Táillí uisce
Ó An Roinn Tithíochta, Rialtais Áitúil agus Oidhreachta
Foilsithe
An t-eolas is déanaí
Ó An Roinn Tithíochta, Rialtais Áitúil agus Oidhreachta
Foilsithe
An t-eolas is déanaí
Faoin ''Socrú Muiníne agus Soláthair'', a bhí mar aidhm aige tacú leis an rialtas mionlaigh, comhaontaíodh le Fianna Fáil go raibh Coimisiún Saineolaithe ar Sheirbhísí Uisce Poiblí Baile le bunú chun measúnú agus moltaí a dhéanamh maidir le maoiniú seirbhísí uisce poiblí baile in Éirinn agus feabhsúcháin a dhéanamh i gcúrsaí cáilíochta uisce, ag glacadh san áireamh:
Bhí mar thoradh ag an ‘’Socrú Muiníne agus Soláthair’’ go ndéanfadh Coiste Oireachtais Speisialta, Comhchoiste an Oireachtais ar Mhaoiniú Todhchaí do Sheirbhísí Uisce Baile, breithniú ar mholtaí an Choimisiúin Saineolaithe agus, sa deireadh, go chinnfeadh n tOireachtas an tsamhail mhaoinithe bhuan do sheirbhísí uisce poiblí amach anseo. Phléigh Comhchoiste an Oireachtais ar Mhaoiniú Todhchaí do Sheirbhísí Uisce Baile torthaí an Choimisiúin agus d’fhoilsigh sé a thuarascáil an 12 Aibreán 2017. Cheadaigh dhá Theach an Oireachtais an tuarascáil i mí Aibreáin. Ba iad a phríomh-mholtaí ná:
Tar éis fhoilsiú thuarascáil an Chomhchoiste Oireachtais agus a ceadú ag an Oireachtas bunaíodh grúpa oibre idir-rannach ina raibh ionadaithe ón Roinn Tithíochta, Pleanála agus Rialtais Áitiúil, an Roinn Airgeadais agus an Roinn Caiteachais agus Athchóirithe Poiblí le cinneadh a dhéanamh conas is fearr samhail nua maoinithe d’Uisce Éireann a chur i bhfeidhm de réir mholtaí an Chomhchoiste Oireachtais. Ba iad moltaí an Ghrúpa Oibre seo:
Is é an aihm atá leis an tsamhail mhaoinithe athbhreithnithe atá beartaithe d’Uisce Éireann na gnéithe seo a leanas a chinntiú:
Tá Uisce Éireann chun Plean Maoinithe Straitéiseach ilbhliantúil a fhorbairt a thabharfaidh breac-chuntas ar na costais agus na riachtanais ioncaim a bhaineann le cur i bhfeidhm an Phlean Straitéisigh um Sheirbhísí Uisce a chlúdaíonn tréimhse an timthrialla rialála ábhartha (cúig/sé bliana), ag féachaint do Ráiteas Beartais um Sheirbhís Uisce a tháinig ón Aire.
Formheasfaidh an tAire an plean seo mar bhunús d’aighneacht Uisce Éireann chuig an CER don timthriall rialála atá le teacht. Cinnteoidh sé seo comhthuiscint idir an Rialtas agus Uisce Éireann ar na paraiméadair leathana airgeadais agus na tosaíochtaí infheistíochta. Cé go bhfaighidh Uisce Éireann buiséid bhliantúla, déanfar iad a chumadh i gcoinne chúlra an phlean seo, agus i gcás ina mbeidh laghduithe maoinithe ag teastáil, cinnteoidh meicníochtaí rialaithe athraithe go mbeidh baint ag an CER leis an bpróiseas cinnteoireachta a bhaineann leo.
Déanfar gach maoiniú Stáit d’Uisce Éireann maidir le seirbhísí uisce baile a threorú tríd an Vóta DHPLG agus beidh sé i bhfoirm íocaíochta as seirbhísí uisce tí mar a chinntear é tríd an bpróiseas rialála agus ranníocaíocht chaipitiúil.
Beidh an íocaíocht i leith seirbhísí uisce bhaile bunaithe ar uisce a cheannach mar a rinneadh roimhe seo, cé go gclúdóidh sé anois tomhaltas uisce tí ar fad seachas úsáid iomarcach. Méadófar an ranníocaíocht chaipitiúil chun maoiniú do sheirbhísí uisce bhaile a chuimsiú agus íocfar é, ar théarmaí atá cosúil go ginearálta le hUisce Éireann, mar a d’eisigh an tAire Airgeadais roimhe seo é.
Ní ardóidh Uisce Éireann fiach (laistigh de theorainneacha) ach amháin maidir le caiteachas caipitil na hearnála nach mbaineann leis an mbaile d’fhonn a chinntiú gur féidir gnóthú costas iomlán a thaispeáint don earnáil sin agus chun imní tras-fhóirdheontais nó státchabhrach a sheachaint.
Ceanglaítear ar Uisce Éireann tionscadail mhóra bhonneagair a phleanáil atá ina bpríomhghné de shainchúram foriomlán náisiúnta Uisce Éireann chun freastal ar fhormhór na riachtanas seirbhísí uisce baile, tráchtála agus tionsclaíocha sa todhchaí meántéarmach agus fadtéarmach (go 2050 agus ina dhiaidh sin). Beidh ceanglais mhaoinithe shubstaintiúla ag mórthionscadail den sórt sin, dá bhrí sin, beidh sé riachtanach socruithe maoinithe a mheas do na mórthionscadail bhonneagair seo laistigh den struchtúr seo (e.g. íocaíochtaí aonadacha vs. caipitil tosaigh).