Do Chomhairle

Tá 31 údarás áitiúil in Éirinn. Tugtar comhairle cathrach, comhairle contae nó comhairlí cathrach agus contae ar údaráis áitiúla freisin.

Is í an chomhairle thofa an brainse ceaptha beartais den údarás áitiúil. Bainistíonn foireann feidhmiúcháin an údaráis áitiúil oibríochtaí ó lá go lá, faoi stiúir Príomhfheidhmeannach.

Toghtar comhairleoirí gach cúig bliana agus nuair a thoghtar iad, cruthaíonn siad Comhairle. Ag brath ar an údarás áitiúil, is féidir le Comhairlí raon méide ó 18 go 63 comhalta comhairleoir.

Déanann údaráis áitiúla maoirseacht ar raon leathan feidhmeanna, lena n-áirítear tithíocht, pleanáil, áineas, cosaint an chomhshaoil, leabharlanna agus seirbhísí dóiteáin. Tuilleadh .

Gach bliain, toghann an chomhairle Cathaoirleach agus Leas-Chathaoirleach. I roinnt comhairlí tugtar an Méara nó an tArd-Mhéara agus an Leas-Mhéara nó an Leas-Ard-mhéara orthu. Is é an ról atá acu ná cathaoirleacht a dhéanamh ar chruinnithe na Comhairle agus ionadaíocht a dhéanamh ar an gComhairle.

Tá gach ceantar údarás áitiúil roinnte ina dhá ‘thoghcheantar áitiúil’ nó níos mó.

Toghann vótálaithe comhairleoirí óna dtoghcheantar féin chun ionadaíocht a dhéanamh dóibh ar a gComhairle.

Tá an chuid is mó de cheantair údaráis áitiúil roinnte i ceantair níos lú ar a dtugtar ‘ceantair bhardasacha’. Comhfhreagraíonn siad seo do thoghcheantar áitiúil amháin nó níos mó. Suíonn na comhairleoirí a thoghtar do na toghcheantair áitiúla i ngach ceantar bardasach ar chomhairle ceantair bhardasaigh.

Feidhmíonn ceantair bhardasacha mar fho-rannán cinnteoireachta den Chomhairle iomlán. Tá freagracht ar chomhairleoirí ag leibhéal ceantair bhardasaigh agus údaráis áitiúil araon. Ag leibhéal an cheantair bhardasaigh, déanann comhairleoirí polasaithe agus cinneann siad an buiséad dá gceantar bardasach.

Ní bhaineann ceantair bhardasacha le húdaráis áitiúla uirbeacha dlúthdhaonra Chathair Bhaile Átha Cliath, Dún Laoghaire-Ráth an Dúin, Cathair Chorcaí, Fine Gall, Cathair na Gaillimhe agus Baile Átha Cliath Theas.

D’fhéadfadh coistí níos lú a bheith ag gach comhairle ar a suíonn comhairleoirí áitiúla éagsúla, lena n-áirítear coistí um bheartas straitéiseach.

Tá Coistí um Beartais Straitéiseacha (CBSanna) comhdhéanta de chomhairleoirí tofa agus ionadaithe ó ghrúpaí eile sa phobal áitiúil lena n-áirítear gnóthaí, leasanna feirmeoireachta, grúpaí comhshaoil, agus baill den phobal. Is é ról an CBS comhairle agus cúnamh a thabhairt do chomhairleoirí maidir le forbairt agus athbhreithniú polasaí, ag soláthar dearcthaí éagsúla ó ghrúpaí éagsúla sa réimse agus ag tabhairt deis do na grúpaí sin a bheith páirteach sa phróiseas ceaptha beartais.

Toghann Comhairlí comhaltaí freisin as measc a gcuid comhairlíle bheith ina mbaill de Chomhthionóil Réigiúnacha. Déanann Tionól Réigiúnach an Tuaiscirt agus an Iarthair, Tionól Réigiúnach an Oirthir agus Lár na Tíre agus Tionól Réigiúnach an Deiscirt cinntí maidir le maoiniú AE agus pleanáil straitéiseach.

Cuireann comhairlí áitiúla raon leathan seirbhísí ar fáil a dhéanann an saol níos fearr dúinn go léir.

Tuilleadh eolais ag Localgov.ie