Preasráitis
Téann an tAire Hildegarde Naughton i gcomhar leis an SciComm Collective chun an feachtas Meáchan Sláintiúil a leathnú
Foilsithe
An t-eolas is déanaí
Foilsithe
An t-eolas is déanaí
Tá fógra raidió nua fógartha ag an Aire Stáit le Freagracht as Sláinte Poiblí, Folláine agus as an Straitéis Náisiúnta Drugaí Hildegarde Naughton TD chun céim a dó den fheachtas Meáchan Sláintiúil a chomóradh.
Arna fhorbairt faoin gCreat Éire Shláintiúil, is é an feachtas seo an chéad cheann a dhírigh ar chosc ar ardú meáchain trí labhairt go díreach le daoine fásta óga idir 25 agus 34 bliain d’aois faoi iompraíochtaí dearfacha a chuidíonn le meáchan sláintiúil a choinneáil.
Forbraíodh é mar fhreagra ar thaighde a léirigh gur am ríthábhachtach é na 20í le haghaidh meáchan a chur suas, agus tá sé mar aidhm aige feasacht a mhéadú ar na ceithre cholún de mheáchan sláintiúil: codlata, strus, gníomhaíocht fhisiciúil agus cothú.
Sroicheann an feachtas go príomha daoine fásta óga ar líne agus folaíonn sé freisin fógra raidió ar stáisiúin náisiúnta, áitiúla agus ar líne.
Déanann baill SciComm Collective na príomhtheachtaireachtaí a mhéadú ar na meáin shóisialta; eolaithe óga atá ag obair agus ag staidéar in Éirinn agus saineolaithe i réimsí codlata, struis, gníomhaíochta coirp agus cothú.
Dúirt an tAire Naughton:
“Tá sé chomh tábhachtach go dtuigimid go léir an tionchar a bhíonn ag codlata agus strus, chomh maith le cothú agus gníomhaíocht fhisiciúil, ar ár gcumas meáchan sláintiúil a choinneáil.
“I mbliana, tá lúcháir orm a bheith ag obair i gcomhar leis an Sci-Comm Collective dár bhfeachtas Meáchan Sláintiúil. Tar éis bualadh le cuid den fhoireann agus taithí phearsanta a fháil ar a saineolas tarraingteach i gcumarsáid eolaíochta idir phiaraí, táim muiníneach go gcabhróidh an feachtas seo le daoine óga a chumasú chun glacadh le hiompraíochtaí níos sláintiúla ina saol laethúil.”
Dúirt an tOllamh Breda Smyth Príomhoifigeach Leighis:
“Tá feasacht ghinearálta ar an nasc idir nósanna itheacháin agus gníomhaíocht choirp agus meáchan, ach leagann an feachtas Meáchan Sláintiúil béim freisin ar an tábhacht a bhaineann le codlata a bharrfheabhsú agus strus a íoslaghdú chun meáchan a chur suas a chosc.
“Rannchuidiú róthrom agus murtall le raon saincheisteanna sláinte. Tosaíonn feabhsú sláinte iomlán an daonra le cosc, agus mar sin tá feachtais mar seo ríthábhachtach mar is féidir leo cabhrú le treochtaí murtall a aisiompú, ag seachaint aimhréidheanna sláinte amach anseo a laghdóidh an t-ualach ar an tseirbhís sláinte.”
Dúirt an tOllamh Donal O’Shea, Ceannaire Cliniciúil um Murtall de chuid FSS:
“Tá dul chun cinn tábhachtach déanta ag an eolaíocht maidir lenár dtuiscint ar róthrom agus murtall. Tá a fhios againn anois go mbíonn tionchar ag go leor fachtóirí ar mheáchan: is féidir ról a bheith ag ár ngéinte, an áit a bhfuil cónaí orainn, ár rochtain ar spásanna sábháilte lasmuigh, an fhógraíocht a fheicimid, ár rochtain ar bhia úr cosúil le torthaí agus glasraí ar phraghas réasúnta, ár rochtain ar dhramhbhianna, an méid strus inár saol, cé mhéad a chodlaíonn muid. I mbeagán focal, tá i bhfad níos mó i gceist le meáchan a fháil ná smacht aonair barraíocht a ithe níos lú agus a bheith ag déanamh níos mó aclaíochta. Tá a fhios againn go bhfuil baint ag an am seo sa saol – na 20idí agus na 30idí – le hathruithe ar iompar a spreagann meáchan a chur suas. Roinneann an feachtas seo eolas ar na nósanna lárnacha is féidir linn go léir a ghlacadh chun saol níos sláintiúla a chaitheamh agus chun an baol a bhaineann le saincheisteanna sláinte a bhaineann le róthrom agus murtall a laghdú.”
Chun tuilleadh faisnéise a fháil, tabhair cuairt ar www.gov.ie/HealthyWeight.
Tá an feachtas Meáchan Sláintiúil mar chuid de Bheartas agus de Phlean Gníomhaíochta Náisiúnta na hÉireann um Murtall (2016-2025), arna fhoilsiú ag Éire Shláintiúil in 2016.
Tá sé mar aidhm ag an bheartas agus an Plean Gníomhaíochta um Murtall treochtaí murtall a aisiompú, aimhréidheanna sláinte a chosc agus an t-ualach iomlán do dhaoine aonair, do theaghlaigh, don chóras sláinte, agus don tsochaí agus don gheilleagar i gcoitinne a laghdú.
D’fhorbair Éire Shláintiúil an feachtas i gcomhpháirtíocht le FSS agus biaslán faoi threoir an Ghrúpa Maoirseachta ar Chur i bhFeidhm Beartas Murtall.
Léirigh suirbhéanna Éire Shláintiúil in 2019 agus 2022 gur tháinig méadú suntasach ar líon na ndaoine atá róthrom agus atá ag maireachtáil le murtall i rith a 20idí agus 30idí luatha, méadú 32% in 2019 agus 29% in 2022.
Léiríodh sa Suirbhé Éire Shláintiúil 2022 go raibh líon na ndaoine idir 15 agus 24 bliain d’aois a raibh murtall orthu ag 22% ach d’ardaigh sé go 34% dóibh siúd idir 35 agus 44 bliain d’aois, méadú 12%. Tá méadú suntasach freisin ar líon na ndaoine a chónaíonn le murtall – ardú ó 8% dóibh siúd atá idir 15 agus 24 bliain d’aois go 25% dóibh siúd atá idir 35 agus 44 bliain d’aois, méadú 17%.
Léirigh taighde i measc daoine fásta óga idir 25 agus 34 bliana d’aois in 2022, go raibh 48%, níos lú ná leath díobh, ar an eolas gur tháinig athrú ar mheáchan daoine sna 20idí déanacha agus sna 30idí luatha. Tá an feachtas seo dírithe ar dhaoine fásta óga mar go bhfuil siad i mbaol meáchan a fháil ag an am seo ina saol. Dúirt 72% de dhaoine fásta óga gur mhaith leo maireachtáil níos sláintiúla.
Léirigh an taighde seo freisin gur chreid formhór na ndaoine fásta óga go raibh tionchar ag ithe go maith (81%) agus gníomhaíocht (77%) ar mheáchan. Mar sin féin, bhí níos lú daoine ar an eolas faoin ról a d'fhéadfadh strus (68%) agus codlata (59%) a imirt. Tá sé mar aidhm ag an bhfeachtas cosc a chur le meáchan a fháil le nósanna sláintiúla agus leagann sé béim ar an ról is féidir le strus agus codladh a imirt ó thaobh meáchain de, chomh maith le bheith ag ithe go maith agus a bheith gníomhach. Breis eolais ar fáil ar Gov.ie/HealthyWeight
Is líonra é an SciComm Collective de chumarsáideoirí eolaíochta óga a roinneann faisnéis sláinte, lena n-áirítear nósanna sláintiúla chun cosc a chur meáchan a chur suas, dírithe ar dhaoine óga trí SciComm Collective ar TikTok agus SciComm Collective ar Instagram