Preasráitis
Fógraíonn an tAire McConalogue oscailt na Scéime Nuachóirithe Talmhaíochta Spriocdhírith (TAMS 3)
Ó An Roinn Talmhaíochta, Bia agus Mara
Foilsithe
An t-eolas is déanaí
Ó An Roinn Talmhaíochta, Bia agus Mara
Foilsithe
An t-eolas is déanaí
D'fhógair an tAire Talmhaíochta, Bia agus Mara Charlie McConalogue TD agus na hAirí Stáit, an Seanadóir Pippa Hackett agus Martin Heydon TD, oscailt na Scéime Nuachóirithe Talmhaíochta Spriocdhírithe (TAMS 3).
Cuireann TAMS cistiú ar fáil d'infheistíochtaí caipitil ar fheirmeacha agus beidh sí i bhfeidhm ar feadh cúig bliana le buiséad €370m. Osclóidh Sciar 1 den scéim Dé Céadaoin seo chugainn an 22 Feabhra agus is grianphainéil ar fheirmeacha an chéad infheistíocht atá ar fáil. Beidh na hinfheistíochtaí eile ar fáil ar bhonn céimnithe le linn Sciar 1 a dhúnfaidh an 16 Meitheamh.
Tá raon feabhsuithe nua ar an scéim TAMS lena n-áirítear rátaí méadaithe cúnaimh deontais, uasteorainneacha infheistíochta, infheistíochtaí nua, agus catagóirí tacaíochta nua. Áirítear leis seo ráta deontais feabhsaithe 60% i gcomparáid le ráta níos ísle 40% in TAMS II maidir le hinfheistíochtaí faoin Trealamh Scaipthe Sciodair Astaíochtaí Ísle, Infheistíochtaí Caipitil Orgánach agus Infheistíochtaí Sábháilteachta Feirme.
Ag labhairt dó ar na hathruithe, dúirt an tAire McConalogue:
“Is scéim an-tairbheach d'fheirmeoirí í TAMS, agus tá áthas orm go leanfaidh sí ar aghaidh in 2023 ar bhealach i bhfad níos mó agus níos fearr ná mar a bhí roimhe seo. Leanfaidh TAMS uirthi ag tacú le feirmeoireacht tháirgiúil agus ag cabhrú lena chinntiú go bhfanfaimid inár n-earnáil nua-aimseartha a sheasfaidh an aimsir. Táimid ag úsáid TAMS freisin chun ailíniú níos mó lenár spriocanna aeráide agus inbhuanaitheachta trí fhuinneamh in-athnuaite, trealamh scaipthe astaíochtaí ísle agus rátaí deontais níos airde d'fheirmeoirí orgánacha. Beidh sí ina tiománaí freisin dár dtosaíochtaí maidir le líon na bhfeirmeoirí óga agus na mbanfheirmeoirí a mhéadú agus sábháilteacht feirme a fheabhsú le rátaí deontais níos airde dóibh sin ar fad.”
D'fhonn spreagadh a thabhairt d'fheirmeoirí grian-infheistíochtaí a cheannach agus spleáchas ar fhuinneamh iontaise a laghdú, beidh an scéim gréine imfhálaithe lena uasteorainn infheistíochta féin de €90,000 agus tabharfar cúnamh deontais ag an ráta feabhsaithe 60%.
Dúirt an tAire:
“Tráth a bhfuil costais fuinnimh ag ardú, tá tosaíocht tugtha agam do thabhairt isteach na n-infheistíochtaí gréine a bheidh ar oscailt ar dtús ón gCéadaoin seo chugainn. Chomh maith leis na rátaí deontais níos airde, tá méid na n-infheistíochtaí atá ar fáil méadaithe agam ó 12kW go 62kW. Cuirfidh an scéim ar chumas gach feirmeora a gcumhacht féin a ghiniúint dá n-áit chónaithe agus dá ngabháltas agus cuideoidh sí le geilleagar tuaithe níos inbhuanaithe a bhaint amach, ag cabhrú le feirmeoirí costais fuinnimh ar a ngabháltais a laghdú”.
Faoi TAMS 3, déanfar an uasteorainn infheistíochta a athshocrú go €90,000 in aghaidh an ghabháltais ar feadh ré na scéime. Ciallaíonn sé seo gur féidir le gach feirmeoir a bhain leas faoi TAMS 2 iarratas a dhéanamh arís go hiomlán faoin scéim nua. Ina theannta sin, méadóidh an uasteorainn infheistíochta don tsraith tacaíochta muc agus éanlaithe go €500,000. Mar aon leis na grianphainéil, leanfaidh an trealamh Scaipthe Sciodair Astaíochtaí Íseal (LESS) ar aghaidh agus a uasteorainn infheistíochta neamhspleách féin aige.
Maidir leis an ráta méadaithe don Scéim Infheistíochta Caipitil Orgánach, dúirt an tAire Stáit Pippa Hackett:
“Tá áthas orm méadú go ráta 60% ar chúnamh deontais a fháil faoin Scéim Infheistíochta Caipitil Orgánach do 2023. Chonaiceamar éileamh gan fasach ar iontráil inár Scéim Feirmeoireachta Orgánach agus is léiriú breise é an ráta cúnaimh deontais 60% faoin Scéim Infheistíochta Caipitil Orgánach ar ár dtiomantas a chinntiú go bhfaigheann feirmeoirí orgánacha an tacaíocht riachtanach chun a n-infrastruchtúr a uasghrádú. Táimid tiomanta ár sprioc 10% dár limistéar talmhaíochta a ndéantar feirmeoireacht air go horgánach a bhaint amach faoi 2030, agus is céim thábhachtach í an ráta méadaithe deontais seo feadh an turais sin."
Maidir leis an ráta méadaithe don Scéim Sábháilteachta Feirme, dúirt an tAire Stáit le freagracht speisialta as sábháilteacht feirme Martin Heydon: “Má táimid chun feirmeacha a dhéanamh níos sábháilte, ní mór tacú le feirmeoirí infheistíocht a dhéanamh in infrastruchtúr sábháilteachta fisiciúil. Ligfidh an ráta deontais nua níos airde maidir le sábháilteacht feirme de 60% in TAMS 3 d'fheirmeoirí an riosca ar a bhfeirmeacha a laghdú trí leas a bhaint as roghanna cosúil le seanlataí a athsholáthar, aonad láimhseála níos fearr nó limistéar breithe a shuiteáil, nó soilsiú clós feirme a uasghrádú. Mholfainn do gach feirmeoir breathnú go dáiríre ar na hinfheistíochtaí seo mar chuid dár n-iarrachtaí líon na dteagmhas marfach agus tromchúiseach ar fheirmeacha a laghdú.
“Ina theannta sin, den chéad uair faoi TAMS, beidh deis ag póraitheoirí eachaí infheistíocht a dhéanamh i mbonneagar tábhachtach dá bhfeirmeacha lena n-áirítear tithíocht, saoráidí oiliúna, agus fálú. Cuideoidh sé seo le pórú agus láimhseáil capall a dhéanamh níos sábháilte d'fheirmeoirí agus do na hainmhithe. D'athródh sé rudaí go mór do phóraitheoirí beaga atá i gcroílár na hearnála."
Mairfidh TAMS 3 ar feadh cúig bliana agus beidh 10 scéim san áireamh; tá sé oscailte chun iarratais a fháil ar bhonn céimnithe de réir scéime. Osclófar cinn a bhaineann le grianfhuinneamh roimh Dé Céadaoin an 22 Feabhra. Ina dhiaidh sin beidh Leas Ainmhithe, Scéim Stórála Cothaitheach (AWNSS) faoi lár mhí an Mhárta agus beidh na scéimeanna eile oscailte d'iarratais ar bhonn céimnithe faoi dheireadh mhí na Bealtaine.
Meastar go ndúnfar an chéad Sciar do na scéimeanna go léir an 16 Meitheamh 2023. Ní oibríonn an scéim ar bhonn tús freastail agus rachaidh gach iarratas trí phróiseas rangaithe agus roghnúcháin tar éis an dáta deiridh.
Chomh maith leis na hathruithe thuas, beidh raon leathan infheistíochtaí nua san áireamh faoi na 3 scéim TAMS, lena n-áirítear na nithe seo a leanas:
Faoin Scéim Infheistíochta Caipitil Ar an bhFeirm ar a dtugtar TAMS 3 beidh 10 scéim ar leith. Is iad seo a leanas iad:
Ba cheart ceisteanna de chineál teicniúil a bhaineann leis na sonraíochtaí a chur trí ríomhphost chuig an seoladh ríomhphoist seo a leanas tams@agriculture.gov.ie . Tá líne chabhrach theicniúil 053 9114181 ar fáil idir 10.00am go 12.30pm agus 2.00pm go 4.30pm Luan go hAoine gan laethanta saoire poiblí san áireamh.
Maidir le gach ceist eile faoi TAMS déan teagmháil le Riarachán TAMS 3 ar 053 9163425.
Is féidir le conraitheoirí a eTC agus a gcód rochtana a chlárú trí ríomhphost a sheoladh chuig TAMScontractors@agriculture.gov.ie