Preasráitis
Fógraíonn McConalogue maoiniú €2.7m chun an Réadlann Náisiúnta Carbóin Ithreach Talmhaíochta a leathnú
Ó An Roinn Talmhaíochta, Bia agus Mara
Foilsithe
An t-eolas is déanaí
Ó An Roinn Talmhaíochta, Bia agus Mara
Foilsithe
An t-eolas is déanaí
D’fhógair an tAire Talmhaíochta, Bia agus Mara, Charlie McConalogue, TD, maoiniú os cionn €2.7m inniu chun an Réadlann Náisiúnta Carbóin Ithreach Talmhaíochta (NASCO) a leathnú. Éascóidh an infheistíocht seo trealamh monatóireachta breise gás ceaptha teasa (GHG) chun raon agus cineál ithreacha agus úsáidí talún a ndéantar monatóireacht orthu tríd an Réadlann a mhéadú.
Dúirt an tAire McConalogue:
“Athdhearbhaíonn infheistíocht an lae inniu de níos mó ná €2.7m chun an Réadlann Náisiúnta Carbóin Ithreach Talmhaíochta a leathnú mo thiomantas an taighde agus na sonraí a sholáthar a theastaíonn chun tacú le forbairt samhail feirmeoireachta carbóin a dhíríonn agus a thugann luach saothair do ghníomhartha a bhaineann carbón agus a stórálann é inár n-ithreacha. Rachaidh ár n-infheistíocht straitéiseach sa teicneolaíocht seo chun leasa talmhaíochta agus sochaí na hÉireann i gcoitinne trí thuiscint níos fearr a fháil ar ár n-astaíochtaí GHG agus trí aird a tharraingt ar na bealaí trínar féidir linn laghduithe suntasacha astaíochtaí a bhaint amach."
Dúirt an tAire McConalogue:
“Is réimse í an fheirmeoireacht charbóin a thiocfaidh chun bheith ina cuid ríthábhachtach de thodhchaí na feirmeoireachta sa tír seo. Deis a bheidh anseo dár bhfeirmeoirí sruth ioncaim nua a fháil dá bhfeirm. Chun luach saothair a thabhairt dár bhfeirmeoirí as na bearta a dhéanann siad chun carbón a bhaint agus a stóráil inár n-ithreacha, foraoisí, féarthailte, tailte féaraigh agus fálta sceach, tá creat Feirmeoireachta Carbóin maith a sholáthraíonn muinín, fíorú agus deimhniú riachtanach.
“Bhunaigh mé Grúpa Oibre le déanaí, faoi chathaoirleacht oifigigh ó mo roinn le saineolas ó gach cearn den rialtas, chun scrúdú a dhéanamh ar phríomhghnéithe an Chreata Feirmeoireachta Carbóin a Chumasú. Ar na príomhréimsí a ndíreoidh an grúpa seo orthu, i measc nithe eile, tá eolas atá ann cheana a bhaineann le sonraí bunlíne a bhunú, moltaí a dhéanamh maidir le bealaí chun aghaidh a thabhairt ar bhearnaí eolais, riachtanais iniúchta sa todhchaí a mheas, cóid deonacha carbóin a fhorbairt, scrúdú a dhéanamh ar an bhféidearthacht maoiniú príobháideach a ghiaráil trí chomhpháirtíochtaí poiblí/príobháideacha, agus struchtúir rialachais dea-chleachtais a aithint."
D’fháiltigh an tAire McConalogue agus an Seanadóir Pippa Hackett, an tAire Stáit um Úsáid Talún agus Bithéagsúlacht, freisin roimh fhoilsiú an pháipéar beartais, Timthriallta Carbóin Inbhuanaithe ag an gCoimisiún Eorpach le déanaí. Cuireann an chumarsáid seo béim ar a thábhachtaí atá forbairt agus imscaradh ar scála réitigh bainte carbóin, idir theicniúil agus talamh-bhunaithe, mar rud atá fíor-riachtanach chun neodracht aeráide a bhaint amach faoi 2050.
Feictear Feirmeoireacht Charbóin mar réiteach bunaithe ar nádúr mar ghné thábhachtach chun astaíochtaí gás ceaptha teasa (GHG) a laghdú agus carbón atmaisféarach a fhorghabháil/a stóráil.
Dúirt an tAire Hackett: “Tugann an foilseachán seo soiléireacht do roinnt réimsí a bhfuil tábhacht ag baint leo d’fheirmeoirí, úinéirí talún agus foraoiseoirí araon a bhí ag éileamh go mbunófaí tionscnaimh a thacaíonn lena rannpháirtíocht i margaí deonacha carbóin. Tá baint ag mo Roinn le roinnt blianta le tionscnaimh den chineál céanna faoin gCiste Comhshaoil Coillearnaí agus faoin Scéim Agra-Fhoraoiseachta agus is féidir linn a fheiceáil go soiléir an tairbhe a bhaineann le plandáil crann ar an bhfeirm ach le raon leathan cleachtas feirmeoireachta carbóin a spreagadh”.
Chuir Teagasc, thar ceann na Roinne, tús le dianfhaireachán ar astaíochtaí agus aistrithe carbóin thar raon ithreacha Éireannacha, ag cur Éire chun tosaigh go hidirnáisiúnta i dtéarmaí feirmeoirí a thuiscint, a thacú agus luach saothair a thabhairt dóibh as cleachtais a thógann stórtha carbóin inár n-ithreacha.
Dúirt an Dr Karl Richards, Ceann na Roinne Taighde Comhshaoil, Ithreacha agus Úsáid Talún ag Teagasc:
“Cuirfidh leathnú na Réadlainne Carbóin saoráidí taighde ceannródaíocha ar fáil don phobal taighde in Éirinn chun astaíochtaí talmhaíochta a scagadh níos fearr agus chun bearta maolaithe nua a aithint chun astaíochtaí gás ceaptha teasa a laghdú agus cuirfidh sé Éire chun tosaigh i dtaighde ceaptha carbóin an AE."
Nótaí don Eagarthóir
Geallann Plean Gníomhaithe ar son na hAeráide 2021 scrúdú a dhéanamh ar bhealaí d’fhorbairt samhail feirmeoireachta carbóin d’fheirmeoirí agus úinéirí talún na hÉireann, a thugann luach saothair ó thaobh airgeadais de na gníomhaíochtaí um leithlisiú carbóin agus laghdú/fritháireamh astaíochtaí a bhíonn ar siúl gach lá ar fheirmeacha agus i bhforaoisí na hÉireann.
Bunaíodh an Réadlann Náisiúnta Carbóin Ithreach Talmhaíochta in 2020 mar aitheantas ar an ngá atá leis an Fardal Náisiúnta a fheabhsú chun na hastuithe agus an ceapadh iarbhír ó fhéarthailte a léiriú go cruinn chun dul chun cinn i dtreo ár spriocanna a fhíorú agus chun aghaidh a thabhairt ar an easpa sonraí chun an t-athrú ar stoic charbóin ithreach i bhféarthailte ar ithreacha orgánacha agus mianracha in Éirinn a chinneadh mar gheall ar easpa taighde ábhartha, bailiú sonraí agus bonneagair monatóireachta.
Déanfaidh an Réadlann Náisiúnta Carbóin Ithreach Talmhaíochta:
Astaíochtaí agus linn charbóin ithreach ó thalamh talmhaíochta a chainníochtú agus a shamhaltú níos fearr
Cumasaigh bearta maolaithe chun forghabháil carbóin a mhéadú a áireamh san fhardal náisiúnta
Páirt a ghlacadh i líonra ICOS an AE (Córas Comhtháite Breathnóireachta Carbóin)
A chur ar chumas na hÉireann leas a bhaint as Rialachán Comhroinnte Iarrachtaí an AE 2018
CRÍOCH