Preasráitis
Foilsíonn OECD Suirbhé Eacnamaíochta na hÉireann 2022, le béim ar leith ar an earnáil sláinte
Foilsithe
An t-eolas is déanaí
Foilsithe
An t-eolas is déanaí
D'fhoilsigh an OECD Suirbhé Eacnamaíochta na hÉireann 2022 inniu lena n-áirítear den chéad uair, caibidil théamach ar fheidhmíocht agus éifeachtúlacht na hearnála sláinte.
Déanann Suirbhé Eacnamaíochta OECD athbhreithniú ar bheartais struchtúracha tíre a bhfuil sé de chumas acu feidhmíocht fhadtéarmach an gheilleagair agus caighdeáin mhaireachtála na ndaoine a fheabhsú. Soláthraíonn an chaibidil ar shláinte measúnú neamhspleách, saineolach ar chóras sláinte na hÉireann. Trí fhianaise agus trí chomparáidí trastíortha, déanann OECD moltaí beartais chun inbhuanaitheacht, éifeachtúlacht agus cothromas a uasmhéadú.
Léiríonn an tuarascáil go bhfuil feabhas suntasach tagtha ar shláinte mhuintir na hÉireann le fiche bliain anuas agus go bhfuil ionchas saoil anois ar cheann de na cinn is airde san OECD. Chomh maith le haitheantas a thabhairt do fhreagairt rathúil na hÉireann, i dtéarmaí coibhneasta, ar COVID-19, tarraingíonn an tuarascáil aird ar éachtaí suntasacha agus ar thionscnaimh thréitheacha, amhail na bearta rathúla a glacadh chun úsáid tobac a laghdú agus rátaí marthanais cúig bliana a mhéadú ar fud beagnach gach cineál ailse.
Cosúil le gach córas sláinte i dtíortha eile, tá dúshláin roimh earnáil sláinte na hÉireann. Rud tábhachtach, treisíonn moltaí an OECD maidir le dul i ngleic leis na dúshláin sin treo an athchóirithe atá idir lámha cheana féin – lena n-áirítear forbairt ar an méid seo a leanas
Leictreonach a sholáthar, agus foirgnimh ospidéil a nuachóiriú.
Mar aon le tagarmharcanna maidir le hathchóiriú i seirbhísí sláinte eile, cuirfidh na tionscnaimh seo ar chumas na hÉireann bainistiú níos fearr a dhéanamh ar dhúshláin a leagtar béim orthu sa chaibidil. Mar shampla:
I measc na bpríomh-mholtaí eile sa tuarascáil tá:
D'fháiltigh an tAire Sláinte Stephen Donnelly roimh an bhfoilseachán ag rá:
“Faoin gClár Rialtais agus Sláintecare, tá an Roinn Sláinte tiomanta an cúram ceart a sholáthar san áit cheart ag an am ceart – tá infheistíocht agus athchóiriú suntasach ar siúl chun córas nua-aimseartha, ardchaighdeáin agus éifeachtach atá dírithe ar othair a sholáthar. Fáiltím roimh thráchtaireacht an OECD ar fheidhmíocht na hearnála sláinte - idir shárthorthaí sláinte na ndaoine in Éirinn agus rath mórthionscnaimh sláinte le blianta beaga anuas.
“Cé go bhfaca muid infheistíocht gan fasach i dtoilleadh agus i ndaoine inár seirbhís sláinte le blianta beaga anuas, áfach, ní mór dúinn éifeachtúlacht a chinntiú freisin maidir le seirbhísí a sholáthar. Tá costais arda againn san earnáil sláinte de réir caighdeán idirnáisiúnta agus san aeráid eacnamaíoch reatha, tá sé tábhachtach freisin don earnáil sláinte luach ar airgead a sholáthar. Roinneann go leor dár gcomhghleacaithe san OECD na saincheisteanna atá roimh sheirbhísí cúram sláinte na hÉireann agus is mór an buntáiste a bhaineann le hobair mar seo go bhfoghlaimíonn tú ó thionscnaimh tíortha eile. Cuireann an OECD measúnú dearfach ar fáil den chuid is mó ar threo reatha an athchóirithe, a úsáidfimid chun na hathchóirithe seo a fheabhsú agus a luathú tuilleadh, chun seirbhís sláinte atá éifeachtúil, éifeachtach, othar-lárnaithe a chur ar fáil."
1. D'fhorbair an Roinn Sláinte an Creat um Measúnú Feidhmíochta an Chórais Sláinte anuraidh in éineacht le príomhpháirtithe leasmhara agus ollscoil Amstardam. Is uirlis uileghabhálach tomhais í seo a úsáidfear chun léargas ardleibhéil a thabhairt ar fheidhmíocht an chórais sláinte. Soláthraíonn sé táscairí atá bunaithe ar thorthaí intomhaiste agus inchainníochtaithe ar féidir iad a nascadh le beartais agus straitéisí sláinte ábhartha lena gcumasaítear comhtháthú beartais agus athchóirithe i léargas foriomlán ar fheidhmíocht don chóras sláinte. Tá cúig Bhraisle sa Chreat – Struchtúir, Próiseas, Aschuir, Torthaí agus Braisle Trasghearrtha agus tá 16 réimse ann agus laistigh de seo tá 16 réimse agus faoi láthair tá 277 táscaire san iomlán beartaithe don Chreat. Tugann OECD ar aird an méid seo a leanas:
“Feabhsóidh Measúnú Feidhmíochta nua an Chórais Sláinte próisis tomhais, monatóireachta agus tuairiscithe. Ar an gcaoi sin, beifear in ann tuiscint níos fearr a fháil ar fheidhmíocht beartais sláinte. Agus í ag aistriú i dtreo samhail atá bunaithe ar thorthaí intomhaiste agus inchainníochtúla, agus ar shiúl ó na táscairí atá bunaithe ar ghníomhaíochtaí atá ann faoi láthair, tacóidh an uirlis nua go mór le cinntí beartais sláinte fianaise-bhunaithe níos fearr, go háirithe má tá tacair sonraí nasctha níos soiléire mar bhonn agus mar thaca acu."
2. Measúnú digiteach caighdeánaithe is ea an Uirlis Measúnaithe Aonair (SAT) – bunaithe ar an gcreat idirnáisiúnta interRAI - ar riachtanais sláinte agus cúraim shóisialta daoine aosta leochaileacha nó daoine faoi mhíchumas atá ag déanamh iarratais ar scéimeanna tacaíochta baile nó tí altranais. Tugann OECD ar aird an méid seo a leanas:
“Cuireann an measúnú cuimsitheach, atá le teacht in ionad nós imeachta páipéarbhunaithe, sraith leathan faisnéise san áireamh thar roinnt gnéithe. Cuimsíonn siad seo stádas sláinte (fisiceach agus meabhrach) an duine aonair, feidhmíocht agus folláine go gnéithe níos mionsonraithe den saol laethúil, cosúil le bainistíocht cógais, gníomhaíochtaí fisiceacha, nósanna cothaithe agus idirghníomhaíochtaí sóisialta. Tá dul chun cinn á dhéanamh cheana féin. Táthar ag súil go mbeidh an mheastóireacht ar thorthaí ceithre thionscadal píolótach ar shamhail athchóirithe de sheirbhísí tacaíochta baile – bunaithe ar úsáid SAT - mar bhonn eolais do dhearadh na scéime tacaíochta baile reachtúla nua. Tá tús curtha le hearcaíocht do 128 post mar Éascaitheoir Riachtanas Cúraim. […] Is príomhuirlis TF í an Uirlis Measúnaithe Aonair (SAT) chun tacú le comhtháthú oibríochtúil feabhsaithe ar fud na soláthraithe cúraim fhadtéarmaigh sláinte agus sóisialta go léir, rud a chumasaíonn gnóthachain éifeachtúlachta mhóra agus soláthar seirbhísí cúraim atá níos éifeachtaí agus atá dírithe ar an duine."
3. Is píosa mór reachtaíochta é an Bille um Fhaisnéis Sláinte atá dírithe ar an tírdhreach faisnéise sláinte reatha a athrú chun córas faisnéise sláinte nua-aimseartha, sainoiriúnaithe a sholáthar. Cuirfidh an bille bonn láidir reachtach ar fáil chun sreabhadh faisnéise tríd an gcóras sláinte a cheadú. Dúirt an OECD maidir le haitheantóra sláinte uathúil a thabhairt isteach:
“Gur cheart go gcomhlánófaí é le creat náisiúnta reachtaíochta um rialachas sonraí, mar atá á phlé faoi láthair sa Bhille um Fhaisnéis Sláinte. Trí rialachas agus feidhmeanna faisnéise sláinte náisiúnta iomchuí a lárú in aon chomhlacht neamhspleách amháin, d'fhéadfaí cosaint sonraí níos mó a áirithiú agus muinín a chothú. D'fhéadfadh an institiúid nua a bheith freagrach as seirbhísí nasctha agus dí-shainaitheanta thar na bailiúcháin sonraí sláinte atá ar fáil agus gníomhú mar a caomhnóir aonair. Ba cheart don eintiteas nua ról ceannasach a ghlacadh i gcur i bhfeidhm creata náisiúnta um rialachas sonraí, ina leagfar amach na coinníollacha maidir le bailiú sonraí, úsáid thánaisteach agus comhroinnt shlán i bhfoirm anaithnide."
4. Is éard is bithchosúil ann ná cógas bitheolaíoch atá an-chosúil le cógas bitheolaíoch eile (ar a dtugtar cógas tagartha) a bhfuil údarú margaíochta aige cheana féin agus atá ceadaithe lena úsáid in othair. Deir an OECD maidir le hÉirinn:
“Go bhfuil úsáid cineálach agus bithshamhlacha fós measartha. Dheimhnigh an Ghníomhaireacht Leigheasra Eorpach le déanaí go bhfuil cógais bhithchosúla arna bhformheas san Aontas Eorpach inmhalartaithe lena ndrugaí tagartha.”
Leanann OECD ar aghaidh lena mholadh gur chóir d'Éirinn:
“Feabhas a chur ar iomaíocht sa mhargadh drugaí eisphaitinne agus bithchosúil, ag cinntiú nach gcuirtear isteach go saorga ar dhul i bhfód cógais sa mhargadh ag an gcóras laghduithe éigeantacha praghais atá ann faoi láthair; uasdátú a dhéanamh go rialta ar liosta an Údaráis Rialála Táirgí Sláinte de chógais inmhalartaithe chun úsáid táirgí nach táirgí tionscnaimh iad ar chostas níos ísle a mhéadú, agus; úsáid mhéadaithe bithshamhlacha a spreagadh, lena n-áirítear trí smaoineamh ar iad a dhéanamh chomh hidirmhalartaithe le táirgí cineálacha."
5. Leithdháileann Plean Gníomhaíochta um Liostaí Feithimh 2022 €350 milliún ar FSS agus NTPF chun liostaí feithimh a laghdú. Faoin bplean seo seachadfaidh an Roinn, FSS agus NTPF acmhainn bhreise phráinneach chun cóireáil a dhéanamh ar othair, chomh maith le hinfheistiú in athchóirithe fadtéarmacha chun laghduithe marthanacha a thabhairt ar liostaí feithimh. Aithnítear sa Phlean 15 gnáthamh ardtoirte, lena n-áirítear catarachtaí, le gealltanas go bhfaighidh aon duine atá ag fanacht 6 mhí, atá oiriúnach go cliniciúil, tairiscint cúraim ón NTPF. Amhail deireadh mhí Dheireadh Fómhair, tugann an NTPF le fios go bhfuil cóireáil údaraithe acu do 80% d'othair atá ag fanacht thar 6 mhí le ceann de na gnáthaimh spriocdhírithe. Tugann an OECD dá haire go bhfuil sé mar aidhm le Plean 2022 cur leis na laghduithe ar an liosta feithimh a baineadh amach faoi Phlean Gníomhaíochta um Liostaí Feithimh 2021 agus leanúint ar aghaidh lena mholadh go ndéanfaidh Éire:
“Cosán na méaduithe ar acmhainn ospidéil phoiblí a choinneáil ar aon dul le cuspóirí beartaithe agus bainistíocht ama feithimh a fheabhsú, agus bonn faisnéise ceart a thógáil chun monatóireacht a dhéanamh ar dhul chun cinn an Phlean Gníomhaíochta um Liostaí Feithimh."
6. Tá na sé Limistéar Sláinte Réigiúnacha (RHAanna) nua ag teacht le moltaí a rinneadh i dTuarascáil Choiste an Oireachtais um Thodhchaí Sláintecare go mbeadh comhlachtaí réigiúnacha freagrach as pleanáil agus seachadadh seirbhísí comhtháite sláinte agus cúraim shóisialta. Deir OECD:
“Is céim ríthábhachtach é cruthú sé Limistéar Sláinte Réigiúnach (RHA) nua chun cúram comhtháite díláraithe a sholáthar. Tar éis geografaíocht RHAanna a cheadú in 2019, chomhaontaigh an Rialtas le déanaí ar shamhail gheografach roghnaithe chun seachadadh seirbhíse a réigiúnú. Le bheith i bhfeidhm go luath in 2024, tabharfar buiséad bliantúil do gach RHA trí shamhail chistithe Leithdháilte Acmhainní ar Bhonn Daonnra (PBRA), agus beidh bainisteoir feidhmiúcháin freagrach go díreach do bhord FSS. Glacfaidh na haonaid réigiúnacha nua seo freagracht as seirbhísí cúram sláinte agus cúraim shóisialta comhtháite (fisiceach agus meabhrach) a sholáthar, agus tiocfaidh siad in áit an líonra reatha de réir a chéile. Agus é de chúram orthu cúram comhtháite agus othar-lárnaithe a phleanáil, a mhaoiniú, a bhainistiú agus a sholáthar bunaithe ar riachtanais an daonra áitiúil, cumasóidh RHAnna cinnteoireacht ar leibhéal an phobail agus úinéireacht áitiúil. Ba cheart go n-éascóidís rochtain níos éifeachtaí ó thaobh costais de ar sheirbhísí sláinte agus cúraim shóisialta níos gaire do bhaile na n-othar ."
7. Is samhail chistithe le haghaidh pleanáil sláinte é leithdháileadh acmhainní daonra-bhunaithe (PBRA) a fhéachann le hacmhainní cúram sláinte atá ar fáil a dháileadh de réir riachtanas an daonra chun éifeachtúlacht agus cothromas a chur chun cinn i dtorthaí sláinte agus dáileadh acmhainní araon. Tá samhail PBRA le cur i bhfeidhm i gcóras cúram sláinte na hÉireann faoi 2024. Deir OECD:
“Trí chruthú Limistéar Sláinte Réigiúnach a nascadh le glacadh le samhail chistithe PBRA, d’fhéadfaí cur go mór le héifeachtúlacht an chaiteachais ar chúram sláinte poiblí. Trí acmhainní cúram sláinte a dháileadh ar bhealaí a léiríonn sainriachtanais phróifílí daonra éagsúla, seachas bunaithe ar iarratais ó chatagóirí éagsúla soláthraithe mar atá an scéal faoi láthair, cumasóidh PBRA pleanáil seirbhíse níos fearr, agus cothromas i dtorthaí sláinte agus leithdháileadh acmhainní níos éifeachtaí á chur chun cinn aige. Ina theannta sin, mar thoradh ar fhreagracht atá sainithe go soiléir ar na RHAnna as seirbhísí cúraim chomhtháite a sholáthar dá saoránaigh, tacóidh PBRA le cuntasacht fheabhsaithe. Réiteoidh sé seo an bealach do dhreasachtaí níos láidre chun rialachas corparáideach agus trédhearcacht an chórais a fheabhsú, rud a éascóidh inrianaitheacht caiteachais níos fearr agus measúnuithe níos bríomhaire ar a éifeachtacht.”