Ó An Roinn Turasóireachta, Cultúir, Ealaíon, Gaeltachta, Spóirt agus Meán
Foilsithe
An t-eolas is déanaí
An tAire Stáit Noonan, an tAire Martin agus an tAire Stáit Chambers ag obair i gcomhar chun tacaíocht bhreise a fhógairt d’oibreacha athdheisiúcháin ar aghaidheanna siopaí traidisiúnta i nGaeilge
Inniu an 27 Samhain 2020, d’fhógair an tAire Stáit don Oidhreacht agus don Athchóiriú Toghchán, Malcolm Noonan, TD, in éineacht leis an Aire Turasóireachta, Cultúir, Ealaíon, Gaeltachta, Spóirt agus na Meán, Catherine Martin, TD, agus Príomh-Aoire an Rialtais agus an tAire Stáit don Spórt agus don Ghaeltacht, Jack Chambers TD, comhaoiniú suas go €100,000 chun tacú le haghaidheanna siopaí traidisiúnta i nGaeilge a chaomhnú.
Tá an fógra seo á thabhairt i ndiaidh don Aire Noonan fógra a thabhairt an 18 Samhain go gcuirfear maoiniú €6m ar fáil don oidhreacht thógtha in 2021, maoiniú atá le hinfheistiú trí bhíthin an dá scéim oidhreachta tógtha de chuid na Roinne Tithíochta, Rialtais Áitiúil agus Oidhreachta, An Ciste um Struchtúir Stairiúla agus an Scéim Infheistíochta don Oidhreacht Thógtha.
Cuirfear an maoiniú a fhógraítear inniu ar fáil faoin sruth de chuid an Chiste um Struchtúir Stairiúla (HSF) a bhaineann le haghaidheanna siopaí stairiúla. I measc na n-oibreacha incháilithe tá oibreacha athchóirithe agus caomhnaithe ar aghaidheanna, fuinneoga agus comharthaíocht siopaí stairiúla. Caithfidh struchtúir a bheith san áireamh, nó incháilithe le bheith san áireamh, ar an Taifead ar Dhéanmhais Chosanta an údaráis áitiúil ábhartha, chun cáiliú don mhaoiniú.
Ag labhairt faoi fhógra an lae inniu, dúirt an tAire Noonan:
Tá spéis mhór agam i gcaomhnú ár n-aghaidheanna siopaí stairiúla. Is cuid thábhachtach dár dtimpeallacht thógtha iad aghaidheanna siopaí traidisiúnta agus cabhraíonn siad linn ceangal a dhéanamh leis na glúnta a tháinig romhainn. Tá ríméad orm go mbeidh Roinn an Aire Martin ag obair le mo Roinnse ar mhaithe le haghaidheanna siopaí traidisiúnta i nGaeilge a chaomhnú, rud a chabhróidh lenár n-oidhreacht thógtha agus lenár n-oidhreacht teanga a chaomhnú, ní amháin i gceantair Ghaeltachta ach ar fud na tíre.
Dúirt an tAire Martin:
Bíonn mo Roinnse i gcónaí sa tóir ar bhealaí chun an Ghaeilge a dhéanamh níos feiceálaí agus níl bealach níos fearr chun é sin a dhéanamh ná tacú le haghaidheanna siopaí stairiúla i nGaeilge a chur ar ais mar a bhí an lá ab fhearr iad. Is tionscnamh iontach é seo agus táimid ag súil go mór le bheith ag obair air, in éineacht leis an Roinn Tithíochta, Rialtais Áitiúil agus Oidhreachta.
Dúirt an tAire Stáit don Spórt agus don Ghaeltacht, Jack Chambers:
Tá ríméad orainn sruth an Chiste um Struchtúir Stairiúla (HSF) a bhaineann go sonrach le haghaidheanna siopaí traidisiúnta i nGaeilge a chomhaoiniú i mbliana. Cuireann mo Roinnse agus ár ngníomhaireachtaí stáit raon leathan tacaíochtaí ar fáil don phobal gnó maidir leis an nGaeilge agus cuirfidh an comhaoiniú seo go mór leis na hiarrachtaí sin. Táim ag súil go mór le torthaí na dtionscadal a gheobhaidh maoiniú faoin sruth seo a fheiceáil.
Tionóladh seoladh an lae inniu in Oifig Phoist thraidisiúnta ar Ché Uiséir, Baile Átha Cliath. Is sampla é an suíomh sin ar a bhfuiltear ag féachaint lena chosaint agus lena chaomhnú leis an gciste seo. Tógadh an foirgneamh thart ar 1720 agus is é an teach deireanach ó Ré Sheoirseach atá fágtha ar Ché Uiséir. Tús na 1840adaí a tógadh éadan an tsiopa, agus tá sé mar oifig an phoist ó 1904-5.
Féadfaidh úinéirí ghnólachtaí agus foirgneamh incháilithe tuilleadh eolais faoin Chiste um Struchtúir Stairiúla 2021 a fháil ag www.housing.gov.ie/ga agus ar láithreán gréasáin an údaráis áitiúil. Glacfar le hiarratais go dtí an 29 Eanáir 2021.
Leis an Scéim Infheistíochta don Oidhreacht Thógtha agus leis an gCiste um Struchtúir Stairiúla, tabharfar tacaíocht d’úinéirí agus do choimeádaithe déanmhas cosanta i ngach limistéar údarás áitiúil sa tír in 2021. Le chéile, cabhróidh an dá scéim leis na céadta tionscadal beag, dlúthshaothair, chomh maith le tionscadail mhóra chun ár dtimpeallacht thógtha stairiúil a dheisiú agus a chaomhnú. Tabharfar tacaíocht shuntasach do phoist áitiúla i gcaomhnú, i scileanna traidisiúnta agus i dtógáil leis na tionscadail seo, rud a chuirfear borradh ríthábhachtach faoin ngeilleagar áitiúil i dtréimhse dhúshlánach. Cruthófar líon iomlán carnach de thart ar 30,000 lá fostaíochta.
Anuas ar an sruth píolótach d’aghaidheanna siopaí stairiúla, áireofar sruth nua do struchtúir dhúchasacha faoin gCiste um Struchtúir Stairiúla 2021.Tabharfar tacaíocht faoin sruth do struchtúir dhúchasacha d’fhoirgnimh thraidisiúnta a d’fhéadfaí foirgnimh ‘neamhfhoirmiúla’ a thabhairt orthu agus ar cuid thábhachtach dár n oidhreacht chultúir dholáimhsithe iad.
San áireamh sa mhaoiniú a d’fhógair an tAire Noonan an tseachtain seo caite tá €3 mhilliún don Scéim Infheistíochta don Oidhreacht Thógtha– ardú 20% ó scéim na bliana seo caite - agus €3 mhilliún don Chiste um Struchtúir Stairiúla–ardú os cionn 75% ó HSF 2020.
Tá tuilleadh eolais faoi Uimh. 5 Cé Uiséir le fáil ar Fhardal Náisiúnta na hOidhreachta Ailtireachta na Roinne Tithíochta, Rialtais Áitiúil agus Oidhreachta anseo