Preasráitis
Fáiltíonn an tAire Sláinte roimh an mBille um Fhíocháin Dhaonna, 2022, a bheith curtha tríd an Dáil
Foilsithe
An t-eolas is déanaí
Foilsithe
An t-eolas is déanaí
Tá fáilte curtha ag an Aire Sláinte, Stephen Donnelly, roimh rith an Bhille um Fhíocháin Dhaonna (Trasphlandú, Iarbháis, Scrúdú Anatamaíoch agus Taispeántas Poiblí) 2022 sa Dáil tráthnóna inniu.
Is céim shuntasach chun cinn é an Bille maidir le rialú úsáide fíocháin dhaonna in Éirinn. Soláthraíonn sé creat dlíthiúil cuimsitheach chun orgáin a dheonú le haghaidh trasphlandúcháin, chun scrúduithe iarbháis a dhéanamh, chun coirp agus baill choirp a úsáid le haghaidh scrúdú agus oideachas anatamaíoch, agus chun coirp agus baill choirp a thaispeáint go poiblí.
Leagfaidh an Bille isteach sa dlí an smaoineamh gurb é toiliú, nuair is cuí, an prionsabal sainmhínithe ar fud na réimsí íogaire seo agus tabharfar isteach cosaintí chun sláine an cholainn dhaonna a chosaint roimh agus tar éis bháis.
Dúirt an tAire Sláinte, Stephen Donnelly:
“Tá dul chun cinn leanúnach an Bhille seo tábhachtach do chúram sláinte in Éirinn. Cinnteoidh sé go mbeidh próisis láidre, trédhearcacha agus eiticiúla i bhfeidhm againn maidir le húsáid fíocháin dhaonna. Ní hamháin go gcosnóidh sé seo cearta agus dínit daoine aonair agus a dteaghlach ach tacóidh sé le taighde agus oideachas leighis freisin.”
Ghabh an tAire buíochas leo siúd go léir a chuidigh le forbairt agus le rith an Bhille, lena n-áirítear gairmithe cúram sláinte, grúpaí abhcóideachta othar, saineolaithe dlí, agus comhaltaí den Dáil.
Chríochnaigh an tAire Donnelly ag rá:
“Is le meas atá an Bille seo – meas ar fhlaithiúlacht na ndeontóirí, meas ar dhínit an duine nach maireann, agus meas ar an muinín atá ag an bpobal sa chóras cúram sláinte. Táimid ag tnúth leis an tionchar dearfach a bheidh ag an reachtaíocht seo ar shaol na n-othar atá ag fanacht le trasphlandú agus ar chur chun cinn na heolaíochta leighis in Éirinn.”
Rachaidh an Bille ar aghaidh anois chuig an Seanad lena bhreithniú.
Tá an Bille um Fhíocháin Dhaonna (Trasphlandú, Iarbháis, Scrúdú Anatamaíoch agus Taispeántas Poiblí) dréachtaithe chun reachtaíocht a dhéanamh chun foráil a dhéanamh:
Tugann an Bille isteach ceanglas reachtúil nua maidir le toiliú ar fud na ngníomhaíochtaí seo go léir chomh maith le cosaintí chun sláine an chorp daonna a chosaint roimh agus tar éis bháis agus chun cosc a chur ar aon orgán a choinneáil gan toiliú sa todhchaí.
Tugann an Bille um Fhíocháin Dhaonna isteach córas bog rogha an diúltaithe maidir le toiliú le haghaidh deonú orgán. Faoin gcóras seo, measfar toiliú do dheonú orgán mura rud é go bhfuil an duine, agus é beo, tar éis a mhian gan a bheith ina dheontóir orgáin tar éis bháis a chlárú. Is athrú é seo ón gcóras reatha ina bhfuil cinntí maidir le deonú orgán ina fhreagracht ar an neasghaol agus ina nglactar leis go bhfuil fonn ar dhuine a n-orgán a dheonú tar éis a bháis mura ndéanann sé ráiteas agóide i gcoinne deonaithe.
Cé gur cheart go mbeadh mianta an duine nach maireann lárnach in aon chinneadh, leanfar ag dul i gcomhairle le teaghlaigh mar chuid de phróiseas deonaithe orgán atá sábháilte agus measúil.
Cuireann an Bille creat ar fáil freisin do dheonú orgáin agus fíocháin agus cealla ó dheontóirí beo lena n-áirítear bonn reachtúil a thabhairt isteach le haghaidh deonú beo altrúaíoch neamhthreoraithe.
Táthar ag súil go gcabhróidh na bearta seo leis an líon deontóirí sa Stát a mhéadú agus go spreagfaidh siad deonú orgán chun daoine a shábháil in imthosca inar féidir.
Tugann an Bille um Fhíocháin Dhaonna forálacha toilithe isteach le haghaidh scrúduithe iarbháis neamhchoróineacha agus leagann sé amach creat soiléir maidir le conas ba cheart toiliú a fháil agus an fhaisnéis nach mór a thabhairt do theaghlaigh agus an toiliú sin á lorg.
Leasaíonn an Bille freisin na hAchtanna Cróinéara 1962-2020 chun forálacha breise a thabhairt isteach maidir le cumarsáid agus comhroinnt faisnéise le teaghlaigh i gcásanna ina bhfuil gá le scrúdú iarbháis corónach (sonraí breise thíos).
Déanann an Bille foráil freisin do rialáil a dhéanamh ar choinneáil, stóráil, úsáid, diúscairt agus aischur orgáin agus fíocháin ó dhaoine éagtha tar éis gach iarbháis i suíomhanna ospidéil.
Beidh caighdeáin chleachtais fheabhsaithe mar thoradh ar an reachtaíocht ar fud an chórais chróinéara agus neamhchróinigh araon agus comhlánóidh sí treoirlínte nuashonraithe atá á ndréachtú faoi láthair ag FSS agus atá le foilsiú faoi dheireadh na bliana.
Déanfaidh an leasú ar alt 33 den Acht Cróinéirí:
Leis an leasú ar alt 57 den Acht Cróinéirí tabharfar isteach próiseas níos foirmiúla do na hidirghníomhaíochtaí deiridh idir cróinéir, an teaghlach agus duine ainmnithe in ospidéal nó saoráid eile:
Déanann an Bille um Fhíocháin Dhaonna an Acht Anatamaíochta1832 a aisghairm agus cuireann sé socruithe i bhfeidhm maidir le deonú coirp daonna do scoileanna anatamaíochta agus forálacha chun caighdeáin a shocrú a bheidh le comhlíonadh i gcleachtadh anatamaíochta.
Níl aon reachtaíocht ann faoi láthair a rialaíonn taispeáint phoiblí na gcorp daonna. Mar thoradh air sin, níl aon chumhacht ag an Stát foinse na gcomhlachtaí atá ar taispeáint go poiblí a fhiosrú agus idirghabháil a dhéanamh más gá.
Faoin mBille, beidh ceadúnas ag teastáil chun coirp daonna a thaispeáint go poiblí tar éis bháis. Tugann na forálacha sa reachtaíocht breac-chuntas ar na socruithe toilithe a theastaíonn chun corp daonna nó codanna de choirp a dheonú lena thaispeáint go poiblí agus cinntíonn siad bunáitíocht na n-eiseamal a úsáidtear.