Seolann an Rialtas an chéad Phlean Náisiúnta Gníomhaíochta Corpartha riamh in Éirinn
Foilsithe
An t-eolas is déanaí
Foilsithe
An t-eolas is déanaí
Conas a fháil ar leath mhilliún níos mó daoine aclaíocht rialta a dhéanamh.
Imfhálú € 5.5M don Phlean in 2016.
Sheol an rialtas an chéad cheann riamh in Éirinn riamh Plean Náisiúnta Gníomhaíochta Corpartha a bhfuil sé mar aidhm aige ar a laghad leath mhilliún níos mó Éireannach a fheidhmiú go rialta laistigh de dheich mbliana.
Sheol an tAire Sláinte Leo Varadkar, an tAire Iompair, Turasóireachta & Spóirt Paschal Donohoe, an tAire Stáit Sláinte Meabhrach, Cúram Príomhúil agus Cúraim Shóisialaigh (Míchumais agus Daoine Scothaosta) Kathleen an plean in Ionad Pobail, Óige & Aclaíochta Bhaile an Bhaile i mBaile Átha Cliath. Lynch, agus an tAire Stáit Turasóireachta & Spóirt Michael Ring.
Is é an príomhsprioc ná líon na ndaoine a bhíonn ag aclaíocht go rialta a mhéadú 1% in aghaidh na bliana thar deich mbliana - sin thart ar 50,000 duine gach bliain nó leath mhilliún san iomlán - trí aclaíocht a dhéanamh mar ghnáthchuid den saol laethúil agus níos mó deiseanna a thabhairt do dhaoine bí gníomhach.
Dúirt na hAirí go bhfuil an bhéim ar spraoi agus taitneamh ach nach bhféadfadh an sprioc a bheith níos tromchúisí, toisc nach bhfaigheann seachtar as gach deichniúr a ndóthain aclaíochta. Tá maoiniú de € 5.5 milliún ar a laghad ar fud na dtrí roinn imfhálaithe chun an Plean a chur i bhfeidhm in 2016, ina mbeidh bearta spóirt, tionscnaimh Éire Shláintiúil, maoiniú clár Sport Ireland, agus tionscadail oideachais.
I measc na bpríomhghnéithe tá:
Tacaigh le 500 grúpa siúil pobail nua, agus leathnaigh an Clár Bratach Scoile Gníomhach chuig 500 scoil eile
Cuirfear stíleanna maireachtála sláintiúla chun cinn i mbunscoileanna agus i meánscoileanna. Úsáidfear gníomhaíocht choirp mar uirlis oideachais, go háirithe ag leibhéal na bunscoile, agus bunófar Seirbhís Tacaíochta um Fhorbairt Ghairmiúil ar ghníomhaíocht choirp do mhúinteoirí.
Dúirt an tAire Varadkar:
“Maidir le Sláinte, dírítear go ginearálta ar na fadhbanna laethúla a bhíonn romhainn ach ní bhainfimid barr feabhais orthu seo ná ní chuirfimid buiséid faoi smacht go fadtéarmach mura bhfeabhsóimid ár sláinte mar dhaoine aonair agus mar náisiún . Tosaíonn a bheith sláintiúil le freagracht phearsanta, ach tá ról le himirt ag an rialtas freisin. Sin an áit a dtagann Éire Shláintiúil isteach: an clár tras-Rialtais, trasearnála chun ár sláinte a fheabhsú. Táimid ag gníomhú cheana féin i roinnt réimsí ar nós caitheamh tobac, alcól, sláinte ghnéis agus úsáid leaba gréine. Anois leagann an Plean Náisiúnta Gníomhaíochta Corpartha seo sprioc uaillmhianach chun leath mhilliún duine a bheith níos gníomhaí laistigh de dheich mbliana. Táim an-mhuiníneach gur féidir linn an aidhm seo a bhaint amach. "
“Is sampla iontach é an Plean seo freisin den Rialtas comhcheangailte lena mbaineann na Ranna Sláinte, Iompair, Turasóireachta agus Spóirt, agus Oideachais agus Scileanna. Go ró-mhinic, oibríonn ranna agus gníomhaireachtaí rialtais i silos ach ar an gceist seo táimid ag tiomantas inniu oibriú le chéile. "
D’fháiltigh an tAire Donohoe roimh fhoilsiú an Phlean ag rá:
“Chun an tír ar fad a bheith níos gníomhaí go fisiciúil ní foláir dúinn go léir oibriú le chéile ar leibhéal náisiúnta agus áitiúil agus is sampla iontach é an Plean Náisiúnta um Ghníomhaíocht Fhisiciúil de chomhar agus comhpháirtíocht thras-earnála. Is éard atá i gceist leis an bPlean Náisiúnta Gníomhaíochta Corpartha a chinntiú gur féidir linn go léir céimeanna simplí a ghlacadh chun ár leibhéil gníomhaíochta corpartha a mhéadú, go háirithe iad siúd nach nglacann páirt in aon chineál gníomhaíochta coirp. Tá sé mar aidhm ag an bPlean leibhéil rannpháirtíochta a mhéadú ar fud an daonra go léir ach aithnímid go bhféadfadh go mbeadh gá le tionscnaimh shonraithe spriocdhírithe chun leibhéil rannpháirtíochta a mhéadú agus an bhearna a laghdú ar fud roinnt grúpaí. Cuirfear maoiniú de bheagnach € 4 mhilliún ar fáil do bhearta spóirt in 2016 chun gníomhaíochtaí a sheachadadh sa Phlean Náisiúnta Gníomhaíochta Corpartha. Beidh beagnach € 1 milliún de mhaoiniú clár Sport Ireland á leithdháileadh agam chun oifigigh forbartha il-spóirt a fhostú chun tacú le seachadadh clár ag leibhéal áitiúil. Samhlaítear go leithdháilfear beagnach € 3 mhilliún de mhaoiniú do chláir spóirt do phobail faoi mhíbhuntáiste ó Mhaoiniú Cuntais Díomhaoine a ndéanann mo chomhghleacaí Alan Kelly maoirseacht air. "
Cé go ndéanann go leor daoine in Éirinn aclaíocht rialta, is beag nó nach ndéanann cion suntasach den daonra ar chor ar bith. Tá an fhianaise lom:
Dúirt an tAire Lynch:
“Chomh maith le cuidiú le do shláinte choirp, tá sé an-tábhachtach do shláinte mheabhrach a bheith gníomhach. Feabhsaíonn a bheith gníomhach giúmar, cuidíonn sé le strus a laghdú agus leibhéil fuinnimh a threisiú. Is bealach an-mhaith é chun bualadh le daoine agus páirt níos mó a ghlacadh i do phobal. " Spreag an tAire Lynch gach duine beag beann ar aois nó cumas, chun gníomhaíocht a thaitníonn leo a fháil. Dúirt sí: “D’fhéadfadh sé a bheith peile nó snámh nó aon ghníomhaíocht. Ní gá gur spórt é. Féadann fiú siúlóid leathuair an chloig an chuid is mó laethanta difríocht mhór a dhéanamh do do leas. "
Dúirt an tAire Ring:
“Beidh fócas an mhaoinithe don spórt in 2016 don Phlean Náisiúnta Gníomhaíochta Corpartha ar phobail faoi mhíbhuntáiste. Leanfaidh Sport Ireland ag tacú leis na Moil Spóirt Pobail, a cuireadh ar bhonn píolótach anuraidh trí na Comhpháirtíochtaí Spóirt Áitiúla faoi Mhaoiniú Cuntais Díomhaoine. Le blianta beaga anuas tá méadú tagtha ar an tóir a bhí ar ghníomhaíochtaí cosúil le siúl, rith, rothaíocht agus snámh. Leithdháilfear maoiniú in 2016 trí Sport Ireland agus na Comhlachtaí Rialaithe Náisiúnta spóirt d’fhorbairt bhreise ar an gclár Get Ireland Walking agus chun cláir nua Rothaíochta, Rith agus Snámha Get Ireland a fhorbairt. Déanfar infheistíocht freisin i gcláir chun aghaidh a thabhairt ar na rátaí arda fágála ón spórt i measc grúpaí ar leith. "
Ní féidir le haon eagraíocht amháin atá ag obair as a stuaim féin an tír a dhéanamh níos gníomhaí. Ach má oibríonn gach duine le chéile lena n-áirítear pobail, gnóthais, clubanna spóirt, an rialtas, gníomhaireachtaí Stáit agus daoine aonair, bímid uile mar chuid den réiteach. Sin é an fáth gur fhorbair raon leathan geallsealbhóirí an Plean.
I measc na ngníomhartha eile tá:
Bunaithe ar an taithí dhearfach a bhaineann le hidirghabhálacha scoir tobac, forbrófar clár nua do ghairmithe sláinte ar na buntáistí sláinte a bhaineann le gníomhaíocht choirp chomh maith le clár Idirghabhála Achomair um Ghníomhaíocht Fhisiciúil
Ionchorprófar gníomhaíocht choirp i bpleanáil agus i gcleachtas cúraim fadtéarmach sna seirbhísí sláinte agus sóisialta
Clár taighde a fhorbairt ar na rudaí is fearr a oibríonn chun gníomhaíocht choirp a chur chun cinn
Deiseanna nua maoinithe poiblí agus príobháideacha a iniúchadh d’eagraíochtaí spóirt agus gníomhaíochta.
Bunófar grúpa forfheidhmithe anois faoi stiúir na Ranna Sláinte agus Iompair, Turasóireachta agus Spóirt i gcomhpháirt. Déanfar an plean iomlán a mheas de réir a spriocanna tar éis trí bliana.
CRÍOCH
Cathal Miller - Para Rothaíocht
Bhí Cathal Miller san iomaíocht ag na Cluichí Parailimpeacha i 2008 agus 2012 sa chatagóir C5. Chríochnaigh sé an 8ú háit sa Rás Bóthair i Londain, 8ú sa Tóir Aonair 4km agus an 11ú háit sa Triail Ama. Tá Cathal anois ina chóitseálaí don scuad forbartha agus tá sé thar a bheith gníomhach i spórt na Paracycling in Éirinn a chur chun cinn agus a fhorbairt. Tá sé ina bhall de CC Clontarf agus tá sé 47 bliana d’aois. Ba é Cathal iompróir na brataí d’fhoireann na hÉireann ag na Cluichí Parailimpeacha in 2012.
Ciara Doogan
Tá todhchaí thar a bheith geal ag Ciara os a comhair. Is as Dún na nGall í, ag staidéar i UCD, agus tá sí díreach as na céimeanna Sóisearacha. Mar marcach óg bhí sí ar Fhoireann Tallann na hÉireann, agus bhí sí san iomaíocht i gcomórtais idirnáisiúnta óige ó bhí sí thart ar 15 bliana d’aois. In 2015 bhí sí san iomaíocht ag Craobhchomórtais Sóisearacha an Domhain. Mar rothaí sóisearach bhí sí ag rásaíocht go láidir i gcoinne cuid de na marcaigh sinsearacha is fearr in Éirinn sa bhaile.
John Travers - Lúthchleasaíocht
Is lúthchleasaí Éireannach é John Travers atá san iomaíocht in imeachtaí lár-achair. Chríochnaigh sé an seachtú háit sna 1500 méadar ag Craobhchomórtais Faoi Dhíon na hEorpa 2015.
Cé chomh gníomhach ba chóir dúinn a bheith?
Tá na Treoirlínte Náisiúnta ar Ghníomhaíocht Fhisiciúil d’Éirinn (DH, 2009) [i] bunaithe ar fhianaise shaineolach idirnáisiúnta agus déanann siad cur síos ar leibhéil iomchuí gníomhaíochta corpartha a fheabhsaíonn sláinte do dhaonra na hÉireann.
Leanaí agus daoine óga (2-18 mbliana d'aois)
Ba chóir go mbeadh gach leanbh agus duine óg gníomhach, ar leibhéal measartha go bríomhar, ar feadh 60 nóiméad gach lá ar a laghad. Ba cheart go n-áireofaí leis seo cleachtaí neartú matáin, solúbthachta agus neartú cnámh 3 huaire sa tseachtain.
Daoine Fásta (18-64 bliana d’aois)
Ba chóir go mbeadh daoine fásta gníomhach ar feadh 30 nóiméad sa lá ar a laghad de ghníomhaíocht mheasartha ar 5 lá sa tseachtain (nó 150 nóiméad sa tseachtain).
Daoine aosta (65 +)
Ba chóir go mbeadh daoine scothaosta gníomhach ar feadh 30 nóiméad sa lá ar a laghad de ghníomhaíocht measartha déine ar 5 lá sa tseachtain, nó 150 nóiméad sa tseachtain le fócas ar ghníomhaíocht aeróbach, ar neartú matáin agus ar chothromaíocht.
Daoine fásta faoi mhíchumas
Ba chóir go mbeadh daoine faoi mhíchumas chomh gníomhach agus a cheadaíonn a gcumas. Aidhm chun treoirlínte do dhaoine fásta ar a laghad 30 nóiméad de ghníomhaíocht measartha déine a chomhlíonadh 5 lá sa tseachtain.
Cúlra an Phlean:
Faigh Éire Gníomhach - forbraíodh an Plean Náisiúnta um Ghníomhaíocht Fhisiciúil tar éis tiomantas in Éirinn Shláintiúil, an Creat chun Sláinte agus Folláine a fheabhsú in Éirinn 2013 - 2025.
Is tionscnamh faoi stiúir an Rialtais é Éire Shláintiúil a bhfuil sé mar aidhm aige sochaí Éireannach a chruthú inar féidir le gach duine taitneamh a bhaint as sláinte fhisiciúil agus mheabhrach, agus ina ndéantar meas agus tacaíocht ar fholláine ag gach leibhéal den tsochaí. Tháinig Éire Sláintiúil chun cinn mar gheall ar imní go bhfuil stádas sláinte reatha na ndaoine atá ina gcónaí in Éirinn - lena n-áirítear treochtaí stíl mhaireachtála agus éagothroime sláinte - ag treorú dúinn i dtreo todhchaí atá contúirteach míshláintiúil, agus ar dóigh go mbeidh sí neamh-inúsáidte. Féachann Éire Sláintiúil le faisnéis chruinn a sholáthar do dhaoine agus do phobail maidir le conas a sláinte agus a bhfolláine a fheabhsú agus féachann sí lena gcumhachtú agus a spreagadh tríd an rogha sláintiúil a dhéanamh níos éasca.
An Plean Náisiúnta um Ghníomhaíocht Fhisiciúil
Forbraíodh an Plean Náisiúnta um Ghníomhaíocht Fhisiciúil mar fhreagairt ar an bhfianaise mhéadaitheach go bhfuil a bheith neamhghníomhach go fisiciúil ar cheann de na príomhfhachtóirí riosca don tsláinte agus forbraíodh an Plean bunaithe ar fhianaise agus ar chleachtas idirnáisiúnta aitheanta. D'aithin an Eagraíocht Dhomhanda Sláinte (WHO) neamhghníomhaíocht fhisiciúil mar an ceathrú príomhfhachtóir riosca do bhásmhaireacht dhomhanda.
D'fhorbair an Grúpa Oibre an Plean faoi chomhchathaoirleacht na Roinne Sláinte agus na Roinne Iompair, Turasóireachta agus Spóirt agus bhí ionadaithe ó go leor de na príomhpháirtithe leasmhara atá freagrach as gníomhaíocht choirp a chur chun cinn. Tugadh faoi chomhairliúchán fairsing le páirtithe leasmhara ábhartha freisin i bhforbairt an Phlean.
Cosúil le go leor de na deitéarmanaint shóisialta a théann i bhfeidhm ar shaol na ndaoine atá ina gcónaí in Éirinn a shainaithnítear in Éirinn Shláintiúil, tá tábhacht ag baint le go leor beartas idirnasctha agus cur i bhfeidhm clár ar fud réimsí cosúil le sláinte, oideachas, spórt, gníomhaíocht choirp áineasa, iompar agus an comhshaol róil idirnasctha le himirt i gcur chun cinn gníomhaíochta coirp. Tarraingíonn an dréachtphlean go mór ar an bhfianaise idirnáisiúnta is fearr, go háirithe ar mholtaí beartais a thagann ón Eagraíocht Dhomhanda Sláinte agus ar Chairt Toronto um Ghníomhaíocht Fhisiciúil.
Tá an Plean struchtúrtha timpeall ar ocht réimse téamacha mar seo a leanas:
Tosóidh príomhghníomhartha an Phlean le linn 2016.
[1] An Roinn Sláinte agus Leanaí, Feidhmeannach na Seirbhíse Sláinte. Na Treoirlínte Náisiúnta ar Ghníomhaíocht Fhisiciúil d’Éirinn. 2009