Preasráitis
Tá sé fógartha ag an Aire Sláinte go bhfuil frithghiniúint saor in aisce ar fáil anois do dhaoine 17-30 bliain d’aois
Foilsithe
An t-eolas is déanaí
Foilsithe
An t-eolas is déanaí
Tá fógartha inniu ag an Aire Sláinte, Stephen Donnelly go leathnófar an scéim frithghiniúna in aisce chun mná idir 27 agus 30 bliain d’aois a chuimsiú.
Tá an scéim frithghiniúna saor in aisce oscailte do mhná, do chailíní agus do dhaoine eile a aithníonn mar thrasinscneach nó neamhdhénártha a bhfuil gnáthchónaí orthu in Éirinn agus a measann a ndochtúirí go bhfuil frithghiniúint ar oideas oiriúnach dóibh.
Leathnaíodh an scéim, a seoladh i Meán Fómhair 2022 dóibh siúd atá idir 17-25 bliana d’aois, chun daoine atá 26 bliana d’aois a áireamh ar 1 Eanáir 2023. Tá sé á chur ar fáil anois do na mná go léir idir 17-30 bliain d’aois.
Dúirt an tAire Donnelly:
“Tá lúcháir orm a fhógairt go bhfuil an scéim frithghiniúna saor in aisce á leathnú dóibh siúd atá idir 27 - 30 bliain d’aois. Tá dul chun cinn mór déanta ag Éirinn maidir leis na tacaíochtaí a thairgeann sí do shláinte agus cearta gnéis agus atáirgthe, cothromas inscne agus pleanáil teaghlaigh. Is príomhthosaíocht don Rialtas mar sin é rochtain ar fhrithghiniúint in aisce a mhéadú tríd an scéim frithghiniúna in aisce agus an tSeirbhís Náisiúnta um Dháileadh Coiscíní (NCDS), ag tacú le sláinte dhearfach ghnéis agus rogha i bpleanáil teaghlaigh.
“I gcomhthéacs na géarchéime costais maireachtála reatha, ós rud é go mbíonn na costais níos airde ar fhrithghiniúint oidis ag mná go hiondúil, bíonn tionchar dearfach ag an scéim ar chothromas inscne, ag laghdú costais do mhná, dá gcomhpháirtithe agus dá dteaghlaigh.
“Tá sláinte na mban fós mar phríomhthosaíocht dom féin agus don Rialtas seo; léiríonn leathnú an lae inniu ár ngealltanais chun rochtain ar fhrithghiniúint a leathnú agus chun na moltaí coimhdeacha a rinne an Comhchoiste um an Ochtú Leasú ar an mBunreacht a chomhlíonadh.”
Clúdaíonn an scéim costais chomhairliúcháin le Dochtúirí Teaghlaigh, pleanáil teaghlaigh, ionaid sláinte agus cúram príomhúil mac léinn agus oidis don raon leathan roghanna frithghiniúna atá ar fáil ar Liosta Aisíocaíochta Fheidhmeannacht na Seirbhíse Sláinte (FSS). Áirítear leis na roghanna seo frithghiniúint inchúlaithe fadghníomhaithe (LARCanna). Áirítear le LARCS instealltaí, ionchlannáin agus feistí agus córais hormónacha agus copair laistigh den útarach (cornaí). Áirítear leis an scéim freisin frithghiniúint éigeandála chomh maith leis an pill frithghiniúna ó bhéal, paiste agus fáinne. Tá feistis LARC, aistrithe, instealltaí agus seiceanna saor in aisce faoin scéim freisin.
Déantar oidis a dháileadh ag rogha cógaslainne áitiúil. Má roghnaítear LARCanna (mar shampla: cornaí agus ionchlannáin), filleann othair ar sholáthraí seirbhíse atá rannpháirteach sa scéim chun an fheiste a fheistiú, agus baintear é ina dhiaidh sin. Tá na costais seo go léir clúdaithe go hiomlán ag an Stát agus tá siad saor in aisce don othar.
Chomh maith lena úsáid phríomhúil, tá ról lárnach ag frithghiniúint hormónach freisin maidir le hairíonna díobhálacha a chóireáil, mar shampla pian agus fuiliú trom, ar féidir a bheith bainteach le tréimhsí.
Tá beagnach 2,400 dochtúir teaghlaigh agus 1,950 cógaslann tar éis clárú le seirbhísí agus táirgí a sholáthar faoin scéim go dtí seo. Leithdháileadh thart ar €31.5 milliún chun tacú leis an scéim in 2023.
Tá tuilleadh eolais maidir le frithghiniúint ar oideas saor in aisce agus an tSeirbhís Náisiúnta um Dháileadh Coiscíní ar fáil ar shuíomh Gréasáin an FSS um Fholláine Ghnéis. Déantar an t-eolas seo a nuashonrú go rialta agus cuireann sé sonraí iomlána ar fáil faoi conas teacht ar an scéim.
Do mhná incháilithe, forálann an scéim frithghiniúna saor in aisce do:
Ón 1 Meán Fómhair 2023, beidh mná a bhfuil gnáthchónaí orthu in Éirinn agus atá in aois óna 17ú breithlá go dtí an lá roimh a 31ú breithlá incháilithe le haghaidh frithghiniúna saor in aisce faoin scéim.
Beidh mná a bhfuil cornaí, IUDanna, IUSanna nó ionchlannáin curtha isteach acu faoin scéim fós i dteideal na seiceálacha ina dhiaidh sin agus saorbhaint aon fheistí a cuireadh isteach roimh a 31ú breithlá, chun leanúnachas cúraim a áirithiú.
Tacaíonn an Scéim Náisiúnta um Dháileadh Coiscíní le cosc a chur ar Ionfhabhtuithe Gnéas-Tarchurtha (STI) agus ar fhrithghiniúint inrochtana d’fhir agus dá gcomhpháirtithe. Is féidir teacht ar choiscín saor in aisce tríd an líonra náisiúnta de chlinicí STI, carthanachtaí rannpháirteacha agus comhpháirtithe Eagraíochtaí Neamhrialtasacha (NGO) agus ar champais tríú leibhéal rannpháirteacha.