Foilsithe
An t-eolas is déanaí
Inniu, cuireann an tAire Sláinte, Stephen Donnelly TD, agus Aire Sláinte Poiblí, Folláine agus Straitéise Náisiúnta Frithdhrugaí, Frank Feighan TD, fáilte roimh fhoilsiú Treoirlíne nua um Éifeachtúlacht Náisiúnta Chliniciúil chun cabhrú le gairmithe cúram sláinte cabhrú le daoine fásta Éirí as Caitheamh Tobac.
D'fhorbair Grúpa Forbartha Treoirlíne ildisciplíneach an treoirlíne nua seo faoi stiúir Chlár Éire Saor ó Thobac an FSS. Rinne an Dr Paul Kavanagh cathaoirleacht ar an ngrúpa forbartha treoirlíne.
Is é úsáid tobac an phríomhchúis le bás, galair agus míchumais inchoiscthe ar fud an domhain, agus cuireann an Eagraíocht Dhomhanda Sláinte (WHO) síos air mar cheann de na bagairtí sláinte poiblí is mó ar domhan riamh. Faigheann níos mó ná 8 milliún duine ar fud an domhain bás gach bliain mar thoradh díreach ar úsáid tobac nó mar gheall ar nochtadh do thobac tánaisteach.
Is é Éire Saor ó Thobac beartas reatha an rialtais, agus an dara beartas dá leithéid atá tiomnaithe do rialú tobac. Cé go n-aithnítear go hidirnáisiúnta go bhfuil bearta láidre rialaithe tobac i bhfeidhm ag Éirinn thar raon leathan réimsí, go dtí seo ní raibh aon treoirlínte cliniciúla náisiúnta maidir le stop a chur le caitheamh tobac. Déanann Éire Saor ó Thobac an moladh sonrach gur cheart treoirlínte cuimsitheacha náisiúnta um scor den tobac a fhorbairt. Is beart tosaíochta é forbairt na dtreoirlínte seo i bPlean Cláir TFIP FSS 2018-2021.
Caitheamh tobac is cúis le bás agus míchumas ar scála mór agus tá sé tuairiscithe go maith go bhfuil baint cúiseach ag caitheamh tobac le galair i mbeagnach gach orgán den chorp, le stádas sláinte laghdaithe agus le díobháil féatais.
Thuairiscigh Suirbhé Éire Shláintiúil 2021 go bhfuil 18% de dhaoine fásta na hÉireann (15+ bliain d’aois) ag caitheamh tobac faoi láthair; caitheann 16% go laethúil agus caitheann 2% ó am go chéile. San aoisghrúpa faoi 25, tá i bhfad níos seans ann go gcaitheann fir ná mná (19% agus 11%, faoi seach). I suirbhéanna roimhe seo bhí na rátaí caitheamh tobac ab airde i measc na ndaoine idir 25-34 bliana d’aois, den chéad uair sa suirbhé seo is iad siúd idir 45-54 bliain is mó a chaith tobac.
Is céim mhór chun tosaigh é an Treoirlíne seo maidir le hÉirí as Caitheamh Tobac a fhorbairt. Neartóidh sé aithint agus cóireáil andúile tobac ag gairmithe sláinte ar fud suíomhanna seirbhíse. Saineoidh sé na cleachtais is fearr maidir le cúram a thabhairt do dhaoine a chaitheann tobac sa daonra fásta i gcoitinne, chomh maith le fócas speisialta a sholáthar ar chabhrú le mná atá ag iompar clainne agus a úsáideann seirbhísí meabhairshláinte tánaisteacha.
Rinne an Coiste Náisiúnta um Éifeachtacht Chliniciúil (NCEC) dearbhú cáilíochta ar Threoirlíne Náisiúnta Cliniciúil NCEC Uimh. 28. Fuair an treoirlíne seo formhuiniú ón Aire le cur i bhfeidhm ar fud na seirbhíse sláinte.
Ag fáiltiú roimh an bhfoilseachán inniu, dúirt an tAire Donnelly:
“Tá áthas orm an Treoirlíne Chliniciúil Náisiúnta seo maidir le hÉirí as Caitheamh Tobac a fhormhuiniú chun cabhrú le tacaíocht a thabhairt do chúram sábháilte ardchaighdeáin do dhaoine fásta atá i dteagmháil le seirbhísí sláinte atá ina gcaiteoirí faoi láthair.
>“Aithnítear Éire ar fud an domhain mar cheannaire agus nuálaí maidir le rialú tobac. Tá breis agus 60 moladh inár mbeartas náisiúnta um rialú tobac, Éire Saor ó Thobac, chun sinn a thabhairt níos gaire don sprioc atá againn maidir le bheith inár sochaí saor ó thobac. Ní hamháin gur acmhainn thábhachtach í an Treoirlíne Chliniciúil Náisiúnta seo dár ngairmithe sláinte chun cabhrú leo siúd ar mian leo éirí as caitheamh tobac ach is aitheantas í freisin do na díobhálacha suntasacha don tsláinte phoiblí de bharr úsáid tobac agus comhartha ar ár dtiomantas leanúnach do laghdú agus deireadh a chur ar deireadh thiar leis na díobhálacha sin.
>“Is céim mhór chun cinn í forbairt na Treorach Cliniciúla Náisiúnta seo maidir le Éirí as Caitheamh Tobac sa mhéid is go neartóidh sé aithint agus cóireáil andúile tobac ag gairmithe sláinte i suíomhanna cúram príomhúil agus tánaisteach.”
Dúirt an tAire Feighan:
“Agus an polasaí Éire Saor ó Thobac mar threoir againn, táimid ag baint úsáide as cuir chuige atá bunaithe ar fhianaise chun infheictheacht táirgí tobac a bhaint den ghnáthshaol laethúil agus chun ár bpáistí a chosaint ó éifeachtaí tobac. Ní mór dúinn úsáid a bhaint as na hidirghabhálacha go léir atá ar fáil dúinn - reachtaíocht, beartais, uirlísí scoir agus bearta cánachais - chun tacú le daoine éirí as caitheamh tobac agus cosc a chur ar ag an tús."
Dúirt an Dr Tony Holohan, Príomhoifigeach Leighis:
“Fáiltím go mór roimh an Treoirlíne Chliniciúil Náisiúnta is déanaí seo, a d’fhorbair Grúpa Forbartha Treoirlíne ildisciplíneach, faoi cheannas an Dr Paul Kavanagh agus tacaithe ag Clár Éire Saor ó Thobac FSS. Tá sé ríthábhachtach an fhianaise a chur ar fáil ar bhealach atá inrochtana do ghairmithe cúraim sláinte chun cleachtas bunaithe ar fhianaise agus cúram sábháilte ardchaighdeáin d’othair a chumasú.
Dhearbhaigh an Coiste Náisiúnta um Éifeachtacht Chliniciúil an treoirlíne de réir an chleachtais idirnáisiúnta is fearr agus rinneadh comhairliúchán poiblí agus athbhreithniú idirnáisiúnta ag saineolaithe uirthi. Tá treoirlínte cliniciúla cuimsitheacha, ardchaighdeáin fianaise-bhunaithe ag Éirinn anois chun tacú le gairmithe cúram sláinte agus saoránaigh agus muid ag bogadh i dtreo ár sprice Éire Saor ó Thobac.”
D'admhaigh Rachel Kenna Uasal, Príomhoifigeach Altranais:
“Tá tionchar úsáid tobac mar phríomhchúis le bás, galair agus míchumas inchoiscthe ar fud an domhain; agus thuairiscigh suirbhé Éire Shláintiúil 2021 rátaí suntasacha caitheamh tobac i measc daoine fásta go fóill. Fáiltítear roimh fhorbairt na treorach cliniciúla náisiúnta seo chun tuilleadh tacaíochta a thabhairt do chúram dea-chleachtais do dhaoine ar mian leo éirí as tobac. Ba mhaith liom aitheantas a thabhairt don obair atá déanta ag gach duine atá bainteach leis na treoirlínte seo a chur ar fáil do dhaoine in Éirinn ar mian leo éirí as caitheamh tobac.”
Dúirt an Dr Paul Kavanagh, Cathaoirleach an Ghrúpa Forbartha Treoirlíne agus Speisialtóir Míochaine Sláinte Poiblí, FSS
“Is é caitheamh tobac an phríomhchúis le galair, míchumas agus bás inchoiscthe roimh am in Éirinn. Tá daoine a chaitheann tobac buartha faoin tionchar a bhíonn aige ar a saol agus ar a ngaolta. Tá formhór acu ag iarraidh éirí as tobac ach déanann an iomarca iarracht éirí as gan tacaíocht. Ach tá trí chéim shimplí ach chumhachtacha ann ar féidir le gach gairmí cúram sláinte a ghlacadh chun an seans a uasmhéadú gur féidir le duine a chaitheann tobac éirí as – ceist a chur faoi chaitheamh tobac, comhairle a thairiscint maidir le stopadh, agus tacaíocht phraiticiúil a sholáthar trí atreorú a shocrú chuig chomhairleoir agus cógais.
“Déanann na Treoirlínte Cliniciúla Náisiúnta nua seo cur síos ar an gcleachtas is fearr atá bunaithe ar fhianaise do ghairmithe cúram sláinte a thugann cúnamh do dhaoine éirí as caitheamh tobac. Do dhaoine a chaitheann tobac, tugann na treoirlínte cinnteacht maidir leis an gcúram atá sábháilte agus ar ardchaighdeán ar féidir leo a bheith ag súil leis. Mar gheall ar an bpróiseas forbartha treoirlíne láidir agus cuimsitheach atá á mhaoirsiú ag an gCoiste Náisiúnta um Éifeachtacht Chliniciúil, féadfaidh gairmithe cúram sláinte agus daoine a chaitheann tobac a bheith muiníneach go bhfuil na moltaí sábháilte, slán go cliniciúil agus go n-oibríonn siad. Táimid ag tnúth le bheith ag obair le gairmithe cúram sláinte agus leis an bpobal chun na treoirlínte seo a chur i bhfeidhm i gcleachtas laethúil ar fud na seirbhísí sláinte agus oibriú leo i dtreo Éire Saor ó Thobac.”
Rinne an tAire Sláinte, Stephen Donnelly comhghairdeas leis an gCathaoirleach Treoirlíne, leis an nGrúpa Forbartha Treoirlíne agus le gach duine a d’oibrigh chun an treoirlíne seo a thabhairt chuig foilsiú deiridh inniu ionas go mbeidh an treoirlíne ar fáil do ghairmithe cúram sláinte le húsáid i gcúram othar.
Soláthraíonn an Coiste Náisiúnta um Éifeachtacht Chliniciúil (NCEC) ceannaireacht d’éifeachtúlacht chliniciúil trí thosaíocht agus dearbhú cáilíochta na dTreoirlínte Cliniciúla Náisiúnta agus Iniúchadh Cliniciúil Náisiúnta. Tá fiche seacht de Threoirlínte Cliniciúla Náisiúnta NCEC ar raon coinníollacha agus próiseas cúram sláinte foilsithe cheana féin. Tá sé mar thosaíocht ag an mbeartas sláinte náisiúnta an tsraith de threoirlínte NCEC a leathnú, a nuashonrú agus a chur i bhfeidhm.
CRÍOCH
Beidh na treoirlínte ar fáil ag an nasc seo a leanas tar éis 3pm Dé Céadaoin: [external-link https://www.gov.ie/ga/collection/c9fa9a-national-clinical-guidelines/ | https://www.gov.ie/ga/collection/c9fa9a-national-clinical-guidelines/ ]
An Coiste um Éifeachtúlacht Náisiúnta Chliniciúil (NCEC)
Tá éifeachtúlacht chliniciúil ina príomhchuid de shábháilteacht othar. Cuireann comhtháthú na fianaise is fearr i soláthar seirbhíse, trí phróisis éifeachtúlachta cliniciúla, cúram sláinte atá cothrom le dáta, éifeachtach agus comhsheasmhach chun cinn. Cuimsíonn próisis éifeachtúlachta cliniciúla treoirlínte, iniúchadh agus treoir chleachtais.
Téarmaí Tagartha NCEC:
1. Ceannaireacht straitéiseach a sholáthar don chlár oibre um éifeachtúlacht náisiúnta chliniciúil.
2. Cur le cláir náisiúnta sábháilteachta othar agus feabhsú cáilíochta.
3. Caighdeáin a fhoilsiú do threoir cleachtais chliniciúil.
4. Treoir a fhoilsiú do Threoirlínte Náisiúnta Cliniciúla agus Iniúchadh Náisiúnta Cliniciúil.
5. Tosaíocht agus dearbhú cáilíochta a dhéanamh ar Threoirlínte Cliniciúla Náisiúnta agus Iniúchadh Cliniciúil Náisiúnta.
6. Treoirlínte Náisiúnta Cliniciúla agus Iniúchadh Náisiúnta Cliniciúil an Choimisiúin.
7. Treoirlínte Náisiúnta Cliniciúla agus Iniúchadh Náisiúnta Cliniciúil a ailíniú le luamháin cur chun feidhme.
8. Tuairisciú go tréimhsiúil ar fheidhmiú agus ar thionchar na dTreoirlínte Cliniciúla Náisiúnta agus ar fheidhmíocht an Iniúchta Cliniciúil Náisiúnta.
9. Fochoistí a bhunú le haghaidh sruthanna oibre NCEC.
10. Tuarascáil Bhliantúil a fhoilsiú.
Tá tuilleadh faisnéise faoin NCEC agus na Treoirlínte Náisiúnta Cliniciúla ar fáil ag: http://health.gov.ie/national-patient-safety-office/ncec/
Ualach cliniciúil an bheartais maidir le Caitheamh Tobac agus Éirí as Caitheamh Tobac
Go hidirnáisiúnta tuairiscíonn an WHO go bhfaigheann níos mó ná 8 milliún duine bás gach bliain mar thoradh ar úsáid tobac; tá níos mó ná 7 milliún de na básanna seo mar thoradh díreach ar chaitheamh tobac, agus thart ar 1.2 milliún bás i measc daoine nach gcaitheann tobac mar thoradh ar nochtadh do thobac tánaisteach (SHS).
Caitheamh tobac is cúis le bás agus míchumas ar scála mór agus tá sé tuairiscithe go maith go bhfuil baint cúiseach ag caitheamh tobac le galair i mbeagnach gach orgán den chorp, le stádas sláinte laghdaithe agus le díobháil féatais.
Meastar go raibh 6,000 bás in aghaidh na bliana in Éirinn curtha i leith caitheamh tobac (1 as gach 5 bás) le blianta beaga anuas. In 2016, measadh go raibh 55,000 babhta ospidéil (cás lae & othar cónaitheach) in ospidéil a bhí maoinithe go poiblí mar gheall ar chaitheamh tobac agus nochtadh do SHS.
Thuairiscigh Suirbhé Éire Shláintiúil 2021 go bhfuil 18% de dhaoine fásta na hÉireann (15+ bliain d’aois) ag caitheamh tobac faoi láthair; caitheann 16% go laethúil agus caitheann 2% ó am go chéile. San aoisghrúpa faoi 25, tá i bhfad níos seans ann go gcaitheann fir ná mná (19% agus 11%, faoi seach). I suirbhéanna roimhe seo bhí na rátaí caitheamh tobac ab airde i measc na ndaoine idir 25-34 bliana d’aois, den chéad uair sa suirbhé seo is iad siúd idir 45-54 bliain is mó a chaith tobac.
In 2005, dhaingnigh Éire Creat-Choinbhinsiún WHO ar Rialú Tobac (WHO FCTC). Dírítear in Airteagal 14 ar bhearta chun éileamh a laghdú maidir le spleáchas ar thobac agus scor agus ceanglaítear leis go ndéanfaidh gach páirtí
"treoirlínte iomchuí, cuimsitheacha agus comhtháite a fhorbairt agus a scaipeadh bunaithe ar fhianaise eolaíoch agus ar dhea-chleachtais, ag cur imthosca agus tosaíochtaí náisiúnta san áireamh agus déanfaidh sé bearta éifeachtacha chun scor d'úsáid tobac agus cóireáil leordhóthanach do spleáchas ar thobac a chur chun cinn.”
Is é Éire Saor ó Thobac beartas reatha an rialtais, agus an dara beartas dá leithéid atá tiomnaithe do rialú tobac.
Tá seirbhísí chun stop a chur le caitheamh tobac ríthábhachtach do chur chuige cuimsitheach maidir le rialú tobac agus tá sprioc na hÉireann maidir le bheith saor ó thobac faoi 2025 ag brath go mór ar an dul chun cinn maidir le scor den tobac a luathú.
Is céim mhór chun tosaigh é an Treoirlíne seo maidir le hÉirí as Caitheamh Tobac a fhorbairt. Neartóidh sé aithint agus cóireáil andúile tobac ag gairmithe sláinte ar fud suíomhanna seirbhíse. Saineoidh sé na cleachtais is fearr maidir le cúram a thabhairt do dhaoine a chaitheann tobac sa daonra fásta i gcoitinne, chomh maith le fócas speisialta a sholáthar ar chabhrú le mná atá ag iompar clainne agus a úsáideann seirbhísí meabhairshláinte tánaisteacha agus cinnteoidh sé go bhfaighidh daoine a chaitheann tobac ar fud na tíre cúram comhsheasmhach agus caighdeánaithe, bunaithe ar an bhfianaise is fearr atá ar fáil.
Seirbhís Scoir FSS - www.QUIT.ie
Cuireadh tús le feachtas QUIT 2022 i mí Eanáir 2022. Soláthraíonn Seirbhís Scoir an FSS tacaíocht phraiticiúil phearsantaithe chun cabhrú le daoine éirí as caitheamh tobac ar feadh 28 lá agus ina dhiaidh sin.
Tá go leor bealaí éagsúla ann chun cabhair a fháil ón tSeirbhís Scoir:
Tá tuilleadh faisnéise faoi chlár Éire Saor ó Thobac FSS ar fáil ag: [external-link https://www.hse.ie/eng/about/who/tobaccocontrol/national-clinical-guidelines/ | https://www.hse.ie/eng/about/who/tobaccocontrol/national-clinical-guidelines/ ]