Fógraíonn an tAire McConalogue Comhairliúchán Poiblí ar thogra Choimisiúin an AE le haghaidh Rialacháin maidir le plandaí a fhaightear trí Theicnící Géanómaíocha áirithe Nua
- Foilsithe: 4 Meán Fómhair 2023
- An t-eolas is déanaí: 12 Aibreán 2025
D'fhógair an tAire Talmhaíochta, Bia agus Mara Charlie McConalogue oscailt ar phróiseas comhairliúcháin phoiblí ar thogra Choimisiún an AE le haghaidh Rialacháin maidir le plandaí a fhaightear trí Theicnící Géanómaíocha áirithe Nua (NGTanna). Beidh an próiseas comhairliúcháin ar oscailt ar feadh tréimhse trí seachtaine ón 4 Meán Fómhair 2023 go dtí an 25 Meán Fómhair 2023.
Agus é ag tagairt don chomhairliúchán poiblí, dúirt an tAire:
“Cuirim fáilte roimh oscailt an chomhairliúcháin seo maidir le Teicnící Géanómaíocha Nua seo. Tá sé an-tábhachtach go dtéimid i dteagmháil leis na páirtithe leasmhara agus leis an bpobal agus go n-éistimid lena dtuairimí ar an tsaincheist thábhachtach seo, agus cuirim fáilte roimh an gcomhairliúchán leathan atá déanta ag an gCoimisiún cheana féin agus an togra seo á ullmhú acu”.
Cuireann Teicnící Géanómaíocha Nua (NGTanna) deiseanna nua ar fáil chun cineálacha plandaí a bhfuil tréithe ar leith acu a fhorbairt go mear. Féadfaidh an poitéinseal atá ag NGTanna barra a bhfuil tréithe feabhsaithe acu a sheachadadh ar bhealach níos tapúla ná an gnáthphorú a bheith an-bhuntáisteach do fheirmeoirí, do thomhaltóirí agus don chomhshaol agus féadfaidh sé cuidiú leis an ndul i ngleic le dúshláin reatha sa chóras agraibhia amhail slándáil bhia, athrú aeráide agus laghdú bithéagsúlachta.
Ar an 5 Iúil 2023, ghlac Coimisiún an AE lena thogra le haghaidh rialacháin maidir le plandaí a fhaightear trí Theicnící Géanómaíocha áirithe Nua (só-ghineas agus cisgineas dírithe) agus táirgí díorthaithe bia agus fodair. Is iad príomhspriocanna an togra ná chun:
• ardleibhéal cosanta a choinneáil do shláinte an duine agus do shláinte ainmhithe agus don timpeallacht,
• cur ar chumas plandaí agus táirgí plandaí a chuidíonn le nuálaíocht agus cuspóirí inbhuanaitheachta an AE a fhorbairt agus a chur ar an margadh,
• feidhmiú éifeachtach an mhargaidh inmheánaigh maidir le plandaí NGT agus bia agus fodar ina bhfuil plandaí NGT, atá comhdhéanta de phlandaí NGT, nó a tháirgtear ó phlandaí NGT a dheimhniú, agus chun iomaíochas earnáil agraibhia an AE a fheabhsú ar leibhéal an Aontais agus ar leibhéil dhomhanda, lena n-áirítear cothrom na Féinne dá n-oibritheoirí.
Anuas air sin dúirt an tAire:
“Cuirtear fáilte roimh nuálaíocht agus teicneolaíocht nua a chuidíonn le freastal ar na dúshláin a bhaineann leis an athrú aeráide agus leis an mbithéagsúlacht, agus a thacaíonn le hinbhuanaitheacht táirgthe bia ag an am céanna chomh maith le ról lárnach a bheith acu i straitéis náisiúnta na hÉireann do chórais bhia inbhuanaithe, Fís don Bhia 2030, a threorú. Tá sé soiléir go bhfuil raon leathan uirlisí de dhíth orainn agus go bhfuil orainn iad a úsáid go héifeachtach má táimid chun uaillmhian mhéadaithe i leith an chomhshaoil a bhaint amach chomh maith le córais bhia inbhuanaithe a fhorbairt. É sin ráite, ní mór dúinn measúnú a dhéanamh ar an mbealach is fearr le gach uirlis fhéideartha a úsáid chun cabhrú linn dul i ngleic leis na dúshláin a bhaineann le slándáil bhia, athrú aeráide agus bithéagsúlacht”.
Ní mór aighneachtaí scríofa a sheoladh trí ríomhphost chuig ngtconsultation@agriculture.gov.ie le tagairt don “Togra NGT” i líne an ábhair.
Ba chóir go mbeadh achoimre ghearr nach mó ná 300 focal san áireamh sna haighneachtaí lena leagtar amach na príomhphointí atá ann. Maidir le haighneachtaí ó eagraíochtaí nó ó ghrúpaí, ba chóir go mbeadh cúlra gairid ar bhallraíocht, aidhmeanna agus cuspóirí na heagraíochta nó an ghrúpa sin san áireamh.
Ba cheart gach aiseolas scríofa ar an togra a chur isteach faoi 4.00pm ar an 25 Meán Fómhair 2023. Ní chuirfear aon aighneachtaí a fhaightear tar éis an spriocdháta sin san áireamh.
Tá fógra comhairliúcháin ar fáil ar shuíomh gréasáin na Roinne anseo.
CRÍOCH