Ó An Roinn Talmhaíochta, Bia agus Mara
Foilsithe
An t-eolas is déanaí
D’fhógair an tAire Talmhaíochta, Bia agus Mara, Charlie McConalogue TD comhaontú nua inniu idir a Roinn agus Gníomhaireachtaí Stáit ó gach cearn den tseirbhís phoiblí chun oibriú le tíortha comhpháirtíochta chun córais an bhia, sábháilteacht an bhia agus an inbhuanaitheacht a neartú ar fud an domhain.
Rinne an grúpa Córais Inbhuanaithe Bia na hÉireann (CIBÉ/SFSI) athnuachan ar an gcomhaontú a thugann Bord Bia, Fiontar Éireann, Údarás Sábháilteachta Bia na hÉireann agus Teagasc le chéile leis an Roinn Talmhaíochta, Bia agus Mara (RTBA/DAFM). Tabharfaidh sé faoi thionscadail ar fud an domhain ag baint úsáide as saineolas na hÉireann chun táirgiúlacht agus éifeachtúlacht na gcóras agraibhia a fheabhsú agus, ar an gcaoi sin, ag cur le sábháilteacht an bhia, slándáil an bhia, an athléimneacht agus an inbhuanaitheacht.
Dúirt an tAire McConalogue:
“Sé Córais Inbhuanaithe Bia na hÉireann an bunús fhás tapa na gcaidreamh rialtais-go-rialtas maidir leis an agraibhia, agus is dea-scéal é sin nuair a smaoinímid ar na dúshláin a bhaineann leis an athrú aeráide agus le slándáil an bhia agus an chothaithe. Is ceannródaí í Éire i bhforbairt na dteicneolaíochtaí agus córais ceannródaíocha an bhia. Baineann Éire agus ár gcomhpháirtithe idirnáisiúnta tairbhe araon as an eolas agus as na scileanna a chruthaíomar trí thaithí scór bliain i bpleanáil, i bhforbairt agus i rialáil an agraibhia, agus sinne ag infheistiú i neartú a gcuid córais bia féin.”
Shínigh eagraíochtaí bunaithe an CIBÉ comhaontuithe nua sa bhliain 2021 chun chomhroinnt eolais agus comhoibriú teicniúil na hÉireann a leathnú i agraibhia. I mí Iúil, tugadh Meabhrán Comhthuisceana nua chun críche idir an CIBÉ agus an ghníomhaireacht de chuid na Náisiún Aontaithe, an Ciste Idirnáisiúnta um Fhorbairt na Talmhaíochta (IFAD).
Leathnaigh an CIBÉ a chuid gníomhaíochtaí san Afraic freisin trí chomhaontú idir Teagasc agus a chomheagraíocht sa Tansáin, Institiúid Taighde Beostoic na Tansáine (TALIRI), gníomhaireacht de chuid na hAireachta Beostoic agus Iascaigh, le tacaíocht ó Ambasáid na hÉireann i Dar Es Salaam.
Dar leis an Aire McConalogue:
“Níos túisce sa bhliain, chuir mé an treochlár nua 10 mbliana ar fáil don earnáil agraibhia, Food Vision (Fís Bia) 2030. Sa straitéis sin, geallann Éire go mbeidh sí ina ceannaire domhanda i gcórais inbhuanaithe an bhia sa deich mbliain amach romhainn. Tá an-áthas orm go ndearna Gníomhaireachtaí Stáit na hÉireann agus mo Roinn féin a gcuid gealltanas i leith scileanna na hÉireann a chur i bhfeidhm chun tacú le tíortha eile aghaidh a thabhairt ar na dúshláin a bhaineann le slándáil an bhia, sábháilteacht an bhia a chosaint, sláinte na n-ainmhithe a fheabhsú, agus ár gcóras bia domhanda a dhéanamh níos athléimní. Tiontaíonn punann fairsing na dtionscadal de chuid an CIBÉ na gealltanais sin ina ngníomh dáiríre. Is ábhar mór misnigh dúinn caidrimh na hÉireann le Ciste Idirnáisiúnta na Náisiún Aontaithe um Fhorbairt na Talmhaíochta (IFAD) agus leathnú na gcaidreamh comhroinnt an eolais in Oirthear na hAfraice.”
“Tá ról ceannaireachta domhanda na hÉireann i dtacú le córaisinbhuanaithe an bhia níos tábhachtaí ná riamh má theastaíonn uainn an ocras ar nialas a bhaint amach faoin mbliain 2030,” a dúirt Donal Brown, Leas-Uachtarán Comhlach IFAD i Rannán Bainistíocht Cláir. “Tá IFAD ag tnúth le bheith ag obair le CIBÉ agus leas a bhaint as saineolas teicniúil na hÉireann chun córais inbhuanaithe an bhia a thógáil i gcomhpháirt a chuireann bia cothaitheach agus inacmhainne ar fáil, slite beatha na bhfeirmeoirí ar scála beag a fheabhsú agus a n-athléimneacht i leith athrú na haeráide a fheabhsú.”
Nótaí don Eagarthóir
Is institiúid airgeadais idirnáisiúnta é an Ciste Idirnáisiúnta um Fhorbairt na Talmhaíochta (IFAD) agus is sainghníomhaireacht de chuid na Náisiún Aontaithe é a dhéanann infheistíocht i ndaoine tuaithe, a thugann an cumas dóibh slándáil a gcuid bia a mhéadú agus éalú ón mbochtanas trí bheith i gceannas ar a bhforbairt féin, a gcuid gnólachtaí a mhéadú, a slite beatha a leathnú agus a n-athléimneacht a thógáil. Méadóidh an comhaontú IFAD-CIBÉ an comhoibriú agus úsáidfidh sé saineolas na hÉireann i réimsí cosúil le dearadh agus maoirseacht na dtionscadail, forbairt na hacmhainne, an oiliúint agus na scileanna agus comhfhorbairt táirgí an eolais. Bhí Éire ina ball bunaitheach den IFAD agus tá suíochán aici faoi láthair ar Bhord Feidhmiúcháin IFAD.
Sa Tansáin, le tacaíocht ó Ambasáid na hÉireann i Dar Es Salaam, tá Teagasc agus TALIRI, dhá chomhlacht rialtais, ag tabhairt faoin gcomhobair spriocdhírithe chun táirgiúlacht agus inbhuanaitheacht fheirmeoirí déiríochta na Tansáine a fheabhsú - mar shampla, trí thionscadail taighde agus léirithe nua ar eallach póir agus ar tháirgeadh agus caomhnú na sealgairí a fhástar go háitiúil. Cuirfidh sé seo le sprioc na Tansáine slándáil a cuid bia, a cothú agus a athléimneacht a fheabhsú trí tháirgiúlacht na gcóras déiríochta do shealbhóirí beaga a fheabhsú.
CRÍOCH