Níor chóir, faoin Acht Oideachais 1998, ó thaobh dlí, tá gach scoil á bainistiú ag Bord Bainistíochta na Scoile, thar ceann phátrúin nó iontaobhaithe na scoile nó an Choiste Gairmoideachais (dá ngairtear an t-údarás bainistíochta ina dhiaidh seo). Is é an t-údarás bainistíochta a fhostaíonn múinteoirí agus baill foirne eile na scoile. I scoileanna Bord Oideachais agus Oiliúna, is é an Bord Oideachais agus Oiliúna an fostóir. Déanann príomhoide na scoile bainistiú laethúil ar an scoil.
Toisc nach bhfuil aon ról ag an Roinn maidir le fostaíocht na foirne i scoileanna ná maidir le bainistiú laethúil na scoileanna, ba chóir gearán faoi scoil an linbh agus faoi fhoireann na scoile a dhéanamh chuig an scoil féin.
Dá réir sin, cé go soláthraíonn an Roinn maoiniú agus treoir pholasaí do scoileanna, níl sé de chumhacht ag an Roinn scoileanna a threorú chun treo ar leith a leanúint i dtaca le cásanna gearáin aonair.
Más rud é go bhfuil imní ort faoi do leanbh ar scoil nó go bhfuil gearán agat faoin scoil, is é múinteoir ranga (nó teagascóir) do linbh an duine is fearr teagmháil a dhéanamh leis/léi le haghaidh plé neamhfhoirmiúil.
Más rud é go mbaineann do ghearán le ball foirne (seachas an príomhoide), ba chóir duit teagmháil a dhéanamh le príomhoide na scoile.
Ba chóir gearáin a bhaineann leis an bpríomhoide a chur chuig údarás bainistíochta na scoile.
Bíonn siad sa seomra ranga i rith an lae de ghnáth, ach is féidir leat teachtaireacht a fhágáil le hoifig na scoile agus iarraidh ar an múinteoir/ar an bpríomhoide teagmháil a dhéanamh leat.
Más rud é nach féidir leis an múinteoir cabhrú leat, nó nach bhfuil tú sásta le freagra an mhúinteora, is féidir leat labhairt le príomhoide na scoile (ag brath ar do ghearáin, de réir nósanna imeachta na scoile féin, d’fhéadfaí iarraidh ort labhairt le ball foirne eile roimh duit labhairt leis an bpríomhoide). Ba chóir duit a bheith in ann cruinniú nó comhrá teileafóin a eagrú trí oifig na scoile.
Más rud é nach féidir leat fadhb a réiteach go neamhfhoirmiúil, ba chóir nósanna imeachta gearán foirmiúil a bheith ag an scoil is féidir leat a leanúint. Ba chóir don nós imeachta seo a leagan amach cad a éileofar ort a dhéanamh agus cá mhéad ama a bheadh ag teastáil ón scoil chun déileáil le do ghearán.
Comhaontaíodh na nósanna imeachta caighdeánacha gearán idir údaráis bhainistíochta scoile agus ceardchumainn mhúinteoirí. D’fhéadfaidís smaoineamh maith a thabhairt duit ar cad atá i gceist. Cliceáil ar an gcatagóir scoile ina bhfuil do leanbh chun amharc ar na nósanna imeachta comhaontaithe don earnáil sin.
Más rud é go bhfuil tú fós míshásta gur réitíodh do ghearán tar éis duit labhairt le príomhoide na scoile, is féidir leat teagmháil a dhéanamh le cathaoirleach údarás bainistíochta na scoile de ghnáth. I gcás scoileanna BOO, is féidir leat teagmháil a dhéanamh leis an Bhord Oideachais agus Oiliúna .
Más rud é nach féidir leis an gCathaoirleach do ghearán a réiteach, ba chóir dó/di an t-ábhar seo a phlé ag cruinniú an údaráis bhainistíochta. Seiceáil leis an gcathaoirleach maidir le cé acu ba chóir nó nár chóir duit do ghearán a chur i scríbhinn. Go ginearálta, ní féidir leis an údarás bainistíochta imscrúdú foirmiúil a dhéanamh ach amháin ar ghearáin faoi mhúinteoirí atá scríofa agus atá sínithe ag tuismitheoirí.
Go gairid tar éis dó teacht ar chinneadh, tabharfaidh an t-údarás bainistíochta fógra duit maidir lena chinneadh ar do ghearán. Críochnaíonn an cinneadh seo próiseas gearán na scoile.
I gcomhréir le hAcht an Ombudsman do Leanaí 2002, soláthraíonn Oifig an Ombudsman do Leanaí seirbhís láimhseála gearán atá neamhspleách agus neamhchlaonta. Faoi alt 9 den Acht, is féidir leis an Omdudsman do Leanaí imscrúdú a dhéanamh ar ghearáin a bhaineann le gníomhartha riaracháin scoile atá aitheanta ag an Roinn Oideachais ar chuntar gur lean an gearánaí nósanna imeachta gearán na scoile ar dtús agus go hiomlán. Is é an príomhchritéar maidir le haon idirghabháil ag an Ombudsman do Leanaí go ndearna an gníomh a bhfuil gearán á dhéanamh ina leith dochar don leanbh nó go bhféadfadh an gníomh a bhfuil gearán á dhéanamh ina leith dochar a dhéanamh don leanbh.
Is féidir tuilleadh faisnéise a fháil faoin Ombudsman do Leanaí trí chliceáil ar www.oco.ie nó trí theagmháil a dhéanamh le:
Tá údarás bainistíochta na scoile freagrach as na ceisteanna seo. Is féidir teacht ar an bhfaisnéis chuí trí chliceáil ar na naisc seo a leanas
Is féidir leat teacht ar fhaisnéis maidir le Item was unpublished or removed
Seachadtar cláir agus seirbhísí éagsúla na Roinne don phobal trí raon eagraíochtaí. Tá socruithe ar leith do ghearáin faoi scrúduithe stáit , faoi choláistí tríú leibhéal, faoi ollscoileanna tc. Ba chóir duit teagmháil a dhéanamh go díreach leis na comhlachtaí seo le haghaidh tuilleadh faisnéise.