Toghchán don Seanad
- Foilsithe: 31 Márta 2016
- An t-eolas is déanaí: 20 Samhain 2024
Ní mór toghchán don Seanad a reáchtáil tráth nach déanaí ná 90 lá tar éis lánscor na Dála. Is é an tAire Tithíochta, Rialtais Áitiúil agus Oidhreachta a thugann ordú ina leagtar síos dátaí do na céimeanna éagsúla sa toghchán. Áirítear sna céimeanna:
- ainmniúcháin a fháil
- páipéir bhallóide a eisiúint
- an vótáil a dhúnadh
- na vótaí a chomhaireamh.
Is ar bhonn na hionadaíochta cionmhar a reáchtáiltear toghcháin tríd an aonvóta inaistrithe agus trí bhallóid phoist rúnda.
Cuirfear tús leis an gcéad Olltoghchán eile don Seanad i mí na Nollag 2024. Toghfaidh céimithe de chuid Ollscoil na hÉireann (3 shuíochán) agus céimithe agus Scoláirí Fondúireachta agus Scoláirí Neamh-Fhondúireachta de chuid Ollscoil Bhaile Átha Cliath (Coláiste na Tríonóide, Baile Átha Cliath) (3 shuíochán) sé shuíochán Ollscoile. Toghfar daichead a trí Ball Painéil as painéil iarrthóirí a dhéanann ionadaíocht thar ceann sainleasanna gairme. Toghfaidh Comhaltaí den Dáil nua, Comhaltaí den Seanad atá ag dul as oifig agus comhaltaí de chomhairlí tofa iad.
Faoin Acht Toghcháin an tSeanaid (Baill Phríomh-Scoile) (Leasú), 2024, beidh aon Orduithe a thugann éifeacht d’amanna agus do dhátaí vótaíochta do Shuíocháin Ollscoile in Olltoghcháin Seanaid, arna ndéanamh tar éis an 21 Márta 2025, do thoghlach nua ‘Ardoideachais’ sé shuíochán.
Leathnófar an ceart vótála chun na Seanadóirí ‘Ardoideachais’ a thoghadh ó chéimithe de chuid OÉ agus Ollscoil Bhaile Átha Cliath chuig gach céimí de chuid Institiúidí Ainmnithe Ardoideachais in Éirinn ar saoránaigh Éireannacha iad a bhfuil céim acu agus atá 18 mbliana d’aois nó níos sine. Is é OÉ an tÚdarás Clárúcháin Lárnach a bheidh freagrach as Clár na dToghthóirí a choimeád.
Caiteachas Iarrthóirí agus Teorainneacha Síntiús
Caiteachas
Níl aon teorainn leagtha síos maidir le caiteachas do thoghcháin don Seanad.
Síntiúis
Baineann na rialacha a leanas le síntiúis:
- is é €1,000 an t-uasmhéid a bhféadfaidh seanadóir nó iarrthóir atá ag seasamh i dtoghchán don Seanad glacadh leis on bhfoinse chéanna in aon bhliain féilire ar leith
- ní mór gach síntiús os cionn €600 a fhaigheann iarrthóir a nochtadh ar ráiteas a chuirtear ar aghaidh chuig an gCoimisiún um Chaighdeáin in Oifigí Poiblí
- ní mór d’iarrthóir nó do sheanadóir a fhaigheann síntiús airgid atá os cionn 100 euro cuntas le haghaidh síntiús polaitíochta a oscailt agus a choimeád in institiúid airgeadais.
Tá srianta ag baint le síntiúis áirithe:
- ní cheadaítear glacadh le síntiús os cionn €100 ó fhoinse anaithnid
- ní cheadaítear glacadh le síntiús airgid thirim os cionn 200 euro.
Maidir le síntiúis chorparáideacha os cionn 200 euro, tá rialacha faoi leith i bhfeidhm:
- ní mór don deontóir a bheith cláraithe leis an gCoimisiún um Chaighdeáin in Oifigí Poiblí agus
- ní mór don deontóir fianaise a sholáthar go bhfuil an síntiús ceadaithe ag an gcomhlacht corparáideach.
Tá treoirlínte do na rialacha síntiús a bhaineann le toghcháin don Seanad le fáil ón gCoimisiún um Chaighdeáin in Oifigí Poiblí.
Tá tuilleadh eolais le fáil sa reachtaíocht ábhartha, lena n-áirítear an Electoral Act,1997.