Ó An Roinn Turasóireachta, Cultúir, Ealaíon, Gaeltachta, Spóirt agus Meán
Foilsithe
An t-eolas is déanaí
Tá fógartha inniu ag an Aire Turasóireachta, Cultúir, Ealaíon, Gaeltachta, Spóirt agus Meán, Catherine Martin T.D., agus ag Aire Stáit na Gaeltachta, Patrick O’Donovan T.D., go bhfuil deontas €1,019,086 thar thréimhse 3 bliana (2024-2026) ceadaithe acu d’Oireachtas na Gaeilge chun a chur ar a chumas Líonra Gaeilge a bhunú d’fhostaithe na hearnála poiblí.
Leis an Líonra seo, cuirfear bunús foirmeálta le deiseanna labhartha na teanga a chur ar fáil dóibh siúd san earnáil phoiblí ar mian leo a gcuid Gaeilge a chothú, a choinneáil nó a úsáid i gcomhthéacs na hoibre – ó fhoghlaimeoirí suas go hard-inniúlacht agus gach rud idir eatarthu.
Tá i gceist go mbeidh 4 mhór-imeacht ann in aghaidh na bliana mar aon le himeachtaí eile réigiúnda, sainspéise agus do na leibhéil inniúlachta éagsúla agus cuirfear fáilte ag na hócáidí seo roimh:
Tá ráite go mbeifear in ann dul i bhfeidhm ar nach mór ná 8,000 duine in aghaidh na bliana leis na himeachtaí seo uile agus go ndéanfaidh an líonra freastal orthu siúd:
Beidh tábhacht faoi leith ag an méid atá beartaithe le Líonra Gaeilge na hEarnála Poiblí d’fhorfheidhmiú Achtanna na dTeangacha Oifigiúla 2003-2021 agus na spriocanna uaillmhianacha a leagtar amach ann, ach go háirithe:
Ag labhairt di faoi bhunú Líonra Gaeilge na hEarnála Poiblí, dúirt an tAire Martin:
“Is léiriú é ceadú an deontais seo ar na tionscnaimh dhearfacha atá agus a bheidh ag teacht chun cinn mar thoradh ar an €0.5m breise a ceadaíodh i leith chur i bhfeidhm an Achta faoi Cháinaisnéis 2024. Is léiriú é chomh maith ar thiomantas an Rialtais maidir le hacmhainneacht teanga na hearnála poiblí a fhorbairt, agus go deimhin, cuspóirí foriomlána na reachtaíochta a bhaint amach go rathúil. Tá teachtaireacht thar a bheith dearfach againn anois maidir leis na deiseanna fostaíochta atá ar fáil dóibh siúd le hinniúlacht i nGaeilge, iad siúd atá sa chóras reatha cheana féin san áireamh, agus caithfimid gach deis a thapú an teachtaireacht sin a scaipeadh go forleathan agus tacú leo siúd a bhfuil suim acu iontu.”
Dúirt an tAire Stáit O’Donovan gur freagraíodh mianta fhostaithe an Stáit le bunú an líonra seo:
“Anuraidh, rinne mo Roinn dul chun cinn i gcomhar leis an Roinn Caiteachais Phoiblí, Sheachadadh PFN agus Athchóirithe ar na cúrsaí Gaeilge a chuireann Gaelchultúr ar fáil, thar ceann OneLearning, d’fhostaithe na státseirbhíse agus Teastas Eorpach na Gaeilge (TEG) anois ag déanamh deimhnithe ar na cúrsaí sin. Tá na cúrsaí seo ag dul i méid i measc státseirbhíseach ó shin i leith, ach is é an príomh-aiseolas atá ag teacht tríd gach téarma, ná an gá atá le tacaíochtaí breise a chur ar fáil d’fhoghlaimeoirí Gaeilge chun an teanga a chleachtadh lena gcomhghleacaithe lasmuigh den seomra ranga. Tá áthas orm gur éirigh linn na mianta sin a fhreagairt le bunú an líonra seo, agus gabhaim buíochas leis an Oireachtas as a thiomantas d’fhís an Stáit mar a bhaineann sé le treisiú na teanga sa chóras poiblí.”
Bhí an méid seo a leanas le rá ag Ceannasaí an Oireachtais, Máirín Nic Dhonnchadha ar an ábhar chomh maith:
“Fáiltímid roimh an tacaíocht seo do na fostaithe san earnáil phoiblí. Cuirfidh sé ar chumas an Oireachtais Líonra Gaeilge nua a bheidh ilghnéitheach, fuinniúil, tarraingteach a thógáil agus a fhorbairt chun go mbeidh sé ina thacaíocht agus ina inspioráid do rannpháirtithe - daoine le Gaeilge líofa agus foghlaimeoirí araon - labhairt go muiníneach i nGaeilge, bíodh siad san ionad oibre, leis an teaghlach sa bhaile nó amuigh go sóisialta le cairde. Beidh iliomad deiseanna ag baill an Líonra cairdis nua trí Ghaeilge a dhéanamh agus a bheith rannpháirteach in imeachtaí sóisialta, cultúir agus ealaíne trí Ghaeilge.”
Is ó líne bhuiséid C11 – Tionscnaimh Seirbhíse Poiblí – a ceadaíodh an deontas seo. Cuireadh tús leis an líne bhuiséid seo in 2023 chun tacú le hiarrachtaí na Roinne forálacha an Achta Teanga nua a neadú trasna na hearnála poiblí, chun leasa phobal labhartha na Gaeilge laistigh agus lasmuigh den Ghaeltacht. Is €1m an t-allúntas a bhí ann faoi Cháinaisnéis 2023 agus is €1.5m atá ann faoi Cháinaisnéis 2024.
Beidh foireann de cheathrar le hearcú ag an Oireachtas le héagsúlacht scileanna chun cúram sonrach a dhéanamh de bhunú agus forbairt an líonra, lena n-áirítear bainisteoir chun an tionscnamh a stiúradh. Tá i gceist go gcuirfear tús leis an bpróiseas earcaíochta seo go luath san athbhliain.
Déanfar léirithe spéise i leith bhallraíocht den Líonra a lorg san athbhliain chomh maith.