaint - Cúba | 100,000 | ||
| Fochoiste EBT maidir le Beostoc | 50,000 | ||
| An Coinbhinsiún Idirnáisiúnta Cosanta Plandaí – Ranníocaíocht an Ghníomhaithe ar Son na hAeráide | 50,000 | ||
| An Chomhpháirtíocht maidir le Measúnú agus Feidhmíocht Chomhshaoil Beostoic (LEAP) | 40,000 | ||
| An Clár Oibre Domhanda do Bheostoc Inbhuanaithe (CDBI) | 30,000 | ||
| Conradh EBT Idirnáisiúnta maidir le hAcmhainní Géiniteacha Plandaí do Bhia agus don Talmhaíocht | 13,248 | ||
| Ciste Iontaobhais Codex | 9,500 | ||
| Iomlán EBT | 4,861,069 | ||
| Iomlán | 39,861,069* |
- Nóta: Áirítear leis seo ath leithdháileadh €123,641 de chistí IE nár úsáideadh ó thionscadail dar tugadh tacaíodh i mblianta roimhe sin