Preasráitis
Fógraíonn an tAire McConalogue infheistíocht €37.3million i dtionscadail chaipitil i sé ionad iascaigh cuain na hÉireann
Ó An Roinn Talmhaíochta, Bia agus Mara
Foilsithe
An t-eolas is déanaí
D’fhógair an tAire Talmhaíochta, Bia agus Mara, Charlie McConalogue, TD, inniu leithdháileadh €37.3m, do thionscadail chaipitil in 2023 sna sé Ionad Iascaigh Cuain in Éirinn atá faoi úinéireacht an stáit ag na Cealla Beaga, Ros an Mhíl, Baile Chaisleáin Bhéarra, Dún Mór agus Binn Éadair tríd an gClár Forbartha Caipitiúla Iascaigh Cuain agus Bonneagar Cósta.
Dúirt an tAire,
“Príomhbhonneagar atá sna sé Ionad Iascaigh Cuain dár dtionscal bia mara. Tagann thart ar 90% den iasc go léir a cuireadh i dtír isteach go hÉirinn trí na saoráidí seo. Léiríonn seo an rath atá tagtha ar na Cuanta seo mar mhoil gheilleagracha don tionscal Bia Mara. Bhain ríthábhacht le forbairt leanúnach an bhonneagair sna Cuanta seo don chabhlach iascaigh agus don tionscal próiseála bia mara talamhbhunaithe. Cuireann na Cuanta seo forbairt gheilleagrach chun cinn i measc na bpobal cósta atá forimeallach go mór mór agus na gcúlchríoch ina bhfuil siad lonnaithe. Tá an rialtas tiomanta do leanúint do na Cuanta seo a fhorbairt chun buntacú lenár dtionscal bia mara agus forbairt gheilleagrach a chur chun cinn sna limistéir seo.”
Dúirt an tAire freisin,
“Cuireann Limistéar Eisiach Eacnamaíochta na hÉireann 200 míle tailte saibhre naíolainne agus iascaireachta ar fáil dá gcabhlach féin agus do chabhlaigh eile AE. Tá Tionscal Bia Mara na hÉireann agus an Rialtais, agus é ag oibriú ar an straitéis a leag an Tascfhórsa Bia Mara atá faoi stiúir an tionscail amach, tiomanta do dhúshláin reatha a shárú agus tionscal bia mara na hÉireann láidir inbhuanaithe a thógáil ar bhunchloch de stoic éisc a bhainistítear go hinbhuanaithe. Bonneagar um chur i dtír den chéad scoth é gné ríthábhachtach do thodhchaí ár bpobal cósta a bhraitheann ar iascaigh, inar féidir le tionscal bia mara nua-aimseartha oibriú go héifeachtach agus seirbhísí a fháil go héifeachtach. Cuireann ár suíomh tíreolaíochta i ngar do na meánna agus an fíorchostas dóchúil atá ag dul i méid sna deich mbliana amach romhainn deis straitéiseach ar fáil moil bhia mara a dhéanamh dár gcuanta agus pobail chósta a chuireann na saoráidí is fearr ar fáil a mheallann cur i dtír ó sciar níos mó den iasc a gabhadh inár limistéar 200 míle. Cabhróidh seo leis na deiseanna a uasmhéadú do bhunphróiseáil agus próiseáil thánaisteach bia mara in Éirinn agus soláthróidh sé tionscal láidir próiseála bia mara Éireannach chun freastal ar ár gcabhlach iascaigh agus ar chabhlaigh eile agus na pobail chósta seo a chothú. Seo iad na cúiseanna go bhfuil an clár infheistíochta caipitil mór Rialtais seo á fhógairt agam inár nIonaid Iascaigh Cuain inniu.”
Anuas ar na tionscail Táirgthe Iascaigh agus Bhia Mara, tá na hIonaid Iascaigh Cuain ag freastal ar mhéid gnó tráchtála muirí éagsúil atá ag dul i méid, trácht lastais, longa cúrsála, bialanna agus gníomhaíochtaí eile fóillíochta, turasóireachta agus sóisialta san áireamh. Cuireann na gníomhaíochtaí seo leis an ngníomhaíocht gheilleagrach ríthábhachtach a ghineann ár dtionscal iascaireachta agus cabhraíonn siad le beogacht na bpobal cósta seo a chothú.
Rinneadh thart ar 88% den iasc a cuireadh i dtír in 2021 isteach sa Stát a thabhairt isteach sna sé Ionad Iascaigh Cuain. Thug Bord Iascaigh Mhara le fios don bhliain 2021 gur chuir tionscal bia mara na hÉireann €1.26 billiún le geilleagar na hÉireann.
Tá conradh do dhá phríomhthionscadal cheana féin faoi Chlár 2023. Áirítear leo seo an Ché Domhainmhara ag Ros an Mhíl (€16m in 2023) ar fhógair an tAire gur ceapadh conraitheoir di i mí na Nollag 2022 agus an síneadh leanúnach ar ché Smooth Point ag na Cealla Beaga (€7.5m in 2023), ar cheart go mbeadh an chuid ba mhó de curtha i gcrích i mbliana. Cumasóidh fógairt an chistithe freisin tionscadal forbartha Bhaile Chaisleáin Bhéarra a bhfuil an Roinn ag tabhairt faoi le ceithre bliana anuas.
Tacaíonn an clár chomh maith le cothabháil ag Ceann Cléire agus líon beag céanna, soilse agus rabhchán timpeall an chósta i gcomhréir leis an 1902 ex-congested Districts Board Piers, Lights and Beacons Act. De bhreis air sin, léirítear tiomantas na Roinne do thacú le cuspóirí comhshaoil agus inbhuanaitheachta an Rialtais trí líon tionscadail ábhartha atá ar na bacáin faoi chlár na bliana seo, aistrithe san áireamh chuig soilsiú agus cumhacht atá tíosach ar fhuinneamh agus méadrú uisce chun monatóireacht a dhéanamh ar ídiú acmhainní.
Dúirt an tAire mar fhocal scoir,
“Bhain tábhacht mhór shóisialta agus gheilleagrach le hiascaireacht i gcónaí d’Éirinn agus breis agus 16,000 post díreach agus indíreach ann i measc iascach, dobharshaothrú, próiseála agus earnálacha coimhdeacha agus glacann an tionscal bia mara le ról ríthábhachtach in inmharthanacht gheilleagrach inbhuanaithe go leor pobail chósta ar fud na hÉireann. I ndiaidh an €37.3m seo a fhógairt agus tar éis dom infheistíocht €55.3m, a fhógairt i mbliana i 164 tionscadal bonneagair mhuirí poiblí i gcéanna Údaráis Áitiúil, faoi Scéim Bonneagair Mhuirí Údaráis Áitiúil Coigeartaithe an Bhreatimeachta 2022-23, creidim go neartaíonn an infheistíocht gan choinne seo i saoráidí den chéad scoth timpeall an chósta tiomantas tréan an Rialtais seo chun tacú leis an tionscal bia mara, tionscail eile a bhaineann le cúrsaí muirí agus le pobail chósta”
Soláthraítear an cistiú faoin gClár Forbartha Caipitiúla Iascaigh Cuain agus Bonneagar Cósta anuas ar an gcistiú €55.3m maidir le Scéim Bonneagair Mhuirí Údaráis Áitiúil Coigeartaithe an Bhreatimeachta 2022-23 which the Minister announced in December 2022. ) a d’fhógair an tAire i mí na Nollag 2022. Cuireann an scéim sin cistiú ar fáil d’údaráis áitiúla chun bonneagar muirí poiblí na hÉireann a athbheochan.
Grianghraf 1: An Seanadóir Seán Kyne, an tAire Talmhaíochta, Bia agus Mara, Charlie McConalogue, TD, Anne Rabbitte, TD agus Éamann Ó Cúiv, TD ag Ros an Mhíl, ina n-infheisteofar €16m i dtionscadal na Cé Domhainmhara in 2023.
Grianghraf 2: Infheisteofar €7.5m i Síneadh Cé Smooth Point, príomhthionscadal na gCealla Beaga in 2023.
Grianghraf 3: Ionad Iascaigh Cuain Bhaile Chaisleáin Bhéarra, ina ndéanfar €5.1m a infheistiú in 2023.
Tugann an Clár Forbartha Ionaid Iascaigh Cuain agus Bonneagar Cósta faoi Ghníomh 174 den Mhír Forbairt Réigiúnach Chothrom i gClár an Rialtais, “Infheistíocht straitéiseach a dhéanamh i mbonneagar calafoirt chun go mbeidh teacht i dtír níos mó ar éisc a ghabhtar ar bhealach inbhuanaithe inár n-uiscí, agus trí sin, dlús a chur leis an earnáil próiseála bia mara agus an geilleagar gorm a fhorbairt i bpobail cois cósta.”
Tugann an Clár freisin faoi Ghníomh MA/23/10 den mhír An Comhshaol Muirí de Phlean um Ghníomhú ar son na hAeráide 2023 an Rialtais “Brath ar/ídiú b(h)reosla iontaise a laghdú i measc an Bhonneagair Ionaid Iascaigh Cuain”
Cuirtear na sonraí faoin gClár Forbartha Ionaid Iascaigh Cuain agus Bonneagar Cósta 2023 (tá PDF ar ceangal) ar fáil sa Tábla. Tagann an cistiú don Chlár ó Vóta na Roinne agus ón gCiste Ionaid Iascaigh Cuain.
Clár Forbartha Bonneagair Iascaigh & Chósta 2023 Tábla
Clár Forbartha Bonneagair Iascaigh & Chósta 2023 Tábla
Íosluchtaigh nasc le haghaidh
Íoslódáil